Vikan - 06.03.1940, Page 7

VIKAN, nr. 10, 1940
reiðmaður, en gat samt ekki haldið í við
hestinn, enda var hann rifrildis gæðingur
og æstur af ótta. Mér var líka ljúfast, að
hann skilaði mér sem lengst frá ófreskj-
unni, sem auðvitað var sjálfur Flandrar-
inn afturgenginn.
Hesturinn hljóp eins og hann komst. En
sú reið endaði með skelfingu. Ég féll af
baki, en hesturinn rauk út í buskann.Ég
þaut þegar á fætur, knúður áfram af
óviðráðanlegu æði. Þó hefi ég sjálfsagt
verið laskaður eftir byltuna. Ég tók á
sprett, þandi kríkana af öllum kröftum og
stefndi á blessað ljósið í skjáglugga guðs-
mannsins. Ég var tahnn frískleika piltur
og var það sanni nær. En aldrei hljóp ég
meira en í þetta skipti. Fæturnir áttu líka
að bjarga lífi mínu! Á eftir mér dundi
dómadagsskarkali, skellir og. skruðningar
og hvæsandi más.
Og mér til ömunar færðust ólætin alltaf
nær. Rétt við traðarhliðið hljóp ég inn-
fyrir túngarðinn, sem var að minnsta kosti
mannhæðar hár. Þá nötraði jörðin svo
gríðarlega, að ég féll kylliflatur. Um leið
var þrifið harkalega í bakhluta minn, og
óvætturinn lagðist með feikna þunga á mig.
Ég starði á drauginn, forviða og frávita.
í mínum sporum hefðu flestir orðið skelk-
aðir. Það er óhætt um það!
Afturgangan var blá sem helmingurinn
af Hel og köld sem ís, og af henni lagði
slíkan moldarþef og nálykt, að ég hefi,
hvorki fyrr né síðar, fundið annan eins
ódaun. Mér ætlaði beinlínis að slá í brjóst.
Skeggið var horfið af snjáldrinu og skinn-
ið lá í skupsum á skinbleikum beinunum.
Augun! Þeim hefi ég aldrei getað gleymt.
Þau voru ekki græn og ekki heldur gul og
því síður rauð. Þau voru bara litlaus og
hlaupin úr tóftunum út á kinnbeinin. —
Guð forði hverjum kristnum manni frá
öðrum eins augum!
Krumlurnar! Þær voru krepptar, hold-
lausar og moldugar og fálmuðu um háls-
inn á mér. Ég fann, hvernig þær hertu
smám saman takið, læstu sig inn í holdið,
lengra og dýpra. Ég ætlaði ekki að ná and-
anum. Og yfir mér gein hræðilegt smettið
á afturgöngunni, með viðbjóðslega væmnu
glotti sigurvegarans. Já, glottið! Það var
sannarlega djöfullegt. Það skar mig í
hjartað! Ég titraði allur — ekki beinlínis
af hræðslu, fremur af viðbjóði. En sann-
færður var ég um, að dagar mínir væru
allir.
Þá datt mér allt í einu í hug vígða vatn-
ið, krossamir og sálmarnir, sem sálusorg-
arinn hafði búið mig út með móti þessu
Satans barni.
Ég ætlaði að kyrja upp sálm, kalla guð
alföður eða Krist eða heilagan anda mér til
vemdar og hjálpar í neyðinni. En ég kom
reyndar ekki bofsi upp. Ég ætlaði að grenja
og garga, en það varð aðeins lágt, hryglu-
kennt korr.
Þá voru krossarnir.
Ég hafði nokkra í vösunum.
Með undraverðri lagni og lipurð náði ég
einum. Og þá voru ekki grið gefin. Ég lét
•*
hann vaða í helvítið! Og „Brynka brá.“
Hann bylltist ofan af mér, skjálfandi og
skrækjandi.
Ég þaut á fætur. Og nú var mér ekki
lengur meinað máls. Ég þuldi versin, sem
hann séra Sveinn kenndi mér. Ég þuldi
og þuldi, svo að hvergi varð hlé.
Draugsa leizt heldur ekki á blikuna.
Hann lagði á flótta, kempan, og flýði upp
í kirkjugarð!
Ég var öruggur og elti hann, viss um
sætan sigur. Ég var vopnaður helgum
dómum, sem Merðir myrkrahöfðingjans
máttu ekki heyra né snerta. Draugurinn
smá minnkaði. Hann nam staðar á leiði
Flandrarans og varð þar að langri, þoku-
grárri rák, sem seig í jörð og hvarf. Ég
Ég prái þig —
Ég bý hér einn við yzta sævarós
og óska þess, sem aldrei verður til.
Min sál er gljúp og þráir líf og ljós.
— En lifsins gæfa varir stundarbil.
Og langt í fjarlægð hverfur hugur minn,
og húmdökk nóttin vefur mig að sér.
Þá finnst mér sem ég horfi í augun inn
eitt augnablik. Svo hverfur þú frá mér.
BORGAR GRlMSSON.
fór með „Faðir vor“ bæði á íslenzku og
latínu. Ég kyrjaði kjarnyrtar bænir, jós
öllu vígða vatninu og stráði öllum kross-
unum á leiði kunningjans. Betur gat ég
ekki búið um hann!
Svo reikaði ég til bæjar.
En á hlaðvarpanum fann ég hana Gunnu
mína liggjandi, kalda og máttlausa.
Grimmur grunur greip mig:
Hafði draugurinn drepið hana? Hafði
hann ætlað að kvelja sálir okkar beggja
í holu sinni? —
Ég burðaðist með hana inn. Var þar
farið að stumra yfir henni. Hún reyndist
lifandi. Guði sé dýrðin.----Ojá, svo sé!
Hún hafði gengið út, blessunin, til að gæta
að mér. En þá heyrði hún hávaða og djöf-
uls drunur. Henni hugkvæmdist, hvað um
væri að vera, ætlaði að ganga inn til prests-
ins, en hné þá í ómegin. Hún hafði orðið
skrambi skelkuð. En fljótt komst hún til
fullrar heilsu aftur, enda var henni ekki
fisjað saman. —
En til marks um óstyrkleikann um nótt-
ina, get ég getið þess, að þegar komið var
út morguninn eftir, lá þykkt öskulag yfir
öllu. Brennisteinsfýla brann við skilningar-
vitin, svo römm, að ýmsum súrnði í aug-
um. Haldið þið, að guð hafi reiðst ólátun-
um í eituryrmhngnum ?!!
7.
En af mér er það að segja, að ég var
allur blár og blóðugur, meiddur og marinn,
fötin í tætlum og víða rifið hold frá beini.
Ég lá rúmfastur í þrjá mánuði og þrjár
vikur, og ég held, þrjá daga betur. Það
voru þrýsnar þrautir, sem ég leið þann
vetur!
Stormur fannst allur sundurtættur og
margbeinbrotinn í einni kássu í stórgrýt-
isurðinni undir Stapahömrunum. Hann
hafði hlaupið fram af hengifluginu. Síra
Sveinn varð fár við, er hann frétti dauða
klársins.
Hræið var látið liggja þar sem það var.
En það hefndi sín.
Hundarnir á staðnum lögðust í skrokk-
inn og hrafnar hópuðust þangað úr öllum
áttum veraldarinnar. Kvikindin urðu svo
gírug af því, að þau eirðu engu.
Hundarnir brutust í f járhúsin og drápu
fé. Þurfti að sálga þeim öllum — sex tals-
ins. Það var reyndar lítil eftirsjá í þeim,
nema einum, svarthosóttum rakka, sem ég
átti. Hann var svo vitur, að hann las hvers
manns hugsanir og smalaði af meiri snilld
heldur en venjulegir gangnastjórar nú á
dögum.
En á sauðburði reið þó fyrst þremils
þruman, sem allt ætlaði að keyra um þver-
bak. Þá lögðust sem sé hrætöturs hrafn-
arnir á lömbin, kroppuðu úr þeim augun,
meðan þau voru í burðarliðnum, eða stungu
göt á kviðinn á þeim, er þau sváfu í sól-
skininu.
Þá varð síra Sveinn reiður, — guð fyrir-
gefi honum. Einn dag Skammaði hann mig
eins og skilningssljóan seppa, — guð hefir
sjálfsagt skrifað það hjá sér, svo að ég
ætti sízt að erfa það við hann. Hann sagði,
að ég væri ólánsgepill, og öll þessi óhöpp
stöfuðu af mér. Ég átti, meðal annars,
þetta vor mókúfóttan gelding, er sótti
mjög í túnið. Það varð honum til bölvun-
ar, og mér að skaða, því að presturinn fór
með hann einn dag inn í f jall og murkaði
þar úr honum lífsögnina, — guð veri sálu
hans líknsamur. Mestu og beztu mönnum
getur yfirsézt eins og dæmisagan um ríka
manninn, sem tók gimbrarlambið frá
fátæklingnum, á að sýna. En nokkrum
dögum seinna var ég að rölta við ærnar.
Þá gekk ég fram á gemsahróið. Jörðin
kringum hann var svört af steindauðum
vörgum. Ég hefi aldrei séð slíkan valköst,
hvorki fyrr né síðar.
Með fjölkyngi sinni hafði síra Sveinn
látið þessa meinhoms morðvarga gista Hel.
Síra Sveinn var að sumu leyti þrælbein.
Hann brallaði margt. En honum hefndist
líka hræðilega fyrir það. Endalok hans
urðu svipleg og sorgleg. Það var mælt, að
hann hefði drýgt sjálfsmorð í brjálæði.
Ekki meira um það. En guð blessi minn-
ingu hans!
Svo er nú það, piltar mínir!
Ég hefi nú líklega lifað hundrað ár. Ég
er minjagripur frá Uðna tímanum. Ævi-
sagan mín verður aldrei skráð, og er það
þó ef til vill skaði, því að margt gætu
Framh. af bls. 16.