Fálkinn - 25.04.1952, Blaðsíða 4
4
FÁLKINN
Þeir voru hugdjarfastir
Þijtt úr Tlie Reader’s Digest.
Greinin er eftir J. Lederer
sjóliðsforingja í Bandaríkja-
her.
Ef aðeins væri veitt eitt heiðurs-
merki fyrir frámmistöðu liðsmanna
i lier Sameinuðu þjóðanna, hver
yrði þá sæmdur því? Allir — í
landher, flugher og flota, jafnt liðs-
foringjar sem óbreyttir hermenn —
gáfu mér sama svarið.
„Það er ekkert vafamál," sögðu
þeir. „Læknaiiðið ætti að fá Jieið-
ursmerkið. Læknarnir liafa sýnt
inesta hugprýði hérna.“
Eg var dálítið vantrúaður. Mér
fannst það ótrúlegt, að skráðir lækn-
ar í landhernum og lijúkrunarliðið
í flotanum ættu skilið að fá sérstök
heiðursmerki öðrum fremur.
Þess vegna gerði ég rannsókn um
borð í spítalaskipi, sem lá i höfninni
í Pusan. Þar lágu særðir menn, sum-
ir nýkomnir og störðu til lofts.
Eg spurði: „Sáuð þið nokkra úr
hjúkrunarliðinu í eldinuin i víglín-
unni?“
Það var sem líf færðist í andlit
hinna særðu. Margir reyndu að tala
í einu.
Enn úr landgönguliði flotans sagði:
„Eg fékk skot i öxlina og var skorð-
aður undir hrennandi skriðdreka.
Hjúkrunarliði kom hlaupandi upp
hæðina til þess að reyna að bjarga
mér, og kúlur óvinanna þutu fram
hjá honum. Loks liæfðu þeir hann
i fótinn, en áfram hélt liann samt.
Ilann gróf mig undan skriðdrekan-
um og bar mig aftur til okkar
manna. Þegar við vorum komnir til
hjúkrunarstöðvanna, þar sem fyrsta
hjálp var veitt, sagði ég: „Læknir,
mig langar til að þakka þér sérstak-
lega fyrir. Hvað heitirðu og úr
hvaða herdeild erfu?“ „Eg iná ekki
vera að þvi að sinna svona spurn-
ingum núna. Það er annar særður
hinu megin við hæðina.“ Og á
augabragði var hann þotinn út.“
„Flugvél mín hrapaði innan víg-
línu kommúnista", sagði flugmað-
ur. Eg gat ekki hreyft mig og ég
íaldi mig svo gott sem dauðan. Þá
heyrði ég einhver högg, og eftir
nokkar sekúndur kom lijúkrunarliði
stökkvandi gegnum logana og dró
mig út. Hann brenndist á andliti og
höndum og af hárinu* og augabrún-
unum var litið eftir. Eg sagði hon-
um, að hann væri öllu verr á sig
kominn en ég og ætti að láta gera
að gera að sárum sínum.“
„Þú ferð til lijálparstöðvanna,“
sagði hann stuttlega, „en ég þarf að
gera annað.“ Að svo mæltu hvarf
hann út i myrkrið. Hann var drep-
inn þessa nótt.“
„Eg særðist við Fungyen,“ sagði
hermaður úr landhernum. „Við
særðumst margir, þegar jarðsprengja
sprakk undir okkur. Einn hjúkrun-
arliði hljóp til þess að ná hinum
særðu, áður en liermenn kommún-
ista kæmu. Hann fékk kúlu gegn-
um höfuðið. Annar hljóp þá á eftir
honum og hann bjargaði liinum
særðu til félaga sinna. Við sögð-
umst gjarnan vilja gera eitthvað fyr-
ir liann, og hann hað okkur um
að kalla sig iækni í staðinn fyrir
„andskotans, lyfjasullarann.“
Á friðartímum vinna óbreyttir
liermenn og sjóliðar algeng hjúkr-
unarstörf og þess liáttar undir
stjórn hjúkrunarkvenna, sem hafa
liðsforingjatign. Læknarnir vinna
liins vegar eingöngu störf faglegs
eðlis.
En i striði breytist þetta oft.
Læknirinn þarf oft að vera stað-
gengill bæði hjúkrunarkonu, að-
stoðarlæknis, herprests og starfs-
manns úr björgunarliðinu jafnframt
því sem hann vinnur sín venjulegu
faglegu störf. Læknirinn fylgir her-
mönnum frám i fremstu víglínu
og þekkist aðeins frá þeim á rauða
krossinum og því, að hann her ekki
riffil. Þegar undanhald er, þá er
það læknirinn eða starfsmaður björg
unarliðsins, sem sækir þá særðu,
áður en óvinirnir ná landspildunni
á sitt vald. Þeir vinna þannig við
aðstæður, sem þegar eru taldar of
erfiðar eða vonlausar fyrir her-
mennina, sem liefir verið skipað
að halda undan.
Læknarnir verða að vinna fljótt
og vel. Ef fyrsta hjálp fæst strax,
minnkar hættan á alvarlegum blóð-
missi eða taugaáfalli. Oft gerir það
skyndiaðgerðir mögulegar ef hins
særði hefir ekki misst mikið hlóð.
í Kóreustyrjöldinni hcfir dánar-
hlutfallstalari fyrir særða menn, sem
fluttir hafa verið á sjúkrahús, verið
aðeins rúmlega 2%, eða lægsta tala,
sem um getur i nokkurri styrjöld.
Ný tækni liefir hjálpað til, t. d.
flutningur særðra loftleiðis. En stór
þáttur er það, að einungis 15 mín-
útur hafa að meðaltali liðið frá því,
að maðurinn særðist, þangað til
hann hafði fengið fyrstu hjálp. í-
hugið þetta í ljósi þeirrar stað-
reyndar, að í 24. lierfylkinu, sem i
eru 12000 manna, særðust 6511
menn frá 5. júlí til 1. október 1951.
Frh. á hls. l'r.
Nýjasti Tarzan
Þeir eru víst fáir, ef þeir fara í bíó á annað borð,
sem ekki hafa dáðst að Tarzan, ímynd fegurðar og
lireysti, séð liann henda sér á milli trjágreinanna al-
veg eins og apa, séð hann berjast við villidýrin í
frumskógunum eða bjarga fallegum stúlkum úr klóm
vondra manna.
Það eru nú liðin 35 ár síðan fyrstu Tarzan-mynd-
irnar Voru leiknar og þeir eru orðnir margir sem
liafa klæðst leópardaskinnum og leikið þetta erfiða
lilutverk. Sundkappinn Jolinny Weissmúller varð einna
frægastur allra Tarzana. Hann komst í tisku í hlut-
verkinu um það leyti sem síðasta heimsstyrjöldin liófst.
En nú er hann orðinn lúinn og treystist elcki til að
leika lengur.
Eftirmaður lians, liinn tíundi Tarzan í röðinni, lieitir
Alexander Chrichlow Barker og er fæddur 8. maí 1919
í New York, af ensk-spönskum foreldrum. Hann er
rúmlega 190 cm. liár, jarpliærður með græn augu.
Hann var snemma íþróttamaður og mikill kraftamaður.
Faðir hans vildi gera úr lionum verkfræðing, en
Lex, sem hann er kallaður, vildi verða leikari. Svo kom
stríðið og Lex gerðist sjálfboðaliði 1941. Þegar strið-
inu lauk var hann orðinn majór. Hann særðist nokkr-
um sinnum og fékk ýms heiðursmerki. Undir eins og
stríðinu lauk fór hann að lcika í leikliúsum. En áður
en varði var hann kominn til Hollywood.
Lex Barker er stærri en allir þeir sem liafa leikið
Tarzan áður. Og liann leikur þessa frægu hetju öðru-
vísi.
Fyrrum Jalaði Tarzan aldrei i myndum heldur rak
hann upp ýmiss konar hljóð, sem fræg eru orðin og
stráklingar um allan heim reyna að herma eftir. En
nú er hann látinn tala, og meira að segja lærir hann
ofurlítið að lesa líka. —
— — Lex Barker er mikill málamaður og talsvert
góður teiknari og málari. Hann gengur mikið á skíð-
um og hann syndir og spilar tennis og golf. Og svo
reykir hann afar mikið pípu.
Ilann giftist 1942 og eignaðist tvö börn. En svo
skildi hann við konuna, eins og stundum gerist í
IíoIIywood. Árið 1950 giftist hann aftur leikkonunni
Arlene Dahl. Faðir hennar er ættaður frá Bergen og
móðir hennar frá Þrándheimi.
Hér á myndinni sést Lex Barker ineð „frumskóga-
konunni sinni, Jane, sem leikin er af Virginiu Huston.