Fálkinn - 20.04.1964, Blaðsíða 40

hann væri yngri en barnakenn-
arinn.
„Já,“ svaraði hann aðspurð-
ur, „það kemur víst í minn
hlut að dæma hann son yðar.
Gerið þér svo vel að fá yður
sæti.“
Gamli barnakennarinn þakk-
aði, settist á stólinn, sem hon-
um var bent á, en nokkur stund
leið, áður en hann tæki til máls.
Dómaranum virtist ekki geðj-
ast að þessari löngu þögn. Hann
sagði:
„Ég get vel skilið, að þér
séuð hryggur yfir því, sem
hent hefur son yðar, og ég hef
fyllstu samúð með yður.“
Kennarinn þagði áfram.
Óþolinmæði brá fyrir í svip
dómarans. Hann sagðist hafa
mjög takmarkaðan tíma. Svo
bætti hann við eins og hann
vildi flýta afgreiðslu þess er-
indis, sem borið yrði upp við
hann:
„Mér skilst, að ekkert nýtt
hafi komið fram í málinu, enda
liggur nú fyrir játning hans á
þeim yfirsjónum, sem um ræð-
ir.“
Þá leit gamli maðurinn upp
á viðmælanda sinn og mælti:
„Ég skal segja yður dómari,
að ég er búinn að hugsa mikið
um þetta, bæði hvað varðar
son minn og aðra, sem bíða
dóms og þá, sem kynni að
eiga að dæma í framtíðinni. Og
ég skal segja yður, að því meira
sem ég hugsa um það, því sann-
færðari verð ég um það, að
það á ekki að dæma. Það á
aldrei að dæma. Eins og þér
munið sagði meistarinn forð-
um: „Dæmið ekki, svo að þér
verðið ekki dæmdir“. Mönnum
hefur sézt yfir þennan sann-
leika, sem þessi orð fela í sér.
Við getum ekki dæmt hverjir
aðra. Hvernig ættum við að
geta það? Hegðun okkar orsak-
ast á hverjum tíma af þeim
aðstæðum, sem við búum við.
Hvernig við bregðumst við
hverju einu byggist á skapgerð
okkar. Vísi að skapgerð erfum
við, síðan mótar samtíðin þá
skapgerð, aðstæðurnar, sem við
búum við. Tveir aðilar, sem
hlotið hefðu né.kvæmlega sömu
erfðir, verða að ökum jafnaði
það, sem við köllum misjafn-
lega góðir, en einungis af því
að mótun umhveifisins verður
aldrei sú sama á neinum tveim-
ur einsto.klingum. Hvernig ætt-
um við svo að geta dæmt með-
bræður okkar eða systur? Skilj-
ið þér ekki, hvað ég á við?“
„Ég geri það nú víst ekki,“
svaraði dómarinn. Meðan hann
hlustaði á kennarann færðist
smátt og smátt furðusvipur
yfir andlit hans, þar til hann
áttaði sig á því, að i raun og
veru hefði hann ekkert við
þennan mann að tala. Hann
stóð á fætur eins og hann
byggist við, að samtalinu gæti
verið lokið.
„Sem sagt, ég hef fyllstu
samúð með yður. Og ég get
lofað yður því, að dómur minn
verður eins vægur og ástæður
og lög frekast leyfa.“
„Já, en skiljið þér ekki,
herra dómari, að ekki er hægt
að dæma neinn einstaklin^.
Það er ekki hægt að dæma
hann fyrir gerðir sínar eðá
hvernig hann er, þar sem hann
hlýtur óumdeilanlega að vera
einungis þeir eiginleikar, sem
hann hlaut í erfðir, að viðbættu
því, sem samtíðin gerir úr
honum með áhrifum sínum á
hann? Það yrði þá einnig að
dæma forfeðurna og samtíð-
ina.“
„Forlagatrú?“ spurði dómar-
inn og brosti skilningslaust.
„Nei, þetta er aðeins — eftir
því sem mér virðist — heil-
brigð skynsemi."
„Þér álítið sem sé, að enginn
sé ábyrgur gerða sinna. Það,
sem maður kann að gera rangt,
Þú ætlar tll útlanda
í vertíðarlokin?
Já, við hjónin förum
til London með
Flugfélaginu.
Hún til áð verzla og ég
til að sjá mlg um
I heimsborginnl.
Þéttá kostar ekkert.Flugfélagið veltir
2q% .afslátt, hvorki 'meira lið minna
en 3038 krónur fyrir okkur bæði, Það
er lika nau.ðsynlégt- áð lyfta sér up'p'
öðru hverjul
Leitið upplýsinga um lágu fargjöldin
hjá Flugfélaginu eða ferðaskrifstóf-
unum.

40
FALKINN