Fréttablaðið - 18.11.2009, Qupperneq 28

18. NÓVEMBER 2009 MIÐVIKUDAGUR10 ● hátíðarrit fríkirkjunnar
É
g komst fljótt að þeirri
niðurstöðu að Guð al-
máttugur, almætt-
ið, hið góða afl, eða
hvaða nafn við viljum
nefna, er æðri öllum
kirkjudeildum, æðri öllum trúar-
stofnunum. Hann er æðri öllum
guðfræðilegum kennisetningum
og hann er æðri trúarbrögðum,
trúi ég. Mig grunar að hann hafi
engan áhuga á því hvort menn eru
mótmælendur, kaþólskir, tilheyri
íslam eða séu kristnir, hvort þeir
tilheyra gyðingdómi, búddisma eða
hindúisma. Hann leitar eftir öðru í
breytni manna.
Ástæðan fyrir því að ég leyfi
mér að tala svona er sú að trúar-
kenningar og játningar, trúarstofn-
anir og trúarbrögð hafa svo ítrek-
að í sögunni verið notuð til aðgrein-
ingar, mismununar, fordæmingar
og útilokunar af misvitrum trúar-
leiðtogum og veraldlegum valds-
mönnum. Og hér er kristindómur-
inn alls ekki undanskilinn. Málið
er að almættið væri í raun að hæð-
ast að okkur ef sannleikann væri
enn að finna aðeins í einni trúar-
hefðinni en ekki annarri. Guð veit
að við vitum þetta og hann væntir
þess af okkur að við temjum okkur
æðri og víðari sýn.
Það eru ákveðnir grunnþættir
sem almættið væntir af okkur og
við eigum að leita eftir, hver innan
sinnar trúarhefðar. Þessi þætt-
ir eru samhygð, umhyggja, kær-
leikur, miskunn og réttlæti og sá
er Guði þóknanlegur sem lifir og
breytir eftir þessu, ekki sá sem er
með flottasta merkið, hálfmánann,
Davíðsstjörnuna eða krossinn.“
TRÚIN ER VEGFERÐ, GUÐ ER
ÞROSKAFERLI
„Menn taka Biblíuna sína eða Kór-
aninn, Talmútinn eða Vedaritin í
búddisma og segja: „Hér hef ég Guð
almáttugan höndum tekið, ég hef
vilja Guðs hér í Biblíunni og þeir
sem ekki sjá hann sömu augum og
ég fara til helvítis, en þeir sem sjá
sannleikann með sömu gleraugum
og ég eru Guði þóknanlegir. Þeir
eru í ljósinu en hinir í myrkrinu.“
Þetta er hættuleg hugsun sem leiðir
til ofstækis, ef ekki hryðjuverka.
Vegna okkar eigin takmarkana
getum við aldrei séð Guð sem gefna
stærð. Trúin er vegferð og Guð er
þroskaferli sem veldur því að við
erum stöðugt að uppgötva nýja fleti
á tilverunni og heillandi liti í lífs-
ins litrófi.“
GUÐ ER FYRIR UTAN KASSANN
„Kristur krefst þess að við hugsum
út fyrir kassann. En til þess þarf
trú, von og djörfung.
Það er eðli ríkiskirkjunnar að
hugsa innan kassans og hvatinn er
þá oft kvíði og tilvistarótti.
Stofnunin stuðlar fyrst og fremst
að eigin viðhaldi og forðast allar
breytingar eins og heitan eldinn.
Hún vill helst telja okkur trú um
að hún sé eins og Guð almáttugur,
óbreytanleg og óskeikul og að hún
ein hafi lykil fortíðar og að einmitt
þar sé Guð að finna.
En Kristur krefst þess að við
hugsum út fyrir kassann. Hann
vill ekki að sín kirkja hafi ímynd
úreltrar stofnunar eða eins konar
þjóðminjasafns staðnaðra hefða.
Hann er ekki sá Guð sem var. Hann
er aftur á móti alltaf sá Guð sem
kemur og sá Guð sem er.
Hann frelsar okkur einmitt frá
okkar eigin kassalöguðu takmörk-
unum. Það er hans byltingarkenndi
boðskapur. Hann vill frelsa okkur
frá skammsýni okkar, okkar eigin
kvíða og ótta. Hann vill að við
vonum og þráum langt, langt um-
fram það sem við höfum getað
eða þorað að vona! Hann vill leysa
okkur úr viðjum okkar eigin tak-
marka, okkar eigin mistaka, okkar
eigin breyskleika. Kristur brýtur
ok okkar eigin fortíðar, ef við leyf-
um honum.“
NÝ UMGJÖRÐ TRÚMÁLA Í LANDINU
„Okkar sögulegi lúterski – mótmæl-
enda trúararfur kallar á nýja um-
gjörð trúmála í landinu! Og það vil
ég hrópa á torgum úti. Sú umgjörð
verður að rúma trú, vonir, drauma
og andlegar væntingar allra lands-
manna. Sú lagalega umgjörð verð-
ur að vera trúverðug.
Ómyndug ríkisrekin trúmála-
stofnun, sem leitar sér samsvör-
unar ýmist í kaþólskri kirkjustofn-
un miðalda eða skaðlegri bókstafs-
hyggju samtímans, er þjóð okkar
ekki samboðin. Allra síst á þeim
válegu tímum sem við nú lifum.
Þjóðin þarfnast betri kosta og á
mun betra skilið.
Hin nýja lagalega umgjörð trúar
og lífsskoðana á hinu nýja Íslandi
verður einnig að höfða til húman-
ista og trúleysingja því þeir einnig
eiga sínar vonir og væntingar um
betra líf og þeir ef til vill frekar en
margir aðrir hafa fundið þungann
af mistökum trúarstofnunarinnar í
aldanna rás.“
Með umburðarlyndi
að leiðarljósi
Í faðmi fjölskyldunnar. Hjörtur Magni Jóhannsson ásamt eiginkonu sinni, Ebbu Margréti Magnúsdóttur, og börnunum.
F.v. Aron Þór, Ágústa Ebba, Magnús Jóhann og Rut Rebekka.
S
tundum veit maður ekki af
hverju maður hefur betri
tilfinningu fyrir einum
stað heldur en öðrum en það er
bara þannig. Maður gengur eftir
Bragagötunni og finnst sem
maður eigi heima þar en beyg-
ir inn Ægisgötuna og þrátt fyrir
ægifagurt útsýnið yfir á Skarðs-
heiðina í norðri og hinum megin
upp að Kristskirkju
á Landakoti þá á ég
einhvern veginn ekki
heima þar.
Þegar ég kom fyrst
í Péturskirkjuna í
Róm þyrmdi yfir mig.
Sömu sögu er að segja
um flestar risavaxn-
ar miðaldakirkjur
kaþólskunnar sem ég
hef heimsótt eins og
Notre Dame í París vegna þess
að ég kemst ekki hjá því að hugsa
til allra mannfórnanna sem færð-
ar voru við að byggja þessi bákn.
Þótt ég geti um stund vel dáðst
að listaverkunum og útflúrinu
öllu saman verður meðvitundin
um hið misnotaða vald og græðgi
fegurðarskyninu yfirsterkara og
ég fer út og vil ekki snúa aftur í
þessi yfirdrifnu en samt tómlegu
salarkynni.
Hvernig var hægt að horfa
svo algjörlega fram hjá boðskap
krists um einfaldleikann og
hóf semina? Boðskapinn um að
ekki þyrfti hof og skrauthallir til
að finna guð? Kaþólska kirkjan
og síðar ýmsar lúterskar kirkju-
deildir notfærðu sér nafn krists
en í raun var hann þeim fyrst og
fremst innantómt slagorð sem
hafði þann tilgang að upphefja
einstaklinga á kostnað fjöldans.
Færa fáum útvöldum fjármuni og
völd og ýta undir guðhræðslu til
að halda almúganum í skefjum og
fá fólk til að sætta sig við ömur-
legt hlutskipti sitt.
Þegar ég gegndi varafor-
mennsku í Samtökunum 78 árin
2004 og 2005 stóðum við í þeirri
réttindabaráttu að fá sambönd
samkynhneigðra vígð á jafn-
réttisgrundvelli á við gagnkyn-
hneigða. Þessa sögu þekkja ef-
laust flestir en í stuttu máli sá
ríkiskirkjan, sem vill láta kalla
sig þjóðkirkju, mikla meinbugi
á þessu. Ekkert afl í samfélag-
inu stóð harðar gegn jafnrétt-
inu en sú stofnun landsins sem
lengst hefur kennt sig
við krist og var þar
vísað í einstaka setn-
ingar Biblíunnar og
þær teknar úr sam-
hengi til sýna fram
á að hjónaband gæti
aðeins náð til karls
og konu. Orðið hjóna-
band varð heilagra en
jafnrétti, mannrétt-
indi og frelsi til sam-
ans. Menn misstu sjónar á aðalat-
riðum en hengdu sig í prótokól. Á
þessu voru vissulega undantekn-
ingar s.s. Laugarneskirkja og
sóknarpresturinn þar.
Ein var sú kirkja sem stóð upp
úr yfirborðsmennskunni, látlaus
og einlæg brjóstvörn mannrétt-
inda. Fríkirkjan hefur mark-
að sér einstakan sess í íslensku
samfélagi i nútímalegum viðhorf-
um jafnréttis og almennra mann-
réttinda. Hjörtur Magni Jóhanns-
son, sóknarprestur Fríkirkjunn-
ar í Reykjavík, hefur séð til þess
að ómengaður málstaður krists
hefur fengið að óma óritskoðað-
ur af afturhaldsöflum og virðing-
in fyrir frelsi og mannhelgi verið
í öndvegi. Þess vegna giftist ég
mínum manni í Fríkirkjunni 1.
júlí 2006 og þess vegna tók ég
sæti varamanns í safnaðarráði
kirkjunnar 2009 þegar eftir því
var leitað. Það er ómetanlegt að
eiga sér stað á Tjarnarbakkanum
sem er ríkur af sögu og trú en
einnig hugsjónum um kærleika,
jafnrétti og sönn mannréttindi.
Á slíkum stað á ég heima.
Sigursteinn R. Másson,
formaður Geðhjálpar.
Ég og Fríkirkjan
Sigursteinn Másson.
K
venfélag Fríkirkjunnar í
Reykjavík er elsta kirkju-
kvenfélag lands-
ins og auk þess eitt af
elstu kvenfélögum hér
á landi. Það var stofn-
að 6. mars árið 1906.
Tilgangur þess var
að sameina krafta
kvenna í trúarlífi og
kristilegu siðgæði,
efla safnaðarstarf-
ið, hjálpa fátækum
konum, líkna sjúkum
og bágstöddum í söfn-
uðinum og styrkja góð málefni.
Fyrstu árin safnaði kven-
félagið fé til kaupa á ýmsum
kirkjumunum svo sem altaris-
töflu og skírnarfonti. En kven-
félagskonur létu landsmálin
líka til sín taka. Til marks um
hvað þetta er gamalt félag má
nefna að það tók þátt í söfnun til
styrktar byggingu Vífilsstaða-
spítala og Landsspít-
alans, einnig lagði
það sitt af mörkum
í alþjóðasafnanir til
hjálpar stríðshrjáð-
um þjóðum.
Við sem á eftir
komum höfum reynt
að vinna í anda fyrir-
rennara okkar í kven-
félaginu.
Á þessum tíma-
mótum safnaðarins
viljum við þakka öllu því góða
fólki, sem lagt hefur kvenfélag-
inu lið, fyrir vel unnin störf og
óskum Fríkirkjunni í Reykjavík
til hamingju með afmælið.
Sigurborg Bragadóttir,
formaður Kvenfélags
Fríkirkjunnar í Reykjavík.
Elsta kirkjukvenfélag
landsins, stofnað 1906
Sigurborg Bragadóttir
● Nýverið gaf Bókaútgáfan Hólar út viðtalsbókina „Milli
mjalta og messu“ sem Anna Kristine Magnúsdóttir skráði.
Bókin ber sama nafn og vinsælir útvarpsþættir Önnu Krist-
ine sem voru á Rás 2 og Bylgjunni í rúm sjö ár. Viðmæl-
endur þáttanna eru á fimmta hundrað. Í þessari bók ræðir
Anna Kristine við fimm þeirra, einn er séra Hjörtur Magni
Jóhannsson, prestur Fríkirkjunnar í Reykjavík. Hér er gripið
niður í nokkra kafla þar sem hann ræðir trúmál.