Vikan - 29.01.1981, Side 39

Þjóðlífsmynd
Kirkjur innanfjalls, þœr sem kristnir
gerðu á 11. öld, eru margar fagurlega
skreyttar og gefa ekkert eftir þeim
kirkjum sem veðrast undir beru lofti.
sem við erum stödd í. liggja garigar í
allar áttir. Við förum eftir löngum,
þröngum gangi sem liggur niður á við,
hann er i mesta lagi metra hár. Eftir
ganginum liggja op inn til margra hella.
Niðri á næstu hæð skoðum við okkur
vel um. I einum hellinum af öðrum
gefur að lita smáíbúðir með stærri og
niinni herbergjum. barnaherbergi. svefn
herbergi, eldhúsi og búri. Allir veggir og
brúnir eru ávalar. allt mjög skipulags-
laust. Gangarnir eru krókóttir og
hallandi. smástigar upp og niður.
Gluggar eru milli herbergjanna i
hellunum.
Það er furðulegt að þessir höggnu
hellar í sandsteinafjallinu skuli ekki falla
saman undan sínum eigin þunga. Veggir
og gólf eru ofurþunn og fjallið grafið í
sundur til hins ýtrasta.
Burðarveggur undir hverju
gólfi
Nánari rannsókn sýnir að það sem
virðist skipulagslaust með öllu er i raun
og veru vandlega hugsað. Undir hverju
gólfi er burðarveggur.
Það er fátt um húsgögn. Hillur og
gevmslurými er höggvið inn i veggina. í
nokkrum hellum gefur að líta borð og
bekki, úr sandsteini. Stór vínker úr leir
og hlaða af mottum. Enga menn er að
sjá. Á suntrin kýs fólk aðbúa í hellununv
i fjallveggjunum. segir leiðsögu-
maðurinn.
Fimmtíu íbúðir á hverri hæð
Að lokum komumst við undir bert
loft. Við nemum staðar á klettaþrepi. tíu
metra yfir jörð. Fyrir framan er breitt
gildrag sem greinist inn á milli fjallanna.
Jörðin fyrir neðan okkur er græn, tré og
ávaxtagarðar. Hlíð fjallsins er full af
hellismunnum. Konur sópa eða úrsteina
apríkósur sem þær þurrka í sólskininu.
— Hve marga hella er að finna i
fjallinu?
— Það eru tíu hæðir. segir leiðsögu-
maðurinn okkur. Á hverri hæð eru að
minnsta kosti fimmtíu ibúðir og þar að
auki rúmgóðar geymslur, eldhús og
samkomusalir. Forðum daga bjuggu yfir
tíu þúsund manns hér í fjallinu, en nú
eru ekki eftir nema nokkur hundruð.
— Nú verðég að hypja mig og fara að
vinna. heldur hann áfram. Þið getið
reikað hér um i trjágörðunum. en farið
ekki ein inn í hellana. Þið getið villst og
það er ekki öruggt að við finnum ykkur
fvrren þiðeruðdauðúr hungri.
Dúfnaskítur gefur góða
uppskeru
Við förum í kaðalstiga niður á jörð og
tökum að virða fyrir okkur gróður
blettina. Við göngum fram hjá skákum,
þar sem ræktaðar eru melónur.
víndrúfur. ábergínur, laukar og tómatar
og nær okkur eru fáein apríkósutré.
Nokkrir karlar og konur tina berin í
körfur. Þegar við erum alveg að þeirn
komin kallar eitt af þeim til okkar. —
Gætið ykkar á gryfjunni þarna, segir
Fwat. Hún er hundrað metra djúp, segir
maðurinn sem hafði varað okkur við.
Hún er loftræstingin okkar. Þegar við
höfunt etiö okkur mett af aprikósum
höldum viðgöngunni áfram. Við förum
framhjá gróðurreitunum og lendum i
þröngri geil. Allt í einu flýgur upp
sveimur af villidúfum, hræddar við
okkur innrásarmennina. Fjallveggirnir
eru fullir af úthöggnum dúfnaholum.
Eins og þjóðsaga — þó sönn
Á leiðinni aftur til hellanna sjáum við
nokkra gamla öldunga sitja á steinbekk.
Við setjumst hjá þeim og þeir bjóða
okkur heimatilbúnar sígarettur.
— Guð blessi ykkur, langferðagestir.
segir öldungurinn sem hefur hvítast
skeggið. Ég vona að þið kunnið við
ykkur hérna.
— Okkur getur ekki liðið betur,
svörum við, en við eigum erfitt með að
trúa okkar eigin augum. Hvers vegna
búið þið hérna i felum í fjallinu? —
Góðir bræður, að baki því er mjög löng
saga. Það liðu margar klukkustundir
áður en hann hafði lokið sögu sinni. Það
var frásaga full af spennu, um stríð og
hömungar og frábærar hetjudáðir. Til
þess að gera langa sögu stutta skal skýrt
frá stóru dráttunum i frásögn hans.
5. tbl. Vikan 39