Vikan - 23.03.1939, Síða 18

18
VIKAN
Nr. 12, 19391
FIÐLAN
Kári þaut í gegnum þorpið. Hann
hafði mikið að gera. Foreldrar hans
voru fátækir, svo að Kári varð að
hjálpa þeim eins og hann gat. Nú var hann
að fara til Gríms gamla, sem bjó hjá skó-
smiðnum. Kári fékk tíu aura á dag fyrir
að fara í gönguferðir með Grími gamla.
Grímur var nefnilega blindur og gat að-
eins gengið hjálparlaust um stofuna sína.
Grímur gamli var góður maður. Hann
var hvorki gramur né önugur, þó að hann
væri blindur. Nei, hann var alltaf í bezta
skapi, og Kára var sönn ánægja að göngu-
ferðunum.
Gamli maðurinn var hljóðfæraleikari,
þekktasti og mest metni hljóðfæraleikar-
inn í sókninni. Áður hafði hann spilað í
öllum veizlum, brúðkaupum og danssam-
komum. Og enn var hann stundurn beðinn
um að spila, þegar fólk vildi gömlu dans-
ana. Þó að Grímur .væri bæði gamali og
blindur, spilaði hann ágætlega. Hann kunni
utan að aUskonar polka, valsa og ræla.
Mikið af því hafði hann búið til sjálfur.
Það vissu allir, að hann var góðum efn-
um búinn. Hann borgaði fyrir sig hjá skó-
smiðnum, sem var eitthvað skyldur hon-
um. Öllum þótti vænt um Grím. Ekki sízt
Kára, og það var ekki bara vegna tíeyr-
inganna. Þegar þeir voru á gönguferðum,
sagði Grímur honum langar, skemmtileg-
ar sögur. Kára fannst, að það væri öllu
heldur hann, sem ætti að borga þessar dag-
legu ferðir.
Þessvegna flýtti hann sér eins og hann
gat til að koma ekki of seint til Gríms
gamla í dag. Hann hafði verið að höggva
eldivið, áður en hann fór og þegar hann
kæmi heim, átti hann að taka til í útihús-
inu. Kári hafði alltaf nóg að starfa.
Hann var nú kominn að húsi skósmiðs-
ins og rétt á eftir gekk hann með blinda
manninum eftir götunni. Þeir spjölluðu
glaðlega saman. Allt í einu sagði Grímur:
— Hvaða mánaðardagur er í dag?
— Það er 14. marz, svaraði Kári.
— Einmitt það, sagði Grímur gamli. —
Þá á ég afmæli á morgun. Gettu, hvað ég
verð gamall?
— Þú ert eitthvað um sextugt, ságði
Kári.
— Bættu fimmtán við, sagði Grímur
gamli hlæjandi, — 75 ára! Svo gamall
verð ég, ef ég lifi til morguns.
— Það er naumast, sagði Kári. Síðan
fóru þeir að tala um eitthvað annað. Þegar
Kári hafði fylgt Grími gamla heim og var
sjálfur á heimleið hugsaði hann:
Barnasaga.
Bara, að ég gæti gefið hon-
um eitthvað í afmæhsgjöf. Eitt-
hvað, sem hann hefir reglulega
gaman að.
Kári átti tvær krónur í eigu
sinni.
Þegar hann kom heim, tal-
aði hann við mömmu sína um
málið. Hann langaði til að
kaupa eitthvað handa Grími
gamla fyrir tvær krónurnar sínar.
— Hvað ætti það að vera? spurði móðir
hans. — Maðurinn er blindur. En við get-
um velt þessu fyrir okkur. Farðu nú að
taka til í útihúsinu.
Kári þaut af stað. í útihúsinu var lítið
herbergi, sem var notað fyrir geymslu. Þar
átti hann að taka til. Innst inni var gömul
kista full af allskonar drasli. Kári tók allt
upp úr henni. Allt í einu hljóp hann inn
til mömmu sinnar.
— Ég fann þetta í kistunni, sagði hann
og rétti fiðlu að mömmu sinni. — Mamma,
má ég gefa Grími hana í afmælisgjöf?
— Grímur á tvær fiðlur, sagði mamma
hans, — og þetta er einskis virði. En
kannske getum við selt hana, Kári minn.
Kári horfði á fiðluna. Hún var óhrein.
Strengirnir voru slitnir. En þetta var
fiðla.
— Mamma, sagði hann, — mig langar
svo til að gefa Grími hana. Og ég á tvær
krónur. Má ég ekki kaupa hana af þér?
— Þú ert góður drengur, svaraði móðir
hans, — jú, ef þú tímir, þá máttu kaupa
hana. Það er alveg sama, hvort þú kaupir
hana eða skransalinn.
Þannig eignaðist Kári fiðluna, og daginn
eftir gaf hann vini sínum hana.
— Þetta var falleg gjöf, sagði Grímur
gamli hrærður, — nú ætla ég að setja í
hana nýja strengi og reyna hana.
Hann gekk um stofuna eins og maður
með fulla sjón. Stuttu síðar stemmdi hann
gömlu fiðluna og strauk vingjarnlega með
gömlum fiðluboga yfir nýju strengina.
Hann spilaði fjörugan polka. Blindi hljóð-
færaleikarinn varð alveg agndofa.
— Þetta eru fallegir tónar, sagði hann.
— Þeir eru svo mjúkir og hlýir. Þetta er
bezta hljóðfæri, sem ég hefi nokkurn tíma
leikið á. Hvar fékkstu hana?
Kári varð nú að segja honum, að hann
hefði fundið hana í gömlu kistunni í úti-
húsinu og keypt hana af foreldrum sín-
um.
— Einmitt það, tautaði gamh maður-
inn, — það var fallega gert af þér. Ég
Þetta eru fallegir tónar, sagði hann.
er að hugsa um að biðja vin minn, sem
verzlar með hljóðfæri að skoða þessa fiðlu.
Þetta er alveg sérstakt hljóðfæri. Ég hefi
aldrei heyrt svcna fallega tóna.
Mánuði síðar, þegar Kári var að sækja
Grím gamla til að fara með honum út,
sagði Grímur við hann.
— Fylgdu mér heim til þín. Ég þarf að
tala dálítið við foreldra þína.
Hálftíma. síðar sátu þeir heima hjá Kára.
— Kári gaf mér fiðlu í afmælisgjöf,
sagði hann.
— Já, sagði mamma Kára.
—. Ég lét skoða fiðluna, hélt hljóðfæra-
leikarinn áfram, — og hún er alltof góð
handa mér. Þess vegna seldi ég hana.
— Já. Auðvitað máttir þú gera við hana
hvað sem þú vildir, sagði pabbi Kára. „Þú
átt fiðluna.
— Ég fékk átta þúsund krónur fyrir
hana, sagði Grímur gamh. Hvernig hún
hefir komizt til ykkar, hefi ég enga hug-
mynd um, en ég veit, að ég á nóg til að
lifa af og að ég er heiðarlegur maður.
Þess vegna ætla ég að láta ykkur fá pen-
ingana og Kári á að njóta góðs af þeim.
Hann er góður drengur. Gjörið þið svo vel,
hér eru peningarnir.
— En þú átt fiðluna, sagði pabbi Kára.
— Ef Kári hefði ekki keypt hana, hefði
skransalinn gert það.
— Áreiðanlega, sagði Grímur gamli
hlæjandi, — en nú keypti skransalinn hana
ekki, svo að ég ætla að gefa ykkur hana.
— Já, en þá fékkstu enga afmælisgjöf
frá mér, sagði Kári.
— Jú, góði minn, sagði Grímur gamli.
— Þú hefir sýnt mér, að þér þykir vænt
um mig. Það er sú bezta gjöf, sem hægt
er að fá.
— Átta þúsund krónur, tautaði pabbi
Kára. — Þá er okkur borgið.
— Fylgdu mér nú heim, Kári minn,
sagði Grímur gamh.
Gamli hljóðfæraleikarinn gekk nú heim
til sín við hliðina á Kára, sem vissi varla,
hvort þetta var vaka eða draumur.
En þetta var veruleiki. Allt!