Iðnneminn - 01.05.1981, Blaðsíða 5
5
Jónas Sigurðsson skrifar þessa grein í tilefni þess,
að hann er nýlega hættur störfum hjá Iðnnema-
sambandinu. Hann segir: ,,/ öllu starfi samtak-
anna er nauðsynlegt að hafa í huga, að samtökin
eru ekki markmið í sjálfu sér, heldur tæki fyrir
iðnnema til baráttu fyrir hagsmunum sínum. ”
Ritnefnd Iðnnemans hefur ósk-
að eftir því við mig, að ég skrifi
einskonar kveðjugrein í blaðið í
tilefni þess að ég lét af störfum hjá
sambandinu um síðustu áramót.
Er mér bæði ljúft og skylt að verða
við þeirri beiðni.
Það er margt sem leitar á hug-
ann er ég lít til baka yfir þau fimm
ár sem ég var starfsmaður sam-
bandsins. Þar er margs ánægjulegs
að minnast og einnig hins sem er
miður ánægjulegt sem fellur þó í
skugga hins. Einkum er mér ofar-
lega í huga öll þau góðu kynni sem
tókust með mér og þeim mörgu er
gegndu trúnaðarstörfum fyrir
sambandið í gegnum þessi ár. Þar
voru margir er lögðu fram gífurlegt
og óeigingjamt starf í þágu hreyf-
ingarinnar, starf sem sjaldnast var
metið af verðleikum. Sköðuðust á
milli mín og margra þessara aðila
traust vináttubönd sem ég vona að
rofni ekki.
Starf hreyfmgarinnar
Þar sem þeir sem starfa í iðn-
nemahreyfingunni gera þar oftast
stuttan stans, þar sem menn hverfa
úr hreyfingunni er þeir hafa lokið
sínu iðnnámi, hafa þeir haft tak-
markaðri yfirsýn yfir starf sam-
bandsins í gegnum árin en ég hef
haft sem starfsmaður þess. Hefur
þeim oft þótt hægt miða að ná fram
baráttumálum hreyfingarinnar.
Þegar litið er yfir lengri tíma má sjá
að iðnnemahreyfingin hefur náð
fram mörgum og mikilsverðum
málefnum í þágu iðnnema. Ekki er
hægt í stuttri grein sem þessari að
tína fram öll þau mál. Þegar ég lít
til baka yfir þau ár sem ég hef haft
persónuleg kynni af starfi iðn-
nemahreyfingarinnar, en það er
meira og minna allt síðan 1969, má
sjá að viðurkenning á hreyfing-
unni og áhrif hennar hafa aukist ár
fráári.
Iðnfræðsluþáttur
Iðnnemahreyfingin hefur átt
mikinn þátt í því í gegnum árin, að
stuðla að þeirri hugarfarsbreyt-
ingu er átt hefur sér stað gagnvart
verkmenntun. Þó er enn langt í
land í þeim efnum að skapa þá
virðingu fyrir verklegri menntun
að hún verði metin til jafns við þá
bóklegu. Vilji margra til eflingar
verkmenntunar er meir í orði en á
borði og aðrir telja að gildi verk-
legs náms sé í réttu hlutfalli við
umfang almenns bóknáms í verk-
fræðslunni. Markmiðið hlýtur að
vera það, að hinar verklegu og fag-
bóklegu námsgreinar verði metnar
að jöfnu við hinar almennu náms-
greinar á framhaldsskólastigi.
Markmið verkmenntunar er tví-
þætt. Annarsvegar að gefa ungu
fólki tækifæri til að afla sér verk-
legrar menntunar á því sviði sem
hugur þess stendur til, þannig að
það að loknu námi geti svarað
þeim kröfum sem gerðar eru til
verklegrar- og tæknilegrar kunn-
áttu í viðkomandi grein. Hinsveg-
ar að veita því þá almennu þekk-
ingu sem nauðsynleg er,til að það
geti notið réttinda sinna og gegnt
skyldum sínum í þessu þjóðfélagi.
Auk þessa ber að gefa þeim tæki-
færi til að afla sér þekkingar í ein-
stökum námsgreinum eftir því sem
áhugi er fyrir hendi.
Að mínu mati er höfuð viðfangs-
efni samtakanna verkmenntunar-
málin, krafan um að menntun iðn-
nema sé þannig að hún svari þeim
kröfum er atvinnulífið og þjóðfé-
lagið almennt gerir til iðnaðar-
manna jafnframt því að þroska
nemendur sem einstaklinga.
Nú þegar verið er að endur-
skipuleggja framhaldskólastigið er
margs sem þarf að gæta og iðn-
nemahreyfingin að vera vakandi
yfir. í því sambandi vil ég einkum
nefna tvo þætti:
Annarsvegar að sú samræming
sem áformuð er á framhaldsskóla-
stigi verði ekki með þeim hætti, að
faglegar námsgreinar verði látnar
víkja fyrir hinum almennu. Með
öðrum orðum að samræmingin
verði ekki á kostnað hins faglega
náms og það gert að einskonar
föndumámi.
Hinsvegar að réttur iðnaðar-
manna til áhrifa á innihald og fyrir-
komulag náms í viðkomandi grein-
um verði ekki skertur, né hinn
stjómunarlegi samræmingarþáttur
er fulltrúar iðnaðarmanna hafa
gegnt.
Eg nefni til sérstaklega þessi tvö
atriði vegna þess að í ljós hefur
komið tilhneigingar í þessa átt.
Það er skoðun mín að miklu
mun skipta um verkmenntunina í
framtíðinni hvemig til tekst með
nýskipan framhaldsskólastigsins.
Verða iðnnemar og iðnaðarmenn í
því sambandi að beita samtökum
sínum til að tryggja verkmenntun-
inni í raun verðugan sess í mennt-
unarkerfinu.
Kjaraþáttur
Eg nefndi hér fyrr í greininni að
mín skoðun væri sú, að höfuð við-
fangsefni iðnnemasamtakanna
ætti að vera verkmenntunarmálin.
En jafnhliða þeim er baráttan fyrir
h'fvænlegum launum á meðan á
námi stendur.
A sviði kjaramála má sjá tals-
verðan árangur af baráttu hreyf-
ingarinnar fyrir bættum kjörum
iðnnema. Ættu menn í því sam-
bandi að bera saman kjarasamning
um iðnnemakjör frá 1970 og þann
sem gerður var síðast liðið haust.
Einnig er ljóst að á þessu tímbili
hefur réttur iðnnema til íhlutunar
um kaup sitt og kjör aukist stór-
lega og er svo nú komið að mínu
mati, að einungis skortir formlega
viðurkenningu vinnuveitenda á
iðnnemasamtökunum sem samn-
ingsaðila.
Eg er þeirrar skoðunar að þeir
kjarasamningar um iðnnemakjör
sem gerðir voru síðastliðið haust,
hafi verið með betri samningum
sem náðst hafa fyririðnnema. Held
ég að enn geri sér ekki allir ljósa
grein fyrir þýðingu þeirra fyrir
launakjör iðnnema í framtíðinni,
en það mun tíminn leiða í ljós.
Raunar er ég þess fullviss að at-
vinnurekendur hafa ekki gert sér
grein fyrir því hvað þeir voru að
skrifa undir er þeir undirrituðu
þennan samning.
Ég held að á næstunni verði það
sambandi ærið verkefni að halda
fengnum hlut í þessum efnum og
að sjá til þess að iðnemar njóti
þeirra kjara sem þeim ber sam-
kvæmt samningum. Það verður að
hafa í huga, að jafnframt því sem
barist er fyrir nýjum hagsmuna-
atriðum í kjaramálum er nauðsyn-
legt að tryggja að iðnnemar njóti
þeirra kjara er náðst hafa.
Þjónustuþáttur
Einn mikilvægasti þátturinn í
starfi iðnnemasamtakanna hin síð-
ari ár er sú þjónustustarfsemi, sem
samtökunum varð kleift að halda
úti með tilkomu þess að hægt var
að ráða starfsmann til sambands-
ins. Kynntist ég því vel í mínu starfi
hversu nauðsynleg sú þjónusta er.
Þau málefni sem leitað var með til
skrifstofunnar voru mörg og marg-
vísleg og gera það að verkum að
starfsmanni samtakanna er nauð-
synlegt að vera vel að sér í óskild-
ustu málefnum. Mikilvægt er að
auka þennan þátt í starfi samtak-
anna jafnt og þétt.
Félagsþáttur
Einn sá þáttur sem er veikasti
hlekkurinn í starfi samtakanna, en
það eru félagsmál hreyfingarinnar.
Ekki hefur iðnnemahreyfingunni
gengið betur en öðrum félagasam-
tökum að virkja félaganna til
starfa. í þessu sambandi verður að
hafa í huga hina öru skiptingu
manna í samtökunum sem veldur
vissum örðugleikum á samfelldu
og markvissu starfi. Eins eru marg-
ir sem telja að ekki taki því að
starfa innan samtakanna þar sem
um svo stuttan tíma er að ræða.
Það er að mínu mati bráð nauð-
syn á fyrir samtökin, að huga vel
að þessum málum og leita til fé-
lagslegrar uppbyggingar á samtök-
unum. í þeim efnum lagði síðasta
þing INSÍ til leiðbeinandi ramma
um umræður innan samtakanna er
leiða skuli til tillögugerðar fyrir
næsta þing. Eftir því sem ég hef
heyrt af þessari félagsmálaumræðu
innan samtakanna frá síðasta þingi
er ég hræddur um, að kjami þeirr-
ar umræðu hafi nokkuð færst frá
þeirri h'nu sem stefnt var að með
samþykktum síðasta þings.
Að Iokum
Ég hef hér á undan tæpt á því
helsta sem mér er efst í huga nú er
ég læt af störfum hjá sambandinu.
Um þessi mál og fleiri mætti fjalla
mun ítarlegar um en hægt er í einni
blaðagrein. Ég vil ítreka og leggja
áherslu á að það er mfn skoðun, að
verkmenntunin stendur nú á tíma-
mótum og meðal annars veltur það
á starfi iðnnemasamtakanna hvert
verður stefnt í þeim efnum.
Iðnnemasamtakanna bfður mikið
starf á ýmsum sviðum, starf sem
beinist að því að tryggja hagsmuni
iðnnema og gæta þess að réttur
þeirra verði ekki fyrir borð borinn.
í öllu starfi samtakanna er nauð-
synlegt að hafa í huga, að samtök-
in sem slík eru ekki markmið í
sjálfu sé, heldur tæki fyrir iðn-
nema til baráttu fyrir hagsmunum
sínum. Því verður skipulag sam-
takanna og starfshættir að taka
mið af og þróast eftir aðstæðum
hverju sinni.
Ég tel það 1 jóst að Iðnnemasam-
band íslands hefur hlutverki að
gegna um Ianga framtíð eins og
það hefur gert síðastliðin 37 ár. í
því starfi óska ég samtökunum
allra heilla. jónas Sigurðsson.
Eíling byggóar
og atvinnulífs
til sjós og lands
Landsbanki íslands hefur að
baki nær 100 ára reynslu í
þjónustu viö atvinnuvegi
þjóðarinnar. Á þessu tímabili
hefur Landsbankinn tekiö
virkan þátt í baráttu þjóðar-
innar fyrir sjálfstæði og betri
lífskjörum. Spariféð sem
geymt er í Landsbankanum
hefur gert honum kleyft að
leggja hönd á plóginn.
Þjónusta Landsbankans hefur
ætíð haldist í hendur við upp-
byggingu sjávarútvegs, land-
búnaðar, iðnaðar og verslunar.
W LANDSBANKINN
Banki allra landsmanna