Vikan - 21.08.1958, Page 14

Litið inn hjá
Hann var klæddur brúnum veiði-
buxum, bláum skóm og hárauðri
skyrtu, vinnufötum — sýnilega
vegna þess að hann hafði verið að
koma niður úr „turninum" svokall-
aða. Þar vinnur hann að ritverkum
sínum, stendur við arinhyllu og skrif-
•ar frásagnir sínar og lýsingar með
penna en vélritar öll samtöl í sögun-
um til þess að fá í þau aukinn hraða
og meira líf.
„Fólk gerir sér ekki ljóst að ég
er atvinnurithöfundur — að ég skrifa
til að hafa í mig og á. Allir sem
koma til Kúbu vita að ég á heima
hér svo þeir líta inn til að rabba við
mig, — ef ég setti þeim ekki stólinn
fyrir dyrnar".
Hvemig gengi með bókina?
„Það veltur allt á því hvort ég get
einbeitt mér að verkinu •—- þessvegna
verti ég ekki viðtöl", svaraði hann,
„náungi nokkur kom hingað til Kúbu
og var sí og æ að heimsækja mig
til að fá hjálp við sögu sem hann
var að skrifa. Þegar ég las það yfir
sem ég hafði skrifað gat ég séð upp
á hár hvað ég hafði skrifað meðan
hann stóð hér við. Ég gat ekki ein-
beitt mér meðan hann var hér að
trufla mig".
Hemingway þagnaði við og dreypti
ft kaffinu.
..Riíhöfundar verða að halda sínu
sagði hann, ,,ef þeir missa
þráðinn, má hamingjan vita hvenær
þeir geta tekið hann upp á ný“.
„Mér er heldur í nöp við ljósmynd-
ara", hélt Hemingway áfram, „þeir
koma hér með þrjár fjórar vélar
■dinglandi á maganum og gera mér
heflmikinn skurk. Og mér gengur illa
að svara spumingum blaðamanna.
Þeir setja mig oft út af laginu. Það
sem ég hef að segja, það geta menn
fundið í bókum mínum. Ég er eng-
ínn heimspekingur. Ég get ekki gert
grein fyrir máli mínu með því að
tala".
Ýmsnm mun finnast furðulegt að
Hiemíngway er í rauninni feiminn og
hlédrægur og vill ekki sýnast. Að
vísu hefur hann tekið þátt i blóðug-
um styrjöldum ng það sanna ör hans
og heiðursmerki. Og hann hefur
eiimig verið rekinn í gegn af nauti,
eltur af fílum og átt í erjum við
risafiska. Hann hafði farið um alla
veröld í leit að ævintýmm.
Þó notar hann aldrei orðið ,,ég“
með þyngri áherzlu en önnur orð og
hann brosir aldrei nema að mistök-
um sínum.
Hversvegna býr Hemingway á
Kúbu ? Menn furða sig oft á þvi.
Hann hefur þessu til að svara:
„Mér hefur gengið vel að skrifa
á Kúbu. 1 fyrstunni vandist ég á að
koma hingað þegar ekki var mikið
um fólk hér, þá reis ég úr rekkju
í dögun, fór út að veiða eftir að
hafa unnið við skriftir".
„Ég flutti frá Key West þegar
„Klukkan kallar" kom út. Þá keypti
ég þennan stað. Ég vakna við sólar-
upprás og tek til við að skrifa, þá
sit ég í sólbaði og fæ mér staup
meðan ég lít í blöðin. Ég glataði
fimm árum úr ævistarfi mínu í
Hemingway
Framhald af bls. 6.
heimsstyrjöldinni og ég er að reyna
að vinna það upp. Ég hef aldrei get-
að skrifað í New York".
Ég spurði Hemingway hvort hann
hefði mikið breyzt frá því hann vann
við blaðið „Star Weekly" snemma á
þriðja tug aldarinnar.
„Ég hef breyzt, — við breytumst
öll. Það verður ekki við neitt ráðið.
Ef ég hefði þá vitað það sem ég veit
nú, þá hefði ég skrifað bækur mínar
undir dulnefni. Ég vil ekki vera fræg-
ur. Ég vil ekki að gert sé veður út
af mér. Ég á þá eina ósk að vinna,
veiða, og fiska í friði."
„Frægðin gerir mig bitran. Spurn-
ingar eru plága. Ég hef fengið heim-
sókn af blaðamönnum sem höfðu
langa lista af spurningum um lífs-
viðhorf mitt .... svoleiðis vitleysu.
Það væri dagsverk að svara því“.
„1 hverju er breytingin einkum
fólgin?"
„Ég var vanur að deila og kapp-
ræða reiðinnar býsn. Ég hafði mjög
ákveðnar skoðanir á öllum hlutum",
svaraði hann, „nú hef ég lært að
þegja og láta aðra um að tala. Ég
hlusta á hvað menn segja . .. nema
ég viti þeir séu að ljúga. Þá segi
ég eitthvað til að vera viss. Ég hef
komist að raun um að það er fánýtt
að tala ... a. m. k. fyrir mig. Maður
á ekki að gera sig að fífli með því
að blaðra um málefni sem maður
hefur ekkert vit á“.
Hann svelgdi í sig kaffið og tæmdi
bollann í einum teyg, hristi sig síð-
an frá hvirfli til ilja. Ég skildi bend-
inguna. Viðtalið sem var ekkert við-
tal var búið.
„Ég bið að heilsa öllum sem þekkja
mig í Toronto", sagði hann, „Ég hef
alls ekki verið ókurteis, finnst yður
það?" spurði hann, „þér hljótið að
skilja hvernig ástatt er. Reynið að
setja yður í mín spor".
„Hemingway, mér þykir leitt að
hafa ekki fengið viðtal", sagði ég,
„en ég hefði gaman af að leggja fyr-
ir yður eina spurningu: Hvernig
njóta menn lífsins bezt?"
„Menn eiga ekki að elta uppi æv-
intýrin", sagði hann eftir stundar-
kom, „menn eiga að bíða eftir þeim".
916. KROSSGATA VIKUNNAR.
✓ <? 4 3 6 7 é 9 /o // is
/3 * 1 r ■ w
77~ _ J M/ð /9
so tas/ ps _ rr
m24 2~ 26 Pð
29 jol r ji Y
1 .34 ■
36 3: PT ~w
-(SJ jpr 46
1 ■" ■ »49 '
SO r _ SB ||||
1 1 WL 64 BjBBB WB»66 66
63 - J WL69 60
6/ I t
r n : ŒBB **
Lárétt shýring:
1 margt um manninn — 3 örsmá — 13 missir — 15 vera urmull af —
16 járnsambandi — 17 farist í vatni — 18 það sem fer næst á undan —
20 upphrópun — 21 danskur náttúrulæknir — 24 óhreinka — 27 græðgina
— 29 dundinu — 31 hjálparsögn — 32 tala —• 33 óréttvisi — 35 barna-
huggun — 36 ómegin — 38 samhljóðar —■ 39 farða — 40 sk.st. — 41
frumefnistákn — 42 ys ■— 44 kjöt af sjálfdauðu fé — 47 greinir •— 48
bókstafur •—• 49 nautnalyfinu — 50 nýbyggi — 52 geislabaugar —• 53
missa — 55 mannsnafn — 57 styrkjast — 59 starfsmannsheiti — 61
gælunafn •— 62 sá sem drepur — 63 tímamark — 64 fiskimannstækinu
— 65 fangamark.
Lóðrétt skýring
1 málstofa — 2 meiðslis •— 4 færum — 5 erfðavisir — 6 eydd — 7
frumefnistákn — 8 leita ráða hjá •— 9 þjóðar menn — 10 torskilinn —
11 hreyfing — 12 ending — 14 dulur — 18 þaktir — 19 undii'lag — 22
sérhljóðar — 23 ofaníburð — 25 reiðarslag — 26 afleiðsluending — 28
spil — 30 dómur um búfjárafurðir — 34 hljóðir — 35 köldu — 37 óska —
40 af hafi komin — 43 iður — 44 leysir úr ánauð — 45 gæla — 46 lélega
flíkin — 48 ekki neina — 51 greinir (fornt) — 54 fuglar — 56 ókyrrð
— 57 þrír eins — 58 mannafli — 60 mannsnafn — 61 sk.st. — 62 sveitabýli.
Lausn á krossgátu nr. 915.
LÁRÉTT: 1 asa — 4 Messina — 10 vær — 13 leðr — 15 gutla —
16 gæfa — 17 skrif —• 19 mal — 20 lotur — 21 kisur — 23: roðar — 25
ragmennskan — 29 tf — 31 rl. — 32 Lie ■— 33 ur — 34 VI — 35 auk —
37 amt — 39 töf — 41 rot — 42 krabbi — 43 Femina — 44 kul — 45
Jói — 47 ull — 48 Sir — 49 ur — 50 fa — 51 nón — 53 la — 55 na —
56 markaðurinn — 60 langa — 61 engan —- 63 tangi — 64 aga —- 66
gatan — 68 auga — 69 sport — 71 rati — 72 Uni — 73. svitinn •— 74 not.
LÖÐRÉTT: 1 Als — 2 sekk — 3 aðrir — 5 eg —-6 sum — 7 stafni
— 8 ill —■ 9 na •— 10 vætan •— 11 æfur — 12 rar — 14 risar ■— 16 goðar
— 18 fuglabjargi — 20 lokufelling — 22 RM — 23 rs — 24 stakkur —
26 elt — 27 net — 28 ritarar — 30 furur •— 34 Vonin — 36 kal — 38
Maó — 40 öfl — 41 ris — 46 ina —47 Unu — 50 fanga — 52 óðagot —
54 angrar — 56 mangi — 57 K.A. — 58 re — 59 Natan — 60 laun —
62 NATO — 63 tau — 64 api — 65 Ari — 67 nit — 69 sv — 70 tn.
BÓKMENNTIR:
Indverzk einyrkjasaga
Framhald af hls. 11.
sem reist er í hinu friðsæla
sveitaþorpi færir íbúúnum litla
blessun en flesta galla menning-
arinnar, rýfur samræmi hinnar
kyrrlátu en erfiðu lífsbaráttu
fólksins. Hungur og hallæri geisa,
flóð og vatnavextir leggja heim-
ilin í rústir, þurrkar gera að engu
margra ára strit og eyðileggja
uppskeruna, sjúkdómar, eymd og
volæði fylgir i kjölfarið, sífellt
hallar undan fæti. Barnalánið er
ekki mikið, tveir sonanna verða
að flýja þorpið vegna óeirða sem
þeir hafa stofnað til í sútunar-
verksmiðjunni er þeim þótti
gengið á rétt verkamannana,
einkadóttirin hafði gifst efnuðum
ungum mann en reyndist óbyrja
og var skilað aftur til föðurhúsa,
verður síðan hóra til að sjá bróð-
ur sínum farborða sjúkum, þriðji
sonurinn er drepinn er hann reyndi
að stela sér málungi matar i hall-
æri, enginn sonanna verður til
þess að taka við jörðinni af föð-
urnum. Enda kemur ekki til þess,
einn daginn er hjónunum sagt upp
jarðnæðinu og eru þau þá komin
á gamals aldur, þá taka við ó-
bærilegar hrakningar sem ekki
verður lýst nánar hér. Hvað eftir
annað vaknar sú spurning hjá les-
andanum hvernig fólkið geti þolað
eitt áfallið enn án þess að kikna,
hvaðan þessu fólki komi sá kraft-
ur að umbera þær þrautir sem
verða á vegi þeirra bæði af völd-
um manna og náttúrunnar.
Persónum sögunnar og lífsbar-
áttu þeirra er lýst svo ljóslifandi
að átakanlegt er, þrátt fyrir fram-
andi umhverfi og gerólíka þjóð-
lífshætti hlýtur sá Islendingur að
vera gerður úr steini sem ekki
finnur til við lestur þessarar sögu.
Enda kemur í ljós að náinn skyld-
leiki er með einyrkjanum íslenzka
sem í þúsund ár barðist hat-
rammri baráttu fyrir lífi sinu hér
á norðurslóðum og leiguliðanum
indverska sem stríddi einn við
örlög sín.
14
VIKAN