Fálkinn - 20.09.1965, Page 9
Jþekkir ekki, verður á margan hátt að standa
á eigin.fótuin.
: — Sum méð skeifu þegar þau koma?
. — Já, maður réýnif þá að uppörva þau, láta
þau finna að þeim getur liðið vel í skólanum.
Þau eru sum afskapléga ósjálfstæð fyrst, eink-
um þau sem eru einbirni. Börn frá stórum
heimilum eru fleira vön.
— Hvað gerir þú þegar barnið kemur fyrst
í skólann eða þú tekur við 7-ára bekk á haustin?
— Ég legg megin áherzlu á að laða þau að
skólanum með hlýlegu viðmóti og eðlilegu
starfi. Hér mæta barninu hömlur sem það verð-
ur að venjast. Þess vegna fer tíminn í spjall
og leiki lengi fyrst. Fyrst tek ég t. d. borðið,
skólaborðið, sem það á að vinna við og kenni
því að þekkja það, hvernig það er og til hvers
það er. Svo tek ég blýantinn og læt þau skoða
hann, síðan töfl'uná og krítiná. Allt þetta þarf
barnið að þekkja og læra að nota. Allt þetta
þarf það strax að læra að umgangast á réttan
hátt. Strax fyrsta daginn læt ég börnin athuga
hvort það er rusl í skúffunni undir borðinu,
og því rusli er öllu hátíðlega fleygt í rusla-
körfuna, en um leið er sú lífspeki uppgötvuð
að það þarf að halda borðinu hreinu og láta
það sem ónýtt er í ruslakörfuna. Þá læt ég þau
æfa sig í að rétta upp hönd, fara í röð, standa
upp þegar gestir koma í heimsókn o. s. frv.
Allt þetta þarf að læra, skilja og læra. Það er
ekki nóg að skilja það. Það þarf að æfa það.
Og það borgar sig að gefa sér dálítið ánægju-
legan tíma til þess að átta sig á þessu.
— Það fer þá töluverður tími í þetta hjá
ykkur?
—- Já, ég kenni ekki neitt 15—20 fyrstu dag-
ana í þeirri merkingu sem venjulegt er að nota
það orð. Allur sá tími fer í að venja barnið við
skólavistina, mest spjall og leikur. Það er svo
margt sem þarf að taka til athugunar. Á öðrum
degi ifer ég t. d. í gönguferð um skólann til þess
að börnin kynnist byggingunni, ytri umgerð
skólans. Þau þurfa að vita, hvar snyrtiherbergin
eru, til hvers allt þetta stóra hús er notað, hvar
sjálfur skólastjórinn hefur aðsetur o. s. frv. Það
þýðir ekkert að lesa skólareglurnar yfir börn-
unum. Þau botna ekkert í þeim og muna ekki
stakt orð. Þetta þarf allt að leika, þau þurfa
að vita hvernig þetta er í framkvæmd. fsak
heitinn Jónsson mundi hafa sagt að það þyrfti
að matreiða skólareglurnar.
— Og gerirðu eitthvað sérstakt í sambandi
við það?
— Ég segi sögur sem leiða að skólareglun-
um. Sögur eru ekki bara dægradvöl. Það þarf
að vera tilgangur í þeim. Með tímanum hafa
orðið til hjá mér smásögur um atvik og ævin-
týri sem eru miðaðar við að vekja athygli barn-
anna á ákveðnum atriðum skólalífsins, skýra
þá hegðan sem er hæfileg og tryggir giftusam-
legt áframhald í skólanum.
— Hvað um aga?
— Hann kemur mikið af sjálfu sér. Agi á
að vera afleiðing heppilegra vinnubragða. Ef
einhver hrokagikkur ætlar að brjóta skólaregl-
urnar eða þau lög sem ríkja í skólastofunni,
þá þarf kennarinn sjaldnast nokkuð að gera.
Börnin dæma hann sjálf. með því almennings-
áliti sem ríkir í kennslustundinni. Ég legg mest
upp úr þeim aga sem börnin finna sjálf og
geta sætt sig við.
— Þáð er mikið talað um námsþreytu eink-
um hjá unglingum og eldri börn-
um Hefur þú einhverjar sérstak-
ar aðferðir til þess að gíæða áhuga
og sporna á móti þreytu?
— Lítil börn eru ekki þreytt,
þau eru áhugasöm, en skortir þol.
Vandinn er að áhuginn haldist. f
þeim efnum geri ég einkum
tvennt: Ég kappkosta að dvelja
aldrei lengi við sama verkefnið.
Ef við erum t. d. að glíma við
erfitt dæmi og viðureignin gerist
þreytandi þá kem ég börnunum
til að sleppa allri umhugsun um
vandamálið. Ég bið þau að syngja
eitt lag, læt þau ganga í kringum
stólana, eða teikna mynd á töfl-
una.. Um hið síðasta höfum við
stundum þá aðferð að teikna
mynd aí kú, sem á vantar hal-
ann. Síðan er bundið fyrir augun
á einhverju barni og það látið
setja halann á kúna. Hvar hann
lendir og hvernig hann verður er
spurningin, og úr þessu verður
mikil kátína. Eftir slíkar kætirok-
ur hefur barnið endurnýjað þrek
sitt til nýrra átaka við verkefnið.
Hitt atriðið sem ég nota til að
viðhalda námsviljanum er að
vinna hvert atriði með sem fjöl-
breyttustu móti. Bókstafurinn U
er t. d. klipptur út, mótaður í
leir, myndaður með eldspýtum,
teiknaður, búinn til úr kubbum,
búinn til með röðinni. og við snú-
um stólunum við og sjáum hann
þar. Þetta er bara dæmi. Börnin
þurfa að vilja koma í skólann.
Framh. á bls. 30.