Fálkinn - 22.05.1959, Blaðsíða 11
FÁLKINN
11
☆ ☆☆ LITLA SAGAN ☆☆☆
RUZICKA
ForvStni á skökkum stað
☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
EITT skiftið er Georg sat hjá
tannlækninum sínum, tók hann
eftir að stór grammófónn stóð í
lækningastofunni. Meðan læknirinn
tók sér hvíld frá boruninni spurði
Georg forvitinn, hvort tannlækn-
irinn notaði tónlist til að gera
sjúklingana rólegri eða jafnvel til
að svæfa þá.
— Nei, sjúklingarnir mundu
varla telja tónlistina mína róandi!
svaraði tannlæknirinn og smeygði
sér að Georg eins og Indíáni og fór
að klóra í tanntaug í honum. Þegar
hann hætti að bora næst, spurði
Georg, sem alltaf var að hugsa um
grammófóninn.
— En hvers vegna stendur þessi
spiladós þá þarna? Eins og gleymd-
ur blómapottur án blóma. Þetta er
varla íbúðarstofa líka?
Þessi grammófónn er ein besta
aðstoð mín, svaraði tannlæknirinn.
— Hann er mér sama sem fílsterk-
ur dyravörður er veitingastað.
— Kæri tannlæknir, þér kveljið
mig ekki aðeins með bornum yðar,
heldur æsið þér líka forvitnina í
mér, sagði Georg. — Hvers vegna
í ósköpunum stendur þessi glym-
skratti þarna?
Tannlæknirinn sneri sér brosandi
að aðstoðarstúlkunni.
— Eigum við að leika svolítið
fyrir þepnan forvitna mann, ung-
frú Hansen?
Ungfrú Hansen kinkaði kolli.
Tannlæknirinn sagði við Georg:
— Það kemur oft fyrir, einkum
þegar ég er þreyttur og iangar til
að fá hvíld eftir dagsins erfiði, að
hingað koma sjúklingar, sem í
rauninni vel geta biðið til morg-
uns, en sem ímynda sér að þeir verði
að fá aðgerð strax. Hvernig förum
við þá að, ungfrú Hansen?
Aðstoðarstúlkan fer fram í bið-
stofuna, kemur strax inn aftur og
segir:
— Herra tannlæknir, það situr
margt fólk frammi og bíður ennþá,
og sérstaklega er þarna ein kona,
sem vill komast að strax. Hún seg-
ist ekki þola við!
— Jæja, setjið þér þá grammó-
fóninn í gang. Og lokið hurðinni
ekki alveg, svo að betur heyrist
fram í biðstofuna.
Ungfrú Hansen hafði farið að
grammófóninum. Eftir tvær—þrjár
sekúndur heyrðist kvalaóp úr
grammófóninum, sárari óp en Georg
hafði nokkurntíma heyrt, jafnvel
ekki í vertsu glæpakvikmynd. Og
jafnframt heyrðist hávaðinn í tíu
eða tólf steinborum. Svitinn spratt
fram af enninu á Georg. Þetta var
eins og að heyra óp þúsund for-
dæmdra manna.
— Æ, ég þola þetta ekki! æpti
hann og spratt upp úr stólnum og
reyndi að komast út.
— Nei, stopp! hrópaði tannlækn-
irinn og stöðvaði grammófóninn.
— Ég er ekki búinn með yður enn-
þá!
Það kostaði erfiðismuni að koma
Georg í stólinn aftur.
— Við erum bráðum búnir, sagði
hann hlæjandi. — Já, ég hef látið
gera þessa plötu handa sjálfum mér.
Skiljið þér nú, að fólk verður að
flýja biðstofuna, jafnvel þó að það
hafi slæma tannpínu? Að maður
ekki tali um þá, sem hafa ímyndaða
tannpínu.
— Já, þetta getur gert djörfustu
hetjur að kvikindi.
— Nú er biðstofan tóm, sagði
ungfrú Hansen, sem hafði litið út
um dyrnar.
Fyrir styrjöldina rak frú Killich
ofurlítið verkstæði í útjaðri Lund-
úna og gerði við úr og ýmis nákvæm
mælitæki. Þegar stríðið hófst fékk
hún góða atvinnu við að smíða
hluta í útvarpstæki fyrir herinn. En
á kvöldin er hún sat heima hjá
manni og börnum var það hennar
mesta yndi að hlusta á grammófón-
inn. Hún hafði miklar mætur á
klassiskri tónlist — Bach, Chopin,
Beethoven, en sárnaði þegar urg
heyrðist í plötunni. Datt henni þá í
hug að nota nál með safír í oddin-
um og við það bötnuðu tónarnir
stórlega.
Eftir stríðið komu „long-playing-
plöturnar til sögunnar. En hvernig
fór þá með grammófónnálarnar?
Þær urðu að vera svo hárfínar að
þær þyldu að notast hálftíma í einni
lotu, án þess að platan skemmdist.
Nú sá frú Killich sér leik á borði.
Safir-nálin hennar leysti úr þessum
vanda. Hún fékk einkaleyfi á upp-
götvun sinni og þóttist nú svo viss
um gull og græna skóga að hún
keypti sér fallegt hús, bíl og skart-
gripi.
Grammófónfélögin ríku voru
blátt áfram farin að framleiða þess-
ar nálar sjálf, og seldu þær miklu
ódýi'ar en hún gat gert. Áður en ár-
ið var liðið varð frú Killich að loka
verksmiðjunni sinni og selja bílinn
og húsið. Eitt grammófónfélagið
bauð henni þá 50 þúsund pund, ef
hún vildi afsala sér einkaleyfisrétti
sínum.
Nú stóð frú Killich ein uppi, mað-
ur hennar hafði dáið meðan allt lék
í lyndi. Hún hafnaði samt tilboðinu
og fór til dómstólanna með skaða-
bótakröfu sína. Málaflutningsmaður
hennar og nánustu vinir höfðu ráð-
lagt henni að taka 50 þús. punda
tilboðinu, því að það væri vonlaust
að etja kappi við hin voldugu
grammófónfélög.
Það blés ekki byrlega fyrir
frúnni og börnum hennar. í tíu ár
varð hún að hrekjast úr einu hús-
næði í annað. Alltaf í lakari ibúð.
Hún varð að veðsetja allt fémætt
sem hún átti. Loks hraktist hún
frá London í kjallaraholu í Brigh-
ton. Þar veiktist yngsti drengurinn
af kulda og sagga. Elzta dóttirin
fékk atvinnu sem afgreiðslustúlka
á bjórknæpu. Það var hún sem
bjargaði fjölskyldunni frá að svelta
í hel.
★
En eftir tíu ára baráttu og auð-
mýkingu er nú loks fallinn dómur í
málinu. Grammófónfélögin voru
dæmd til að greiða frú Killich 5
— Það var ágætt, sagði tann-
læknirinn og sneri sér aftur að
Georg. Þá þarf ég ekki að hugsa
um aðra en yður. Þá tökum við
hinar tennurnar núna lika. Það er
engrar stundar verk! Þegar öllu er
á botninn hvolft, þá er það forvitn-
in í yður, sem hefur flæmt hina
sjúklingana burt. Og ekki á ég að
bera tjónið af þessari ótímabæru
forvitni yðar.
Og svo boraði hann og boraði, og
Georg fannst 97.000 púkar væla í
eyrum á sér.
milljón sterlingspund í skaðabætur.
Frú Killich fékk fyrstu afborgun-
ina, 1.5 milljón pund, greidda rétt
fyrir jólin.
Og nú getur hún fengið góða íbúð
handa sér og börnum sínum og lát-
ið þau fá nóg að borða á hverjum
degi.
Athurðurinn var haldinn hátíð-
legur í bezta gildaskálanum í Brigh-
ton og þangað var boðið ættingjum
og öllum vinunum, sem höfðu trúað
á málstað frúarinnar og hjálpað
henni. Þetta var ríkmannleg veizla
og ekki drukkið annað en kampa-
vín. Það var kannske því að kenna
að yngsta dóttirin sofnaði fram á
borðið og dreymdi fyrsta milljóna-
mæringsdrauminn sinn — um fal-
lega kjóla, bangsa og stórt hús úr
eintómu súkkulaði og brjóstsykri.
______^ _________
Rafknúið armbandsúr er nú að
koma á markaðinn er það hugvits-
maður í Stuttgart, sem hefur varið
átta árum af ævi sinni til að smíða
fyrirmyndina. Þetta úr lítur út eins
og venjulegt armbandsúr, en inni í
því er engin fjöður, akkeri, órói eða
þess háttar. Segulmagn hreyfir vís-
ana, og rafmagnsbatteríið er lít-
ið stærra en títuprjónshaus og end-
ist þó 13—16 mánuði. Nýu úrin
verða smíðuð í Stuttgart og hugvits-
maðurinn heitir Helmut Epperlein.
ítalinn Alfonso Magliocco birti í
haust áskorun til allra lækna í
heimi um að hjálpa séb. Hann hef-
ur ekki sofið í 17 ár. Engin svefn-
lyf hafa getað látið hann gleyma at-
burði sem gerðist í maí 1941 i húsi
skammt frá Addis Abeba. Þá dróu
þrír brezkir dátar hann út úr rúm-
inu í húsi, sem hann hafði falið sig
í. Hermennirnir misþyrmdu honum
ekki en þeir fangelsuðu hann. En
hann getur ekki gleymt þessu síð-
an. Á hverju kvöldi upplifir hann
þennan sama atburð, þegar hann
er lagstur fyrir, og þá er úti um
svefninn. Magliocco þrammar fram
og aftur um gólfið og hlustar á út-
varp, og nú er hann orðinn aum-
ingi.
Margrét Bretaprinsessa kom ekki
tómhent úr ferðalagi sínu til Can-
ada í haust. Það var ausið yfir hana
gjöfum, sem að verðmæti nema 250
þúsund dollurum. Meðal gjafanna
voru fimm brillianta-skartgripir,
dýrgripaskrín alsett demöntum,
nertskápa, chinchilla-herðaskjól,
vindlingamunnstykki úr gulli og —
tveir totem-straurar.
-x £itt aff kiJerju *
Vitið þér ...?
AÐ bílasmiðjur Evrópu auka
framleiðsluna ár frá ári?
Efnahagur fólks í Vestur-Evrópu
er nú orðinn það góður, að hann
leyfir fleirum að eignast bíl en áð-
ur var. Stefnir því í sömu áttina
þar og gerði í Bandaríkjunum á
veldisdögum Fords, að hver fjöl-
skylda eigi sinn bíl. Ennfremur eru
bílasmiðjur í Evrópu farnar að
keppa með framleiðslu sína í landi
Fordanna og verður vel ágengt.
*
AÐ Holland er þéttbýlasta
landið í heimi?
Þar lifa 330 sálir á hverjum fer-
kílómetra, en næst koma Belgía
með 291 og Japan með 240 á ferk.
— Hinsvegar býr aðeins 1.6 íslend-
ingur á ferkílómetranum en í Libyu
1.3. Þó má það heita þéttbýli á
móts við Grænland.
-K
LANGUR REIÐTÚR. — Norman
Jones, fyrrv. foringi í enska flug-
hernum, ætlar sér að fara ríðandi
frá Englandi til Nýja Sjálands (þó
mun hann tæplega ætla sér að
sundríða Indlandshaf?) Myndin er
tekin þegar hann var kominn til
Ítalíu.
*