Vikan - 21.09.1961, Side 5

Dr. Gunnlaugur Þórðarson:
Árni Kristjánsson tónlistarstjóri:
Enginn er sjálfum sér nógur,
enginn svo sjálfstæður, að hann
þurfi ekki að vera upp á aöra
kominn að einhverju leyti. Þetta
gildir jafnt um þjóðir sem ein-
staklinga. Við höfum orðið aö
leita til annarra þjóða um margt,
m. a. sérmenntað eða faglært fólk
á ýmsum sviðum, og er það okkur
nauðsyn. Útlendir menn koma og
af sjálfsdáðum út hingað í at-
vinnuleit, og skyldi ekki heldur við
því amazt, ef um dugandi fólk er
að ræða. Þessir útlendingar ílend-
ast hér, samlagast landi og þjóð
og vinna sér íslenzkan þegnrétt
með tíð og tíma.
Sjálfsagt er hæfileg blóðblöndun
við aðrar þjóðir holl, ef þær eru
ekki of fjarskyldar. Helzt ættum
við að sækjast eftir Norðurlanda-
mönnum eða fólki frá Norður- og
Vestur-Evrópu. Hitt væri að minni
hyggju mesta óráð, ef útlendingar
fengju að þyrpast hingað í hrönn-
um, jafnvel þótt það kynni að
gagna iðnaði okkar og verklegum
framkvæmdum í bráð. Við erum
það lítil þjóð, að sérstæðri menn-
ingu okkar og tungu gæti stafað
af því mikil hætta. Islenzk tunga
er líftaug okkar, — okkar saga,
hvorki rneira né minna. Bf við
týndum henni, er úti um okkur
sem sérstaka þjóð, en eins og Sig-
urður Nordal hefur sagt: „Þjóðir,
sem eiga sér sögu, deyja ekki.“
Eg held, að ég mundi segja nei!
Eg segi nei á þeirri forsendu, að ef
við viljum halda þeirri stefnu, sem
við nú höldum, að hafa ísland ís-
lenzkt, hljótum við að eiga töluvert í
vök að verjast i þeirri viðleitni. Við
erum aðeins rúm 170.000 og áleitni
útlendrar menningar og erlendra
tungna gerast ásæknari, er timinn
líður. Sjónvarps- og útvarpstæknin
ryður sér til rúms og hefur mikil á-
hrif á sama tima sem við kennum
erlendar tungur í skólum. Tæknin
hefur þvi mikii áhrií á æskuna og
stuðlar að þvi að rjúfa varnarvegg-
inn, að við erum íslenzk.
Það vill svo til, að Island er eina
landið i E'vrópu og norðurhveli jarð-
ar, sem á ræktanlegt landsvæði fyrir
fleira fólk. Eg tel, að enginn vafi sé
á þvi, að hingað mundi verða mikii
aðsókn, a.m.k. meðan hagstæð veðr-
átta helzt, sem við nú búum við,
og sú aðsókn mundi verða okkur of-
urefli. Við mundum hreint og beint
hverfa. Á báðar hliðar höfum við
enskumælandi Þjóðir, og við meg-
um varast Þau áhrif, sem þaðan
koma. Við verðum að haida áfram
með þá tilraun, sem við erum að gera,
að halda uppi sjálfstæðri þjóð, sem
á sjálfstæða menningu og rótgróna
menningu! Á sama tima er það ljóst,
að þetta setur okkur veruieg takmörk
i þróun okkar og framförum, vegna
þess að við erum of fámenn Þjóð til
að standa undir öllu, sem við færumst
i fang.
Eg er þvi samþykkur, að leyfður
yrði hóflegur innflutningur á starfs-
íólki, sem mundi stuðla að auknum
þroska okkar á meðal og veita okkur
stuðning í þeim framtökum, sem við
tökum okkur fyrir hendur. X fyrsta
lagi er ég hlynntur þvi, að hingað
kæmi sérmenntað fólk, en þvi yrði
að stilla i hói, og Þetta fólk kæmi
þá hingað meö það fyrir augum að
gerast islenzkir ríkisborgarar og yrði
islenzkt i háttum. En ég er þvi mót-
fallinn, að hér risi nokkurs konar
útlendar nýlendur, sem hefðu of
mikil áhrif.
Eg er þvi algjörlega mótfallinn, að
íslenkir háskóiaborgarar flýi héðan.
Þvi verður að skapa hér skilyrði,
sem fóikið getur unað við.
Að sú stefna, sem við nú vinnum
að, að halda uppi sjálfstæðri tungu,
menningu og þjóð, takist, tel ég, að
ekki sé alveg útséð um, en ef útlend-
ingar færu að flykkjast inn i landið,
væri það um leið útilokað, að nokk-
uð væri hægt að gera í þá átt.
Gísli Guðmundsson,
fulltrúi hjá upplýsingaþjónustu
Bandaríkjanna:
<
Eg tel, að Island sé of fámennt, til
þess að auðvelt sé fyrir það að vera
sjálfstætt riki. Það er fámennið, sem
háir landinu. Eg sé ekkert því til
fyrirstöðu, að erlent fólk setjist
hér að og gerist góðir ríkisborgarar,
en ég er andstæð þvi að fá hingað
eitthvert vandræðafólk. 1 Bandaríkj-
unum t.d. hverfa innflytjendurnir í
hópinn, en ef hingað kæmu of margir
til að setjast hér að, kæmi á okkur
erlendur svipur, og því er ég mót-
fallin. Áður en útlendingar gerast
hér rikisborgarar, eiga þeir að vera
í landinu dálitinn tima, svo að ein-
hver reynsla fáist á, hvort Þetta séu
nýtir menn eða ekki.
Úg Þykist viss, að ef við leyfðum
öðrum kynflokkum að setjast hér að
í stórum stil, mundu hljótast af því
vandamál. Þar sem tveir kynþættir
byggja eitt land, eru alltaf einhverjar
erjur og vandamál, og mér finnst
nóg af vandamálum í þessu landi,
svo að ekki sé verið að bæta við
þau. Ekki svo að skilja, að ég geti
ekki unnið með fólki af hvaða kyn-
þætti, sem er, og mér finnst það
andstyggilegt að vera með áróður
á móti mönnum af öðrum kynstofn-
um. Ég tel, að óhætt sé að leyfa
einum og einum einstaklingi úr öðr-
um kynflokkum að setjast hér að,
en ekki stórum hópum. Áftur á móti
er ég þeirrar skoðunar, að gott sé
að fá hingað fólk frá náskyldum
þjóðum; þó ber að gæta ýtrustu var-
kárni i því sambandi, svo að hingað
komi ekki einhverjir vandræðageml-
ingar, sem stingi svo bara af.
Landið mun verða ræktað, vatns-
aflið nýtast betur og iðnaðurinn vaxa,
og það kemur að þvi, að hér verður
léttara að lifa. En landið er of fá-
mennt, og Þess vegna ætti að stuðla
að því — með varkárni að fá hingaö
dugmikla menn, sem mundu samlaga
sig þjóðinni og verða hluti af, henni,
þannig að börn Þeirra yrðu íslenzk.
Hver man t.d. eftir því, að forsætis-
ráðherrann er hálfdanskur?
Á eitt vil ég sérstaklega minnast
í þessu sambandi. Við verðum í fyrsta
lagi að halda Islendingunum i land-
inu, og útlendingarnir koma númer
tvö. Það er sorglegt, þegar ungir, vel
menntaðir menn setjast að erlendis.
Það verðum við að hindra. Þeir eru
okkur of dýrmætir til að sleppa svona
út úr höndunum á okkur. Mér finnst
það vera mjög mikið ólán, þegar
slíkt kemur fyrir. Þetta er öfug-
streymi, sem ekki ætti að eiga sér
stað.
Við eigurn fyrst að halda í þá
menntamenn, sem við eigum, og út-
lendingarnir verða númer tvö. +
Frú Teresía Guðmundsson,
veðurstofustjóri:
mannfólk þetta er. Ég vil sérstaklega
undirstrika eitt í þessu sambandi. Ég
er algjörlega á móti þessum niðang-
urslegu nafnabreytingum, sem nú
tiðkast, þvi að það að taka nafn af
manni og gefa honum nýtt er hrein
limlesting, sem fyrirfinnst hvergi
nema hér.
Stefán Jónsson fréttamaður:
Eg treysti því, að íslenzkir menn,
sem bera hita og þunga af fjölgun
Þjóðarinnar, láti það ekki á sig spyrj-
ast, að þeir skikar af ísa köldu landi,
sem byggilegir mega teljast, verði
ekki þéttsetnir árið 2000. Eða, —
svo að notuð séu orð Nelsons og þau
heimfærð upp á okkur: Island væntir
þess, að hver maður geri skyldu sína.
Axel Guðmundsson,
fulltrúi hjá Skattstofunni:
Ég er ekki á móti hæfilegum fjölda
erlendra manna, sem vilja gerast ís-
lenzkir ríkisborgarar, en atvinnulifið
þolir bara vissan skammt. Og áður
en þetta fólk fær aðgang til að setj-
ast hér að, ber að athuga, hvérnig
VIKAN 5