Fálkinn - 11.07.1952, Blaðsíða 12

12 FÁLKINN
ARNOLD BENNETT:
Silfurpeningarnir
£pehHan4i leiptilcgtegluAacja 3.
Richard mest með gáfnaprófinu á „talandi
hestinum“, sem hafði gát á þeim. Nú sá hann
hvorki rauðu hryssuna né Juönu.
Watling Street er grafið niður í ás úr kalk-
steini rétt fyrir norðan Dunstable og síðan
liggur vegurinn á árbakka. Á þessu svæði,
undir Chilternásunum er afar mikið af kalki
í jörðu, og er það unnið í stórum námum vest-
an við veginn. Þegar Richard kom akandi
upp úr geilinni í ásnum .... þetta var raf-
magnsbill sem hann var í og heyrðist varla
til hans — sá hann fílana fjóra á miðjum
veginum. Skammt framar á veginum stóð
fílamaðurinn og var að tala við stúlku. Ric-
hard fór úr bifreiðinni og brölti upp fláann
frá veginum og kom nú nær þeim. 1 tungls-
ljósinu sá hann nú að stúlkan var sú hin
sama, sem hafði kysst Juönu í tjaldinu. Hún
var auðsjáanlega að reyna að fá unga mann-
inn til að gera eitthvað, sem honum var ekki
ljúft. Svo kallaði maðurinn til fílanna sinna,
fór inn um opna grind fyrir ofan geilina og
áfram yfir flata sléttu. Richard læddist í
humátt á eftir. Fyrir handan sléttuna var
bratti ofan í gríðarstóra kalknámu, ekki
minna en hundrað metra ummáls og tuttugu
metra djúpa. Mjór, grýttur stígur lá ofan
í námuna. Fyrir neðan hann, á námubotnin-
um stóð bifreið. Richard sá að maðurinn tók
einn fílinn, beitti honum fyrir bifreiðina, og nú
seiglaðist fíllinn hægt og bítandi upp stíginn
og dró bílinn á eftir sér í sterkum köðlum.
Stúlkan klappaði saman höndunum af kæti
þegar hún sá bílinn koma upp úr námunni.
— Ef hún er dóttir Craigs .... muldraði
Richard en þagnaði svo.
Uppi á brúninni fyrir ofan námuna bar
skuggamynd við loft. Þar sat Juana á hryss-
unni, og úr felustað sínum gat Richard séð
að hún starði ofan í námuna. Maðurinn með
filana og unga stúlkan með bílinn höfðu ekki
komið auga á hana, og hún var riðin á burt
yfir sléttuna áður en þau litu við.
Hvernig stóð á þessu. Juana var vafalaust
ein af þeim kauphæstu við sirkusinn. —
Hvers vegna fór hún þá ríðandi um miðja nótt
þangað sem næsta sýning átti að verða? Ric-
hard vissi að hitt fólkið, að minnsta kosti
þeir sem töldust með þeim fremri, fóru allt-
af með járnbrautinni milli bæja. Og hvers-
vegna hafði hún elt þessi tvö . .. . unga mann-
inn og ungu stúlkuna, sem var svo lík henni?
Og eftir að hafa elt þau og séð hvað þau voru
að gera — hvers vegna hvarf hún þá þegjandi
án þess að gera vart við sig? Hann hafði séð
andlit Juönu greinilega í tunglsljósinu, og
aftur hafði hann orðinn gagntekinn af hve
alvarlega kuldalegt það var. Juana virtist að-
eins tuttugu og fimm ára — meira gat hún
alls ekki verið — hafa reynt allar þær sjö-
tíu og sjö sorgir, sem veröldin leggur á sumt
fólk, og þær höfðu marið hjarta hennar, en
samt var kjarkur hennar óbilaður og fegurð-
in óspillt.
Fíllinn hafði dregið bílinn upp á brúnina.
En hinir fílarnir þrír virtust ygglast er þeir
sáu þessa undravél. Sá fjórði, sem fyrrum
hafði dregið teak-við austur í Indlandi, var
rólegri. Hann hafði dregið bílinn upp eins og
það hefði verið barnavagn, og þess vegna
hafði maðurinn getað tjónkað við hina 3. Loks
hélt fylkingin yfir flötina og hvarf Richard
sjónum við veginn. Hann heyrði suða í hreyfl-
inum er hann var settur í gang, en um leið
þys og öskur frá einum fílnum. Hann vonaði
að höfuðskepnunni hefði þó ekki hugkvæmst
að ráðast á bílinn. Hann lötraði áleiðis að veg-
inum og hélt sig í skjóli við limgirðinguna.
Nú heyrði hann aftur öskur í fílnum og að
maðurinn hastaði á hann, en stúlkan rak
upp óp. I sama bili hætti hreyfillinn að suða.
Þegar Richard kom að girðingunni rétt á
eftir og sá út á veginn, bjóst hann helst við
að sá bílinn í tætlum og tvö limlest lík hjá,
en montinn fíl spígspora á burt sem sigurveg-
ara. Þó var ekki svo. Ungi maðurinn hafði
sannað yfirburði mannsins yfir skepnunum.
Hann sat á hnakkanum á reiða fílnum, og
fylkingin þrammaði hægt og þungt út Watl-
ing Street ofan í djúpa og breiða dalinn sem
er á milli Dunstable og þorpanna fyrir norð-
an. Stúlkan stóð hjá bifreiðinni og hreyfði
hvorki legg né lið. Hún hafði endurheimt bíl-
inn upp úr kalknámunni og beið nú eftir því
að fílarnir hyrfu, svo að hún gæti ekið áfram
óhult. Richard fór að velta fyrir sér hvort
hann ætti að fara að kalknámunni aftur og
sjá hvort hann yrði nokkurs vísari þar, eða
hvort hann ætti að fara og heilsa stúlkunni.
Hann gat ekki skilið hvað stúlkan hefði haft
að gera ofan í kalknámuna með bílinn sinn
um hánótt! Enginn óvitlaús bílstjóri hefði lát-
ið sér detta í hug að aka niður brattan og
grýttan stíginn í skriðunni og gera sér von
um að komast upp úr námunni aftur án þess
að fá fíl til hálpar, eða að minnsta kosti tvo
hesta. Hún hlaut að hafa einhverja knýjandi
ástæðu til að aka ofan í námuna? Hver gat
sú ástæða verið? Hann sárlangaði til að at-
huga námuna undir eins, en taldi þó skynsam-
legra að missa ekki sjónar af stúlkunni. Kalk-
náman hljóp ekki á burt frá honum, en unga
stúlkan gat verið farin á fjöll í fyrramálið. —
Hann fór að bílnum sínum og fann ■hann ó-
hreyfðan í skugganum, þar sem hann hafði
sett hann, og settist við stýrið.
Nú var fílahópurinn kominn um hálfan kíló-
metra niður í brekkuna. Unga stúlkan setti
hreyfilinn í gang og ók hægt á eftir. En suðið
frá hreyflinum hefir heyrst lengt í næturkyrrð
inni. Richard kom að heita mátti hljóðlaust um
tvö hundruð Imetrum á eftir henni.
Unga stúlkan náði bráðlega í fílana, sefn
höfðu dreift sér og girtu allan veginn. Allt í
einu sneri einn þeirra við, sá sem maðurinn
sat á. Hann trylltist og kom vaðandi móti
bílnum stúlkunnar, en hinir komu á eftir og
fóru hægar. Þeir munu hafa espast við dyn-
inn frá hreyflinum. Kannske hefir tryllti fíll-
inn hugsað sem svo: Þetta skal ég gera út af
við í eitt skipti fyrir öll! En hvað svo sem
skepnan hugsaði, þá var það eitt víst, að mað-
urinn réð ekkert við hana, þó að Richard sæi
að hann beitti broddstafnum sínum óspart á
eyrun á henni. Unga stúlkan hafði séð hætt-
una, hún hikaði við og ætlaði að reyna að
snúa bílnum og forða sér undan skepnunni.
En þetta hik varð hennar ógæfa. Áður en hún
hafði snúið bilnum var fíllinn kominn yfir
hana. Richad skalf af hræðslu, því að þetta
leit illa út. Fíllinn hefði hæglega getað velt
bílnum og stúlkunni út af veginum, niður snar-
bratta brekkuna, því að þar var ekki önnur
fyrirstaða en ónýt járngrind. Richard stöðv-
aði bifreið sína og beið. 'Hann gat ekkert hjálp-
að og kannske var það aðeins til bölvunar að
hann var þarna rétt hjá með sinn vagn.
Fíllinn stóð yfir bílnum og dinglaði og
sperrti ranann, eins og hann væri að hugsa um
hvernig hann ætti að byrja á spellvirkjunum.
Maðurinn á hnakkanum á honum öskraði og
stakk í eyrun á honum en árangursiaust. Og
stúlkan .... Richard sá ekki nema bakið á
henni. Það lá við að honum þætti vænt um
að sjá ekki framan í hana. Hinir fílarnir höfðu
staðnæmst og stóðu í hálfhring bak við. Og
svo eftir bið sem Richard fannst eigi styttri
en heil öld — tók fíllinn til óspilltra málanna.
Hann hringvafði rananum urn stýrið á bílnum,
kippti stýrisstönginni upp og þeytti henni lang-
ar leiðir á burt. Það var svo að sjá sem honum
fynndist þetta duga, því að hann sneri frá og
labbaði á burt. Maðurinn hafði hætt að stinga
hann. Hinir fílarnir eltu. Stúlkan í bílnum
hreyfði sig ekki. Hættan var liðin hjá, en
Richard fann að fóturinn á honum skalf á
hemlinum, svo mjög hafði þetta fengið á hann.
Fílahópurinn var kominn fimm hundruð
metra á burt áður en stúlkan sýndi nokkurt
lífsmark. Og nú steig hún hægt út úr bifreið-
inni og benti fílavarðmanninum .... líkt og
hún vildi sýna, að hún væri ómeidd og gæti
bjargað sér sálf. Ungi maðurinn, sem hafði
farið af bak, veifaði á móti og hélt svo áfram
upp brekkuna hinu megin dalsins .... eins og
réttast var, fannst Richard.
Richard ók hægt til stúlkunnar. Hún hafði
séð hann því að hún hafði snúið sínum bíl hálf-
vegis við, svo að honum þýddi ekki að reyna að
fela sig lengur. Hann ók upp að hliðinni á bíln-
um hennar og lyfti hattinum.
— Þér komust svei mér í hann krappann,
sagði hann með hluttekningu.
— Æ, þessir fílar! sagði hún létt. — Ranarn-
ir á þeim eru svo digrir og kámugir. Þér get-
ið ekki hugsað yður ....
Svo þagnaði hún og fór að gráta. Það var
ekki nema eðlilegur afturkippur, sem engan
þurfti að furða á. Eigi að síður varð Richard
eins og illa gerður hlutur, hann vissi ekki hvað
gera skyldi undir þessum kringumstæðum. —
Varla gat hann tekið hana í fangið og huggað
hana eins og krakka, þó að hann langaði einna
mest til þess.
— Svona, svona, sagði hann og föðurlegur
glampi sást í augum hans í tunglsljósinu. —
Nú er þetta búið!
Hún náði í svolítinn knipplingaklút, þurrk-
aði augun og leit á hann.