Fálkinn - 08.02.1961, Side 24

SMJOR OG SMJORDEIG
Smjördeig er hægt að nota til margs
og því fer víðs fjarri, að erfitt sé að
búa það til eins og allt of margir virð-
ast halda. Búið til dálítið stóran skammt
— því sjáið þið ekki eftir, -— þar sem
hægt er að geyma deigið 8—14 daga
á köldum stað, sé það vafið inn í málm-
pappír eða smjörpappír. Úr deiginu er
hægt að búa til litlar tartalettur eða
stóra botna, kökur eða annað, ýmist
fyllt með aldinmauki, ávöxtum, fiski
eða kjöti. Og nýta má á skemmtileg-
an hátt afganga frá miðdegisverði með
því að bera þá fram í smjördeigsmóti.
500 g hveiti
500 g smjör eða smjörlíki
2—3 dl vatn
1 tsk. edik
15 g salt.
Sáldrið hveitinu á borð, búið til holu
í miðjuna. Setjið saltið þar í og hellið
vatninu í smátt og smátt og hrærið
því saman við hveitið með fingrunum.
Deigið má ekki vera of blautt. Látið
deigið bíða nál. 10 mínútur, áður en
þið berjið það út með hendinni. (Md. 1).
Leggið smjörið á mitt deigið og brjót-
ið deigið utan um það. (Mynd 2).
Keflið deigið varlega út, þar til smjör-
ið fer að brjótast út. Brjótið deigið
saman 3svar á hvern kant, og látið það
bíða í 15 mínútur á köldum stað. Endur-
takið þetta 4—5 sinnum og látið deig-
ið bíða í 15 mín. hverju sinni. (Mynd 3).
Smá linsumót eða tertumót, ósmurð,
þakin með deiginu og þjappað vel í
mótin með vísifingri. Smjörpappír lagð-
ur yfir deigið og mótin fyllt með baun-
um, svo að deigið hrökkvi síður sam-
an. Bakað nál. 15 mínútur, séu lítil mót
notuð og nál. 20—35 mínútur séu tertu-
mót notuð, við 200°C. (Mynd 4).
Úr þessu deigi fást um 60 tartalett-
ur eða 3—4 tertubotnar.
Ath. Afgangar, sem skerast utan af,
skal leggja í búnka og fletja þannig
út. Ekki hnoða saman, eins og venja
er um deig.
Með hverju á
Þrátt fyrir hin mörgu efni, sem fást
núna og ekki þarf að strjúka, verður
ekki hjá því komizt sem fyrrum, að
stífa og strjúka sum efni. Það getur því
verið þægilegt að kunna skil á þeim
helztu efnum, sem hægt er að stífa með.
Ekki er þó hægt að setja ákveðnar
reglur fyrir því, hversu mikið skal stífa.
Verður hver og einn að þreifa sig fram
um styrkleika þeirrar sterkjuupplausn-
ar, sem notuð er, einnig ræður smekkur
mikið. En vert er að muna, að þeim mun
grófar sem efnið er, þeim mun meiri
sterkju krefst þess.
Kartöflumjölssterkja hæfir einkum
grófari efnum, t. d. bómullarefnum, hör
og rayon. Margar ungar stúlkur notast
við kartöflumjöl, ef ætlunin er að und-
irpilsin njóti sín fyllilega, og kæra sig
kollótta, þótt pilsin verði með tímanum
gráleit af völdum kartöflumjölsins.
Eigi stífingin að vera mikil eru 2 msk
af kartöflumjöli hræðrar út með 2 dl af
köldu vatni. Hellið svo 2 1 af bullsjóð-
andi vatni út í, þeytið vel í um leið.
Myndin hér að ofan:
Svona er hægt að bera smjörið
fram á skemmtilegan hátt. Athugið,
að smjörkeilurnar verða jafnari, sé
smjörstykkið skorið í jafna bita, áður
en verkið er hafið. Smjörspaðana skal
bleyta í köldu vatni.
aö stífa?
Eigi að stífa í hófi er ágætt að taka
helminginn af þessari upplausn og bæta
út í hana 1 1 af volgu vatni.
Vætið flíkina, sem á að vera hrein
og harðundin, vel í sterkjuupplausninni,
vindið hana og hengið til þerris. Þegar
stífa á mikinn þvott, þynnist sterkju-
upplausnin smátt og smátt, og þarf því
að bæta út í upplausnina við og við.
Ríssterkja hæfir þunnum glugga-
tjöldum, útsaum, hvítum skyrtum og
öllum hvítum og þunnum efnum í heild.
Fyrir hálfstífaðan þvott skal ætla
3 mks. af ríssterkju í 2 1 af vatni. Fyrir
mjúkstífaðan þvott skal ætla 3 msk.
af ríssterkju í 5 1 af vatni, og eigi að-
eins að hressa upp á flíkina, er hæfi-
legt að ætla 3 msk. af ríssterkju í 10 1
af vatni.
Hrærið sterkjuna út í dálitlu af köldu
vatni, afgangnum af vatninu hellt sam-
an við. Gætið þess, að sterkjan sé leyst
vel upp í vatninu. Vætið hinn þurra
þvott í ríssterkjuupplausninni, vindið
og vefjið inn í hrein stykki, svo að