Veðrið - 01.09.1978, Qupperneq 10

Athugun á daglegum veöurkortum leiðir í ljós að milt veður með suðvest-
lægum og vestlægum Ioftstraumum var algengt á Islandi i mars 1785, þó vart
yrði stuttra kafla með kaldara veðri í tengslum við norðlæga vinda eða vindafar
háþrýstisvæða frá 8. til 11. og 19. til 22., veður varð einnig kaldara eftir jtann 27.
Frekari sönnun þess að veðrið hafi verið gott á íslandi miðað við árstíma í ntars
1785 er að finna í vikulegu yfirliti Jóns Jónssonar, eldra;
27. febrúar—5. ntars: „þesse vika dágóð, ofttar með sumarveðurháttu."
6—12. mars: „jtese vika þó frosta strid og harðviöra söm vereð hafe telst
sæmelig um þenna tíma, því ei hefur sniá aukið og jarðer nógar.“
13.— 19. mars: „þesse vika dágóð mest öli.“
20. — 26. mars: „jjesse vika enn dágóð.“
27. mars — 2. apríl: „þesse vika enn rétt góð.“
17. mars 1785
Veðurkort j^essa dags (sjá mynd 1) hefur verið valið til að lýsa algengu
vindafari yfir íslandi og Bretlandseyjum 1 mánuðinum, Jxe.a.s. suðvestlægur
vindur annars vegar og hæðaveður hins vegar. Upplýsingar sem færðar eru
inn á kortið við stöðvarnar Lambhús og Grund sýna staðbundinn mismun sem
myndast getur yfir Islandi vegna áhrifa landslags á samskonar veðurlagi, t.d.
skráir Lievog, í þessu tilfelli: „skýjað og rigning" við Lambhús og „þ!ð gola af
suðri suðvestan gott veður,“ skráir Jón á Grund. Er þetta einkennandi fyrir
jsann mismun sem reikna má með í suðvestlægum loftstraum á milli
SV-strandarinnar og svo innfjarða norðan lands.
Mars 1786
I aðaldráttum sýna loftstraumarnir við NA-Atlantshaf í mars 1786 greini-
lega mikið af N—S-vindafari og samsvarandi vöntun á V—A-vindafari, en
blandað vindafar (N — S og V—A) er nálægt meðaltíðni (sjá töflu 3). Yfir
Bretlandseyjum einkenndist vindafarið á ný af fyrirstööu yfir NA-Atlantshafi
en algengasta veðurlagið var lægðaveður fremur en hæðaveður, sem hafði
veriö í mars árið á undan. Samt er jsað eftirtektarvert að tíöni austlægra vinda
var tvöföld á við langtíma meðallag (sjá töflu 4).
Mánuðurinn var aftur mjög kaldur í Englandi og á meginlandi Evrópu,
sjöundi kaldasti mars (ásamt 1789) í mið-Englandi og sá fjórtándi kaldasti
(ásamt mars 1889) í mið-Evrópu. Mánuðurinn var einnig mjög þurr í Eng-
landi, hið sama gildir um febrúar og apríl |taö ár.
Utdráttur úr skýrslum tveggja samtíma athugunarmanna í Englandi og á
meginlandi Evrópu gefa enn á ný lýsingar frá fyrstu hendi á ástandinu:
„Mars hófst með miklu frosti og það var tilhneiging til morgunfrosts allan
tímann og sáning var sein.“
Thomas Barker,
Lyndon, Rutland.
46 — VEÐRIÐ