Fálkinn - 03.02.1964, Page 42

Kðldlð er veikt
Framhald af bls. 38.
hlæjandi og hálfgrátandi reyndi
hún að losa sig. Ég hugsaði
um barnið mitt, en ég var
hryggur. Mér virtist það
ómögulegt, að ég gæti elskað
það meira en þetta. Ef til vili
gæti barn ekki verið mér ann-
að en bróðir eða systir í van-
þroska mínum.
Faðir minn ráðlagði mér að
sækja skemmtanir. Slíkar ráð-
leggingar spretta af rósemi.
Hvað var eftir handa mér að
gera annað en það, sem ég gat
ekki lengur gert? Þegar dyra-
bjöllunni var hringt eða vagn
fór framhjá, fór skjálfti um
mig. Ég lá í fangelsi mínu og
beið eftir minnsta merki um
lausn.
Þannig var það, er ég sperrti
eyrun dag nokkurn, að ég
heyrði klukknahljóm.
Þær boðuðu vopnahlé.
í mínum augum táknaði
vopnahléð afturkomu Jacques.
Ég gat þegar gert mér hann í
hugarlund við rúmstokk Mörtu,
meðan ég var hjálparvana. Ég
varð óður.
Faðir minn kom aftur frá
París. Hann vildi að ég færi til
borgarinnar með sér. „Maður
á ekki að missa af slíkum há-
tíðahöldum,“ sagði hann, og ég
hafði ekki hugrekki til að neita.
Ég var hræddur um að virðast
vera durtur. Og auk þess var
það ekki ógeðfellt mér í hörm-
ungum mínum að vera vitni að
fögnuði annarra.
Ég verð að játa, að þessi fögn-
uður vakti hjá mér dálitla
öfund. Ég áleit að ég væri einn
fær um að eignast tilfinningar,
sem eru eignaðar múgnum. Ég
leitaði að ættjarðarást, en í ó-
sanngirni minni sá ég aðeins
gleði yfir hinni óvæntu heim-
komu hermannanna: veitinga-
húsin voru opin lengur og her-
menn máttu kyssa búðarstúlk-
ur úti á götu.
Þessi læti, sem ég hafði von-
að að myndu gera mig hryggan
eða afbrýðisaman eða jafnvel
smita mig af háleitri tilfinn-
ingu virtuzt mér eins leiðinleg
og hver annar helgidagur.
í nokkra daga kom ekki bréf
til mín. Á einu af þessum síð-
kvöldum, þegar snjókoma er
mikil réttu bræður mínir mér
seðil, sem lítill drengur í Gran-
gierfjölskyldunni hafði látið þá
hafa.
Það var kuldalegt bréf frá
frú Grangier þar sem hún bað
mig að koma eins fljótt og
unnt væri. Hvað skyldi hún
vilja mér? Tækifærið til að
komast í snertingu við Mörtu,
þótt það væri óbeinlínis, sefaði
áhyggjur mínar. Ég gerði mér
frú Grangier í hugarlund þar
sem hún væri að banna mér
að hitta dóttur sína aftur,
meðan ég hlustaði undirgefinn
á og hengdi haus eins og óþekk-
ur skóladrengur. Ég myndi
ekki gefa hatur mitt til kynna
með neinni hreyfingu og vera
ófær um að reiðast eða missa
taumhald á skapi mínu. Ég
myndi hneigja mig kurteislega
og dyrnar myndu lokast á eftir
mér að eilífu.
Og svo hugsaði ég upp
svör, rök, beizk orð, sem
myndu ekki skilja eftir hjá frú
Grangier eins leiðinlega minn-
ingu um elskhuga dóttur henn-
ar og skóladrengur myndi gera,
staðinn að slæmu verki. Ég
æfði þetta setningu fyrir setn-
ingu.
Um leið og ég gekk inn í litul
dagstofuna, virtist mér eins og
ég væri að lifa upp aftur fyrstu
heimsókn mína. Og sú heim-
sókn hafði þýtt, að ég myndi
kannski aldrei sjá Mörtu fram-
ar.
Frú Grangier kom inn. Ég
vorkenndi henni, hvað hún var
lágvaxin og var að reyna að
vera drambsöm. Hún baðst af-
sökunar á að hafa truflað mig
að óþörfu. Hún þóttist hafa sent
eftir mér til að fá upplýsingar,
sem voru of flóknar til að unnt
væri að senda þær skriflega,
en hún hefði nú fengið þessar
upplýsingar annars staðar.
Þessi hlægilegi leyndardómur
olli mér meiri áhyggjum en
nokkurt slys, sem ég gat hugs-
að mér.
Nálægt Marne rakst ég á lít-
inn dreng úr Grangierfjölskyld-
unni, sem hallaði sér að hlið-
inu. Það hafði verið kastað
snjóbolta í andlitið á honum og
hann var að vola. Ég klappaði
honum og spurði hann um
Mörtu. Systir hans, sagði hann,
hafði kallað á mig. Móðir henn-
ar mátti ekki heyra það nefnt,
en faðirinn hafði sagt:
„Marta er í hættu og ég
krefst þess að látið verði að
vilja hennar.“
í leiftri skildi ég hina bros-
legu hegðun frú Grangier. Hún
hafði sent eftir mér af virð-
ingu við eiginmann sinn og fyr-
ir manneskju sem lá fyrir dauð-
anum. En þegar hættan var
liðin hjá og Marta var aftur
orðin frísk, hafði hún skipt um
skoðun. Ég hefði átt að gleðjast
yfir þessu, en ég harmaði að
þetta skyldi ekki hafa staðið
nógu lengi yfir til að ég fengi
að sjá Mörtu.
Tveimur dögum síðar skrif-
aði Marta mér. Hún minntist
ekki á heimsókn mína. Henni
hafði vafalaust verið haldið
leyndri fyrir henni. Marta tal-
aði um framtíðina í sérstökum
tón, alvarlegum og háfleygum,
sem ruglaði mig dálítið. Getur
það verið satt, að ástin sé eigin-
girni á hástigi? Þar sem ég
leitaði að ástæðu fyrir vand-
ræðum mínum, sagði ég við
sjálfan mig, að ég væri afbrýði-
samur út í barnið okkar, sem
Marta talaði nú meira um held-
ur en mig.
Við bjuggumst við honum í
marz. Föstudag nokkurn í janú-
ar komu bræður mínir hlaup-
andi inn móðir og másandi og
sögðu að litli Grangierstrákur-
inn hefði eignast frænda. Ég
gat ekki skilið hvers vegna þeir
voru svona sigri hrósandi né
hvers vegna þeir hlupu svona
hratt. Þeir gátu vissulega ekki
ímyndað sér, að mér fyndust
þetta miklar fréttir. En í aug-
um bræðra minna, var frændi
fullorðinn maður og það, að
litli Grangierdrengurinn væri
nú orðinn frændi, var næstum
kraftaverk og þeir höfðu flýtt
sér til að geta deilt undrun
sinni með okkur.
Það er hluturinn, sem er
alltaf fyrir augunum á okkur,
sem við eigum erfiðast með að
viðurkenna minnstu breytingu
á. Ég gerði mér ekki strax ljóst,
að frændi litla Grangierdrengs-
ins var barn Mörtu — mitt
— Það iielur komið dálítið
slæmt fyrir heimilispeningana.
42
FÁ LKINN
barn. Ég varð nú gripinn
brjálæðiskenndri ofsahræðslu.
Skyndilega varð allt svart. Til-
finningar mínar hrúguðust upp.
Ég reyndi að koma fyrir mig
dagsetningum og nákvæmum
smáatriðum. Ég taldi á fingr-
unum eins og ég hafði séð
Mörtu gera stundum án þess
að gruna hana um svik. En
þetta var gagnslaust. Ég kunni
ekki lengur að telja. Hver átti
þetta barn, sem búizt var við
í marz, en fæddist í janúar?
Sérhver skýring á þessu rugli
framkallaði afbrýðisemi mína.
Skyndilega var ég ekki lengur
í vafa.
Jacques átti þetta barn.
Hafði hann ekki komið heim í
leyfi sínu mánuðum áður? Frá
þeirri stundu hafði Marta þess
vegna verið að skrökva að mér.
En hafði hún ekki þegar logið
að mér um leyfi hans. Hafði
hún ekki fyrst svarið mér, að
hún hefði neitað honum þennan
bölvaða hálfa mánuð, en játað
mér löngu síðar, að hann hefði
komizt yfir hana nokkrum
sinnum?
Ég hafði aldrei trúað því í
virkilegri alvöru, að Jacques
gæti átt þetta barn. En ef ég
hafði í byrjun þungunarástands
Mörtu verið svo auðvirðilegur
að vona, að það væri þannig,
þá varð ég að viðurkenna það
í dag, að mér fannst ég standa
andspænis hinu óbætanlega og
þar sem ég hafði trúað því
mánuðum saman, að ég ætti
þetta barn, var mér farið að
þykja vænt um þetta barn,
sem ég átti ekki! Hvernig stóð
á því, að föðurtilfinningin
vaknaði þá fyrst í brjósti mínu,
þegar ég heyrði, að ég var ekki
faðir?
Af þessu má sjá, að ótrúlegt
uppnám ríkti í huga mínum
eins og hjá ósyndum manni,
sem hent er fyrir borð að nóttu.
Ég skildi ekkert. Og einn hlut
gat ég einkum ekki skilið, og
það var sú dirfska Mörtu að
láta skilgetinn son sinn heita
í höfuðið á mér. Stundum
fannst mér þetta vera ögrun
við örlögin, sem höfðu ekki gert
ráð fyrir, að ég ætti þetta barn
og stundum sá ég ekki annað
í þessu en skort á smekkvísi
eina af þessum vöntunum á
smekkvísi, sem ég hafði oft
hneykslast á hjá Mörtu og voru
ekki annað en sönnun mikillar
ástar hennar.
Ég var byrjaður á móðgandi
bréfi. Mér fannst virðing mín
krefjast þess. En orðin létu á
sér standa, því að hugur minn
var ekki með, heldur í háleit-
ara umhverfi.