Nýtt kirkjublað - 18.04.1906, Side 2
90 NÝTT KIRK.TUBLAÍ).
jJEentun barna og unglinga,
Eftir
Pál heit. Briem amtmann.
Alyktarorð.
Niðurl.
Eg sagöi í innganginurn„Islendingar hafa engar aðr-
ar verulegar varnir fram að leggja sjálfir, en þœr varnir, sem
mentun og andlegir yfirburðir veita. Þess vegna er afará-
ríðandi að styrkja þær varnir og etla svo vel sem unt er og
lögleiða hér á landi andlega landvarnarskyldu“. Eg átti með
þessu við unglingaskólann, sem ég hefi talað um. Eg vil
kalla að unglingarnir, sem ganga á hann, æfi sig þnr í and-
legri herþjónustu fyrir landið. Þar eiga þeir að fá þekkingu
og læra hlýðni eins og hermenn, og þar á að innræta þeim
ást á föðurlandinu svo að þeir flýji ekki landið fyrri en þeim
þykir fokið í flest skjól.
I tlestum löndum Norðurálfunnar eru ungir menn skyld-
ir að vera í herþjónustu. I Frakklandi eiga ungir menn að
vcra í herþjónustu 3 ár, í Þýzkalandi 2 — 3 ár o. s. frv.
I Þýzkalandi eiga börn að ganga í barnaskóla 6 — 14
ára að aldri, svo eiga ungir menn víða á Þýzkalandi að
ganga í unglingaskóla 1—3 ár, jafnframt því sem þeir vinna
fyrir sér, og loks eiga þeir að vera í herþjónustu 2—3 ár.
Þrátt fyrir þetta er Þýzkaland í hinum mesta uppgangi.
Þegar þetta er haft fyrir augum, þá er auðsætt, að það
eru ekki gerðar ofharðar krcfur, þótt unglingar hér á landi
séu skyldaðir til að ganga á skóla einn vetrartíma.
Vér höfum nú séð að Islendingum er engin vorkunn á
að manna sig og rnenta sig eins og aðrar þjóðir. í raun
og veru standa þeir miklu betur að vígi en margar aðrar
þjóðir, sem hafa mikinn herkostnað og miklu hærri gjöld en
þeir. Vér höfum ennfremur séð, hvernig vér eigum að
haga þjóðmentun vorri, og ]>á er eftir að athuga, hvernig
vér eigum að koma henni á.
Það seni þá liggur fyrst fyrir, það er spurningin um það,
hvort fulltrúar þjóðarinnar vilja sinna mentamálinu og hvort
‘j Lögfr. IV, 122. Aths. útg.