Vikan - 19.03.1987, Blaðsíða 18
Lesendur skrifa
Loðsilungamir
Frásögn eftir Gunnar Bender
/.
Fossárdalur gengur inn úr Reyðarfirði,
skerst inn úr honum í norðvestur. Eftir
honum fellur Fossá, allmikið vatnsfall
og veiðist oft vel af sjóbirtingi í henni á
haustin. Flefur sjóbirtingsveiðin oft
bjargað ábúendum Fossárdals í hörðum
árum en hin síðari árin hefur veiðin
minnkað. Fossá hefur grafið í gegnum
klifið fyrir neðan elstu húsarústir dalsins
og fellur í lágum fossi í Berghyl, neðsta
hylinn í ánni.
Þegar komið er upp klifið opnast Foss-
árdalur og sést þá eini bærinn sem ennþá
er i byggð, FHíðarendi, fornt höfuðból
og hefur sama ættin búið þar í þrjú
hundruð ár.
Norðan við dalinn heita Smjöríjöll.
Eru þau há og brött og þykir gott að
ganga til rjúpna í þau. I dalnum má sjá
rústir þriggja bæja og einn þeirra er Ein-
arsstaðir. Flefur hann verið i eyði í mörg
ár. Loðsilungur i vatninu rétt fyrir ofan
bæinn grandaði þriggja manna fjölskyldu
og lagðist búskapur þar af eftir það.
Sagan segir að eitt haustið hafi lítið
gengið af sjóbirtingi í Fossá og hann
hafi verið smár í þokkabót. Allri veiði
var skipt á milli bæjanna í dalnum, sjó-
birtingur var búinn og heimilisfólkið
hafði farið og veitt silung í vatninu. Segja
menn litlar sögur af silungsátinu en þegar
fólkið á næsta bæ kom að bænum nokkr-
um dögum seinna, þvi mönnum þótti lítil
hreyfing vera kringum hann, var allt
heimilisfólkið dáið og sat sumt með sil-
ungsmatinn á hnjám sér. Var álitið að
þetta hefði verið loðsilungur og svo eitr-
aður að allt fólkið beið bana af áti hans.
Var ekki reynt að veiða silung í vatninu
í mörg ár en frostavetur einn drapst allur
silungurinn í vatninu og hafði bóndinn
á Hlíðarenda sett bleikjuseiði í vatnið og
gafst það vel.
Nú er aðeins einn bær í Fossárdal,
Hlíðarendi, og ekkert útlit fyrir nýja ábú-
endur þar, reyndar voru ungu hjónin svo
til nýflutt í dalinn og þótti hér harðbýlt.
II.
Það var kuldalegt um að litast, snjórinn
féll til jarðar og allt var þakið þykkum
snjó. Ekki var hægt að segja að Hlíðar-
endi væri reisulegur, enda sást hann
varla. Þeir sem ekki höfðu séð hann að
sumri til hefðu líklega haldið að þetta
væri bara skafl. Aðeins hafði verið mok-
að frá útidyrunum en við útihúsin,
ofarlega í brekkunni á víð og dreif, mátti
þó sjá móta fyrir ógreinilegum sporum í
snjónum. Sigurjón bóndi hafði verið að
koma frá gegningum.
Hrafnarnir komu heirn að bænum til
að ná í skammtinn sinn, en Herdís hafði
nýlega sett hann út fyrir. Hrafnarnir voru
orðnir heimavanir.
Þau voru tvö á Hlíðarenda, Sigurjón
og kona hans, Herdís. Þetta var annar
veturinn í dalnum en Sigurjón hafði tek-
ið við af föður sínum er hann brá búi
eftir um fjörutíu ára búskap.
Vetrarhörkur voru miklar hér og annar
veturinn ætlaði að verða miklu verri en
sá fyrsti. Vandamálin voru nokkur og
þau urðu að taka á þeim saman, annars
gekk þetta ekki.
Þau sátu inni í baðstofu og dunduðu
sér við ýmislegt. Herdís vann við rokkinn