Vikan - 29.06.1939, Blaðsíða 17

Nr. 26, 1939
VIKAN
17

Amando Nervo:
[MjQjðivwwi í
Ekki veit ég, hvernig Gabríel vandist
á að standa fyrir framan spegilinn,
þegar hann talaði við sjálfan sig, eins
og konur, sem brosa til sjálfra sín og
dást að yndisþokka sínum tímunum saman
fyrir speglum.
Hver er það, sem ekki talar við sjálfan
sig?
Allir tala við sjálfa sig. En Gabríel var
það ekki nóg, hann varð að gera það fyrir
framan spegilinn. Annars fannst honum
samtalið ekki fullkomið.
Hann varð að hafa einhvern til að tala
við, og hann fékk hann þar, sem spegil-
myndin var. Og þar sem hún notaði sömu
lireyfingarnar og hreyfði varirnar eins 'og
Jaann, fannst Gabríel næstum því spegill-
inn tala.
Eftir nokkurn tíma var hann því orð-
inn að tveimur mönnum. Ekki hið innra,
heldur hið ytra, tveimur áþreifanlegum
einstaklingum. Það var hann sjálfur og
maðurinn í speglinum.
Hvor þeirra hafði sína sérstöku eigin-
leika og skapgerð.
Fyrir Gabríel var spegilmyndin persónu-
gerfi þessa innri manns, sem er í meðvit-
und okkar allra, mannsins, sem skeggræð-
ir við okkur í einrúmi, þessa manns, sem
vanalega er á öðru máli en við og sem oft
og tíðum kemur okkur í bobba. Að lokum
var hann farinn að skoða hann sem and-
stæðing, er hann þó, satt að segja, var
feginn að hafa til að rökræða við, því
þannig gat hann gefið bræði sinni lausan
tauminn og krufið vandamál sín til
mergjar.
Þetta varð Gabríel eðlilegt eins og allt,
sem menn venja sig á.
Honum hefði verið ómögulegt að rann-
saka vandamál sín og komast til botns í
þeim einn. Hann varð að rökræða þau við
þennan innri mann, tvífara sinn, þennan
herra í speglinum, sem alltaf var á önd-
verðum meiði við hann.
Þess vegna fannst honum hann einmana
þegar hann slökkti ljósið á kvöldin og beið
svefnsins í myrkrinu. Maðurinn í speglin-
iim var ekki hjá honum af því að ekki var
Ijós. Hann svaf auðvitað léttum vofusvefni
í dularfullu djúpi spegilsins.
En ef hugur Gabríels fór að snúast um
einhverja hugmynd, áður en hann sofn-
aði, einhverja gátu, eins og oft kemur fyr-
ir, þegar menn eru andvaka, þá gat hann
ekki borið hana einn, heldur fór hann
fram úr rúminu, kveikti ljós og gekk að
speglinum til að vekja hinn og rökræða
við hann um orsök óróleika síns og kvíða.
— Heldur þú, sagði hann hvað eftir
annað við hann í þessum viðræðum. —
Smásaga.
Heldur þú, að ég hafi á réttu að standa.
Maðurinn í speglinum yppti öxlum.
— Þetta er ekkert svar! sagði Gabríel
þá vanalega og varð smám saman æstari.
Maðurinn í speglinum varð líka æstari, og
að endingu öskruðu báðir (eða annar
þeirra öskraði að minnsta kosti) þangað
til þeir voru orðnir hásir.
Bræði mannsins í speglinum, yfirdrifið
handapat hans, blóðrautt og þrútið andlit
hans gerði Gabríel æ reiðari og reiðari,
og þeim, sem þetta skrifar, er það óskilj-
anlegt, hvernig þeir gátu, allan þennan
' 4tíma, stillt sig um að fara í handalögmál
j*og slást eftir beztu getu.
* En stráheill spegillinn bar þess vitni, að
það gerðu þeir ekki. Þarna hékk hann
rólegur, gljáandi og djúpur, algerlega
óskaddaður, unz óhappið mikla vildi til.
Þjónustufólkið vissi, að Gabríel talaði
við sjálfan sig. En þar sem ekkert var
undarlegt við það, lét það hann í friði, og
það kom varla fyrir að nokkur legðist á
skráargatið.
Kona, sem ekki hefir fallega,
hreina og mjúka húð, er aldrei
lagleg.
n «
Lido-andlitssápa
er bezt.
En einn morguninn gerði heiftin í rödd
hans það órólegt.
Gabríel talaði með þrumurödd. Æsing-
in þarna inni í stofunni var komin á geig-
vænlegt stig.
Maðurinn í speglinum byrjaði eins og
vanalega með því að yppa öxlum. Síðan
byrjaði handapatið og að lokum — (hver
hefði trúað því) — steitti hann hnefann
framan í Gabríel.
Þá var honum öllum lokið. í óstjórnlegri
bræði hljóp hann að skrifborðinu og tók
skammbyssu upp úr einni skúffunni.
Það er rétt að geta þess, að þetta var
ekkert mikilvægt samtal. Maðurinn í
speglinum mun hafa fundið að nokkrum
miður kurteislegum orðum, sem Gabríel
sagði við mann, sem honum geðjaðist ekki
að. En Gabríel var venju fremur geðstirð-
ur þennan dag og komst í æsingu við
fyrstu orðaskiptin.
Með skammbyssuna í hendinni gekk
hann aftur að speglinum.
— Úrþvættið þitt, sagði hann við spegil-
myndina. — Nú get ég ekki þolað þig leng-
ur. Þú gerir mér lífið óbærilegt. Þú ert ill-
menni, þú er — þetta, þú ert — hitt —. Ég
skal sýna þér í tvo heimana!
Þegar hann sagði þetta síðasta yppti
maðurinn í speglinum öxlum (það álítum
við að minnsta kosti; við getum aðeins
getið upp á því hvað gerðist), en þá tap-
aði Gabríel sér algjörlega, miðaði byssunni
á höfuð honum og hleypti af.
Þjónustufólkið var þegar orðið órólegt
af þessari óvanalegu æsingu og hávaða, og
þegar það heyrði hvellinn þusti það inn
í stofuna, og þar stóð það eins og þrumu
lostið.
Kúlan hafði mölbrotið spegilinn, en fyrir
framan hann lá Gabríel dauður, með skot-
sár á enninu!
Við síðustu kosningar í Belgíu bauð sig
fram maður að nafni Frenssen. Hann á
heima í Antwerpen og verzlar þar með
kaffi. Ekur hann sjálfur með vöru sína
á þríhjóli heim til viðskiptavinanna og not-
ar þá auðvitað ta^kifærið til að tala við
þá um stjórnmálin.
Frenssen var upphaflega kommúnisti,
en hefir eins og fleiri alþýðumenn hrifist
af „tæknistefnunni“ (technocratie), sem á
að „leysa kapítalismann af hólmi án bylt-
ingar, og fyrirbyggja það, að menn lifi
hverir á öðrum‘<. Þessi postuli tæknistefn-
unnar vill láta reisa í Ameríku, Evrópu og
Asíu borgir, sem séu 100 km. í þvermál,
með 21 hæðar húsum, 15 metra á þykkt
og 22 kílómetra löng. 1 hverri borg eiga
að búa 35 milljónir manna. Við endann á
hverri byggingu verða sjúkrahús og risa-
vaxnin hverfihjól knúin af loftstraumum
til framleiðslu á raforku. Hver einstakur
íbúi fær níu mánaða sumarfrí og 300 þús.
franka í árstekjur!
Fyrir þessa stefnuskrá sína tókst Frens-
sen að fá sex lærisveina sína kjörna í bæj-
arstjórn í Antwerpen síðastliðið haust. Og
nú er hann sjálfur kominn á þing.