Vikan - 21.07.1988, Blaðsíða 48

I____________
SKonur og ástir
TEXTI: ÞÓREY EINARSDÓTTIR
Shere Hite hefur áður skrifað tvær
bækur um kynlíf og kynhegðun
karla annars vegar og kvenna hins
vegar. í þessari nýju bók fjallar hún
á hinn bóginn um samskipti kynjanna frá
sjónarhóli kvenna. Bókin þykir draga upp
dökka mynd af ástandinu. Samkvæmt
niðurstöðum hennar eru konur afar ó-
ánægðar með hlutskipti sitt í sambúð og
ástarsamböndum. Viðhorf þeirra einkenn-
ast af uppgjöf og reiði. Konur eru orðnar
langþreyttar á því rð vera stöðugt í hlut-
verki hins fórnfúsa gefanda. Hite setur
fram kenningar um að afleiðing þessarar
uppgjafar sé meðal annars sú að konur
verði fráhverfar hjónabandinu. Margar
konur kjósi heldur að beita kröftum sínum
í starfi og leita hugsvölunar og útrásar til-
finninga meðal barna sinna og í skamm-
vinnum ástarsamböndum.
Niðurstöður Hite-könnunarinnar eru
hreint ekki uppörvandi. Margar konur hafa
lýst yfir að þær telji bókina lýsa ástandinu
mætavel, en aðrir hafa dregið niðurstöður
hennar í efa. Peir sem finna bókinni flest
til foráttu benda meðal annars á óvísinda-
leg vinnubrögð höfúndar. Hite segist hafa
sent út um hundrað þúsund spurninga-
lista til ýmissa kvennasamtaka víðsvegar
um Bandaríkin. Heimtur voru lélegar, eða
aðeins fjögur þúsund og fimm hundruð,
eins og áður sagði. Auk þessa litla úrtaks
hafa gagnrýnendur Hite bent á að með því
að senda kvennasamtökum spurningalist-
ana hafi hún fýrirfram beint könnuninni í
ákveðinn farveg. „Óánægðar konur“ sé
frekar að finna í kvennasamtökum, í það
minnsta þær sem nenni að svara slíkum
spurningalistum og því hafi niðurstöðum
að nokkru leyti verið stýrt fýrirfram. Hite
svarar gagnrýninni með því að hún hafi
sent og fengið svör lfá kvennasamtökum
af ólíkum toga og úrtakið sé nægilega stórt
til að gefa góðar vísbendingar.
Víst er, að þótt bók Shere Hite sé um-
deild er efhi hennar engu að síður mjög
áhugavert. Athugasemdir kvennanna og
eindregin svör gefa ótvírætt til kynna að
ekki sé allt með felldu.
Tilfinningatregða karla
Níutíu og átta af hundraði kvenna segja
að þær vildu komast í nánara talsamband
við menn sína. Þær vilja að mennirnir í lífi
þeirra tjái frekar hugsanir sínar, tilfinning-
ar, fýrirætlanir og efasemdir og að þeir
spyrji þær um hið sama.
„Mesti vandinn sem ég á við að glíma (í
sambandinu sem ég er í núna) er að geta
ekki sagt honum eða útskýrt fyrir honum
hvað er að þegar ég er reið eða neikvæð á
einhvern hátt. Hann lærði það í uppvext-
inum að bæla allar sínar tilfinningar og lít-
ur á þær sem veikleikamerki. Ég hef þurft
að læra að kæfa reiði mína (þegar það er
hægt), eða leyfa honum að koma fram við
mig eins og barn (þegar ég get það ekki).
Hann hefur stöku sinnum beðist afsökunar
á þessu á óbeinan hátt.“
Á síðastliðnum vetrí kom út í Bandaríkjunum bók sem vakti milda athygli,
umtal og jafnvel deilur. Bóldn ber titilinn Women and Love eða Konur og
ástir og er eftir konu að nafni Shere Hite. Bóldn er byggð á athugunum sem
Shere Hite gerði meðal um fjögur þúsund og fimm hundruð kvenna, svör-
um við spurningum og athugasemdum í ritgerðarformi. I bóldnni kemur
fram að flestar konur eru að meira eða minna feyti óánægðar í sambúð og
hjónabandi. Eitt helsta umkvörtunarefni kvennanna er þegjandaháttur
lcarla. Karlmenn eru, með þumbarahætti sínum og tregðu til einlægra og
opinna tjásldpta við konur sínar, ásamt stöðugrí kröfu um að konur séu
óskiptar í hlutverki hins fórnfúsa gefanda, á góðrí leið með að gera út af við
hjónabandið.
Um áttatíu og fimm af hundraði einhleypra kvenna segja að langflestir karl-
menn telji sjálfsagt að fara í rúmið við fýrstu kynni. . .
46 VIKAN