Vikan - 12.01.1939, Page 16

16
Öllum til undrunar sagði Klári ekkert,
þegar hún var barinn. Hún settist.
— Jæja! Sama er mér. Ég fæ bara hjá
hinum stelpunum. Þær gefa mér allar að
drekka. Þær kenna í brjósti um okkur, af
því að við erum svo fátæk, að við fáum
ekki einu sinni vín með okkur í skólann.
Ég hefi fengið að minnsta kosti líter í dag.
— Svona er það líka í skólanum hjá
mér, sagði Jani. — Þau kenna líka í brjósti
um mig.
Frú Barabás glápti á þau óttaslegin.
— Andaðu framan í mig, sagði hún
skipandi við Klárí.
Klárí andaði framan í hana, einnig Jani.
Barabás tárfeldi af hlátri. Vínlyktin ang-
aði af börnunum.
Frú Barabás talaði ekki aukatekið orð
þennan dag, og við og við var hún með
tár í augunum.
— Þeir eyðileggja börnin mín, tautaði
hún í örvinglan sinni. En- morguninn eftir
gaf hún Önnu peninga til að kaupa hálf-
an líter af rauðvíni til að skipta á milli
barnanna.
— Reyndu að fá það léttasta, sem til
er, sagði hún skipandi. Það væri kannske
nóg að fá þrjá desilítra og blanda það með
vatni. Ég gef þeim það bara af því að ég
vil ekki, að það sé dregið dár að þeim
vegna þess, að þau eru fátæk, og að þau
séu fyllt af eintómri meðaumkun.
Upp frá þessum degi hangir lítil flaska
við skólatöskur Klárí og Jani, samskonar
flöskur og hanga við töskur skólasystkina
þeirra. Anna blandar vínið ekki vatni. Það
er ekki af því að hún sé með áfenginu,
heldur vegna hins, að hún kaupir á flösk-
umar í knæpunni, þar sem Bardichinov
og Liiv drekka svarta morgunkaffið sitt,
um leið og börnin fara í skólann. Börnin
koma þjótandi inn. Þau setja á sig skóla-
töskurnar og lagfæra húfurnar. Anna
skipar fyrir verkum. Ef Klárí er í góðu
skapi, kyssir hún báða „frændurna".
— Hvað á að gerast í skólanum í dag,
spyr Bardichinov.
— Ekkert sérstakt, segir Klári og band-
ar frá sér með hendinni. — Við eigum að
tala dálítið og skrifa dálítið. La pomme,
la femme . . . Gefðu mér svolítinn kaffi-
sopa, Liiv frændi.
— Þú sníkir af öllum, segir Anna, sem
er önnum kafinn við að binda flöskurnar
við skólatöskurnar. En Liiv frændi býður
Klárí glaðlega sopa úr bollanum sínum. Á
meðan spyr Bardichinov frændi Jani litla
spjörunum úr.
— Hvað átt þú að gera í skólanum í
dag?
— Við eigum að fara inn í stóran garð
og skoða blóm. Við eigum líka einhvem-
tíma að fara í skálana og skoða ávexti.
— Langar þig ekki líka í kaffi?
— Nei takk! segir Jani hógvær.
Ef Anna hefði ekki staðið fyrir aftan
hann, mundi hann áreiðanlega hafa beðið
að gefa sér einn reyk úr vindlinum.
Anna ýtir þeim að dymnum. Það er
orðið framorðið.
VIKAN
Þegar börnin koma í götuna, þar sem
skólinn er, taka þau tilfótannaogfyrrekki.
Skólatöskurnar dansa á bakinu á þeim og
vínið gutlar á flöskunum. Þau kveðja
Önnu, sem gengur á eftir þeim. Svo þjóta
þau af stað. En Anna gengur rólega í
humátt á eftir þeim, þangað til þau hverfa
inn um hliðin á skólanum, sem eru hver
við annars hlið. Síðan breytir hún stefnu,
gengur í áttina til hins fljótsbakkans yfir
að torginu við St. Antoine, þar sem allt
er svo ódýrt. Hún heldur á körfu, því nú
á hún að kaupa í matinn.
Um hádegið fer hún í skólann til að
sækja börnin. Seinni hluta dagsins fer hún
í gönguferð með þau, að Luxemborgar-
garðinum eða yfir á hinn Signubakkann,
að Bouleward Sebastopol. Um kvöldið
hleýpur hún aftur út í næstu búð til að
kaupa það, sem hún hefir gleymt, eða það,
sem fékkst ekki á torginu, eða það, sem
móður hennar hefir dottið í hug.
Anna eyðir miklum tíma á götum París-
ar, og gatan elur vel upp sín börn.
Nú er Anna farin að skilja skrílsmál
bílstjóranna og sölukvennanna. Hún er
farin að skilja spaug þeirra og blótsyrði,
hið örðuga, en þó skemmtilega, ólgandi og
fjöruga líf á götum Parísarborgar. Hún
stendur fyrir framan vagnana, sem svigna
undan grænmeti og blómum. Hún dáist að
vörunum, sem eru til sýnis fyrir framan
búðargluggana, en þó dáist hún samt mest
af öllu að opnu pokunum, fullum af snigl-
um og kræklingum. Hana langar svo til
að kaupa nokkra þessara poka, en mamma
hennar myndi áreiðanlega fleygja þeim í
höfuðið á henni. I einu horninu á St. Ant-
oinetorginu er autt svæði, þar sem söngv-
ari og fimleikamaður breiða við og við úr
teppi og skemmta áhorfendum. Anna
horfir á listamanninn og hlustar á áhorf-
endurna. Athugasemdir þeirra eru kannske
ekki allar heppilegar fyrir tólf ára gamla
stúlku. En er lífið sjálft heppilegt fyrir
tólf ára barn? — Þessi kynlegi, umsnúni
straumur í öllum regnbogans litum, sem
rennur eftir þjóðvegunum, skurðunum og
götunum, en löðrið slettist upp á veggi
húsanna. Það getur verið, að sá, sem sit-
ur heima, þurfi ekki að fara út í þenna
óhreina straum. En Anna er ekki þannig,
að hún geti mætt hvaða óveðri sem er.
Hún reikar af tilviljun út í strauminn, —
stundum með ánægju, en stundum á móti
vilja sínum. Þegar hún er ánægð og hreyk-
in, vegna þess að hún hefir fengið rauð-
kálshausinn fyrir 3 súur, sveiflar hún glað-
lega körfunni sinni, og með vinstri hend-
inni, sem er laus, ýtir hún við og við á
flautuna í mannlausu bílunum, sem standa
við gangstéttina. Bílstjórarnir skipta sér
ekkert af því. Þeir slá fram gamanyrðum,
og einu sinni ók einn bílstjórinn Önnu
meira að segja heim með körfuna sína.
Lögregluþjónninn í Rue St. Jacque er líka
einn vina hennar. Þegar Anna kemur með
körfuna eða börnin, stanzar lögregluþjónn-
inn umferðina — að gamni sínu, en ekki
af því að umferðin sé svo mikil — á meðan
Nr. 2 1939
Anna hleypur hlæjandi yfir götuna. Á
Boulevard Sepastopol er pósturinn vinur
hennar. Vinskapurinn hófst dag nokkurn,
þegar Anna gapti af undrun, af því að-
pósturinn límdi bréf á bakið á einum
bekknum á gangstéttinni. Pósturinn tók
eftir því, hvað litla stúlkan varð undrandi
og sagði henni, að sami flækingurinn svæfi
alltaf á þessum bekk, svo að það væri farið
með póstinn hans þangað.
— Pas de blaque? segir Anna hvumsa.
Pas de blaque! Jú, það er alveg satt,
pósturinn er ekki að gera að gamni sínu.
En Anna á líka leiðinlegri endurminn-
ingar. Sölukonur, sem hafa prettað hana,
af því hún skyldi þær ekki, menn, sem
hafa komið dónalega fram við hana, þegar
þeir komust að raun um, að hún var útlend-
ingur. Einu sinni hvarf buddan hennar á
torginu. Hún vissi aldrei, hvort hún týndi
henni eða hvort henni var stolið. Hún hafði
sterkan grun á ljóshærðum ungling með
dreymandi augu, sem hallaði sér upp að
einum búðarveggnum með kæruleysislegri
glæsimennsku. Hann brosti aðeins og taut-
aði einhver ruddaleg orð, sem ekki er hægt
að hafa eftir. Anna skyldi þau ekki, en
samt sem áður eldroðnaði hún. Fólkið hló
illgirnislega á meðan hún maldaði eitthvað
í móinn. Að lokum lá við, að það flygi á
hana, — útlendinginn.
Anna flýði með tárin í augunum og ósk-
aði þess að vera dáin. Hún grét ekki, af
því að hún mátti það ekki — því nú var
skammt til morgunverðarins heima. Hún
staðnæmdist fyrir framan gluggatóft
þvottakjallarans og bað móður sína um
peninga. Móðir hennar húðskammaði hana.
En samt sem áður fór Anna ekki að gráta.
Hún keypti matvörurnar í næstu búð og
fór síðan heim til að matreiða. Hún hataði
landið, götuna og allt lífið. Það lagði
sterka svækju af eldavélinni. Hún varð að
leggjast á hnén fyrir framan hana og
skara í glóðina. Eldavélin stóð á blikk-
plötu á gólfinu til þess að brenna ekki
stólana eða borðið. Anna var að brytja
lauk um leið og hún andaði að sér svækj-
unni frá vélinni. Það komu tár í augun á
henni. En hún grét ekki.
Um kvöldið kom frú Barbás heim. Hún
var góð kona og góð móðir, eftir því, sem
hún hafði vit á og getu til. Börnin voru að
leika sér niðri í Veiðikattarstræti.
— Láttu þér ekki leiðast þetta, sagði
frú Barabás við Önnu litlu, sem gekk um,
náföl, með samanbitnar varir.
— Mér leiðist það ekkert, sagði Anna
þrjózkulega. Allt í einu reigði hún sig. —
Ég fer aldrei framar á torgið.
Móðir hennar horfði á hana með með-
aumkun og vonfestu hins fátæka.
— Það er allt miklu dýrara í búðunum,
sagði hún síðan stillilega.
Anna kinkaði kolli. Það vissi hún. Þetta
hafði aðeins verið tilraun til að brjótast
út úr hringnum, til að bjóða þörfinni birg-
in. Móðir hennar gekk fast að henni.
— Voru þeir vondir við þig?
Anna snéri sér undan og kinkaði kolli.