Vikan - 04.10.1962, Blaðsíða 31

iKerlingarfjöll
I Framhald af bls. 9.
1
■'stálköntum og hver veit hvað var 1
jlmiðjunni. Þessu fylgdu skíðaskór
Isvo þröngir, að ég var með hljóðum
lað nokkrum tíma liðnum. Valdemar
fkvað það einmitt eins og vera bæri
og Eiríkur sagði: „Fínt vinurinn“,
‘að vestmannaeyskum sið. Þeir sögðu
'góða skíðaskó eiga að vera svo
þrönga, að maður píndi sig í þá ber-
fættur, enda kæmi það oft fyrir, að
hinir snjöllustu skíðakappar rækju
upp angistarvein og rifu af sér skíði
og skó í miðjum brekkum. í stór-
svigskeppni má engu muna og það
Valdemar.
getur kostað sigurinn að rokka til
um einn millimetra innan í skónum.
Að þessari ræðu lokinni hélt ég af
stað að nýju og leit á kvalirnar sem
hluta af sportinu.
•
Það er hitað te í jöklatjaldi niðri
á melöldunni, þar sem bíllinn stend-
ur. Svo er óðar farið af stað aftur,
rétt eins og unnið sé í akkorði, með-
an dagur endist. „Why not?“
Já, „why not?“, hvers vegna ekki?
Einhver hefur byrjað á því að nota
þetta sem svar við öllu mögulegu og
ómögulegu. Já, why not?
Ráðskonan, hún Heiða, hefur mat-
inn tilbúinn, þegar mannskapurinn
kemur í skálann kl. 6—7. Þá er nú
tekið hraustlega til matar síns, síðan
dormað í rökkrinu. Þá er lagzt í
koju, jafnvel ofan í poka, eða þá að
allir leggjast í eina flatsæng uppi á
loftinu. Þá eru draugasögur mjög vel
þegnar og kunnu sumir nokkrar
mergjaðar.
Svo dimmir í Árskarði og fannirn-
ar uppi í Fannborg verða ekki
greindar lengur. Það er oftast nær
alveg logn þarna og maður heyrir í
ánni og grillir í kolsvartan mel-
hrygginn handan hennar. Þá er far-
ið að kveikja á olíulömpunum og
Heiða verður að standa sig með kaff-
ið, þótt eldhúsið sé ekki uppá það
fullkomnasta. Það liggja snúrur yfir
eldavélina og þar hanga blaut föt til
þerris. Og eitt kerti til lýsingar.
Hvað hefur það að segja; hér ríkir
eining og bræðralag og kvöldvakan
er rétt að hefjast.
Sigurður kemur með gítarinn og
þeir þremenningar stjórna þessu eins
og öðru. Það er tekið lagið af mikl-
um móði og sungnir jafnt danskir
héroz baroz
EFNAGERÐ AKUREYRAR H.F., AKUREYRI.
enskir og íslenzkir textar. Svo er
prógrammið kryddað með ýmsu; til
dæmis eru einhverjir skikkaðir til
þess að borða munnfylli af þurru
kexi og flauta síðan lag eða annað
álíka græzkulaust gaman viðhaft.
Svo kemur að því, að Valdemar
stendur upp og segir háttatíma og
biður fólk að hafa hljótt það sem eft-
ir sé nætur. Því er hlýtt skilyrðis-
laust; sumir feta sig í myrkrinu út í
gil og þvo sér fyrir svefninn eða þá
að menn ganga út undir vegg að góð-
um og rammíslenzkum sið. Áður en
langt um líður er allt orðið hljótt,
enda flestir mátulega lúnir eftir dag-
inn.
Nýr dagur með nýjum fyrirheit-
um, útsýni til Loðmundar, von um
sólskin. Nýr grautur með rúsínum,
nýjar byltur, meiri framfarir en í
gær. Veðrið er líka nýtt, birtan öðru
vísi en í gær og daginn þar áður; til-
brigðin sem aldrei fyrr. Það er
aldrei vonlaust, þótt útlitið sé ljótt;
Eiríkur.
Sigurður.
eftir fimm mínútur er ef til vill
glaðasólskin og þeir, sem halda, að
nú séu þeir komnir yfir það að detta,
fara úr að ofan.
Þannig er í Kerlingarfjöllum, á
miðpunkti íslands, þar sem jafn-
langt er til byggða í norðri og suðri.
Heim heldur fólkið hvílt og endur-
nært eins og eftir heilt sumarfrí. Og
skíðabakteríuna hafa allir meðtekið
— beint í æð — ef þeir höfðu hana
ekki fyrir.
— Fínt vinurinn.
Ég held, að ég fari þangað aftur
næsta sumar.
Gísli Sigurðsson.
Snilligáfa og geðveiki
Framhald af bls. 20.
afkomenda snillings. Að minnsta
kosti fetar sonur sjaldan snillibraut
föður síns. Stórskáldin Shakespeare
yngri og Goethe yngri eru ekki til,
ög líku máli gegnir með afburða
listasköpuði annarra greina. Þenn-
an skilning mætti e. t. v. túlka í
mynd, að í æðstu þróun snilligáf-
unnar standi manneðlið á svo tæpri
snös, að aðeins einn fái fótað sig
þar. Þó orka hér saman margvísleg
öfl, sem gera málið geysiflókið, og
verður ekki reynt að rekja þau hér.
Samt virðist ljóst, að brjálsemin
ólgar allt í kringum snilligáfuna.
Þegar ég las í fyrsta skipti „Zara-
þústra“, fannst mér víða gæta
hreinnar brjálsemi. Fábrotnu geði
íslenzks sveitapilts hnykkti við and-
spænis ofsa höfundarins. Mér var þá
enn ókunnugt um það, að Nietzsche
varð geðveikur á efri árum. Líku
máli gegnir t. d. um Strindberg og
Dostojewzki, sem báðir urðu geð-
veikir. Vitfirringin, sem brann í
blóði þeirra, ljær mestu snilldar-
verkum þeirra ósjaldan svipmót sitt.
Vegna alls þessa hafa jafnvel var-
færnir vísindamenn sett þá kenn-
ingu fram, að ákveðnar forsendur
fyrir brjálsemi verði að hafa þró-
azt í kynfylgju ættarinnar fram að
settu marki, til þess að snillingur
geti fæðzt. Við gætum líka orðað
hana þannig, að ákveðin brjálsemi-
tilhneiging blundi í eðli snillings-
ins, magni sálræna spennu hans,
æsi upp næmi tilfinninganna, og sé
á yztu nöf, að ekki rofni algerlega
það sálræna samræmi, sem skapandi
orka þarfnast.
Snilligáfan sjálf er þó ekki brjál-
semi. En hún þróast aðeins við
sterkar kenndrænar sveiflur og innri
sviptingar; þess vegna er bilið svo
mjótt milli hennar og brjálseminn-
ar. Snilligáfan glatast, jafnskjótt
sem hið stríðþanda samræmi brest-
ur og hinn sjúklegi þáttur eðlisins
verður ráðandi. — Hins mun óþarft
að geta, að tilhneiging til geðveiki
er í flestum tilvikum víðs fjarri
hvers konar snilligáfu.
Snillingur er sjaldan þægilegur
eða auðveldur í umgengni. Því
veldur viðkvæmni hans og svipt-
ingar andstæðra afla í eigin eðli.
Því finnst aðdáendum hans oft sem
hann bregðist þeim. En í raun liggja
vinslitin fremur í ósættanleik þeirr-
ar brjálsemi, sem jafnan er ívaf
snilligáfunnar, og öfgalausrar skyn-
semi hins hagsýna hversdagsmanns.
★
VIKAN 31