Vikan - 11.03.1943, Blaðsíða 7
7
VíKAN, nr. 10, 1943
Snjólíkneskið á Lækjartorgi
Framhald af forsíðu.
Þá hittumst við Ágúst heitinn Lárusson,
málarameistari, á horninu á Ingólfsstræti
og Bankastræti, og varð okkur sem öðr-
um tíðrætt um hið sorglega slys, og hve
æskilegt væri að geta tekið drjúgan þátt í
fjársöfnun, sem þá var hafin.
Man ég svo ekki meira um þetta samtal,
nema það, að við ákváðum þá þegar, að
gera eitt gríðarlegt snjólíkneski á Lækjar-
torgi. Fá svo hjálpræðisher eða skátavörð
við samskotakút hjá myndinni. Eitthvað
hlyti að safnast.
Okkur var það ljóst, að allmarga sjáif-
boðaliða myndi þurfa til snjómoksturs, ef
þetta ætti að verða dálítið myndarlegt.
Ágúst bauðst strax til þess að safna
liði og stjóma snjómokstrinum og ná í til-
færingar: stiga, vatnsslöngu, rekur, hand-
börur og þess háttar. Mitt verk var aft-
ur á móti það, að láta mér fljúga eitthvað
í hug og gera „skitsu", smálíkneski til að
fára eftir.
Mig minnir það vera klukkan 4 eða 5
um eftirmiðdaginn, sem Ágúst kom til mín
og kvað allt vera í lagi frá sinni hendi: nóg
fólk og áhöld. Ég var líka búinn með
„skitsuna“.
Var það sjómaður með upphringað færi
á vinstri handlegg, en kastaði út með
hægri hendinni. Fótstallurinn var báts-
eða skipsskutur, en neðst klofnaði alda
undan stefninu.
Nú var tekið til óspilltra málanna. Fjöldi
sjálfboðaliða, mest skátar, gengu berserks-
gang í því að safna snjó að Lækjartorgi af
stjórnarráðstúni. Það voru ótrúleg kynst-
ur af snjó, sem hlaðið var saman á miðju
Lækjartorgi. Fyrst allbreiður stöpull, ca.
mannhæðar hár og þar á ofan aðalstyttan,
alls allt að 12 álna hæð. Smám saman var
vatni dælt eða skvett í snjóinn til að þétta
hann, og svo troðið og lamið saman með
rekum.
Flestir eða allir voru gegnrennandi af
fangbrögðunum við krapahnausana.
Eftir því sem stöpullinn hækkaði varð
æ örðugra að. koma hinum þungu snjó-
kúlum upp stigann.
Þá gekk fram fyrir skjöldu sjóvíkingur
einn. Leizt mér skjótt vasklega á mann-
inn, því hann var eins og skapaður eftir
forskrift og útrennu Sigfúsar Sigfússonar,
eins og hann sagði að mestu kraftamenn
hefðu jafnan verið og ættu að vera, nefni-
lega ekki ýkja hár, en ákaflega gildur,
þykkur undir höndina og ávalur á herðar
og brjóst. Slikt vaxtarlag sagði Sigfús að
hefði aldrei svikið og gæti ekki svikið.
Þannig hefði Grettir verið og þannig væru
kraftamenn enn þann dag í dag, þessir fáu,
sem eftir væru.
Þessi kenning Sigfúsar stóðst vel prófið.
Víkingurinn tók nú að sér forystuna við
það að koma snjókögglunum upp í fulla
hæð. Lét hann tvo eða þrjá menn rétta
sér snjóflykkin upp í miðjan neðri stigann
og jafnhattaði þá síðan jafnhraðan upp á
brúnina, þá tóku aðrir við nokkrir saman
og komu kúlunum upp næsta stiga, en efst
í brúninni vorum við Karl Guðmundsson,
myndskeri, sem þá var nemandi hjá mér.
Hlóðum við úr kúlunum jafnhraðan svo
haganlega sem við gátum eftir „skitsunni“,
sem við höfðum þar á priki hjá okkur.
Mig minnir, að komið væri framundir
háttmál, þegar aðalupphleðslunni * var
lokið.
Þá hafði hið mikla hjálparlið ekki meira
verkefni.
Þá kom aðallega til kasta okkar Karls
að höggva líkneskið til með rekum og
múrskeiðum. Hjálpaði hann mér við þetta
alla nóttina fram undir morgun. Ágúst
Lárusson yfirgaf okkur ekki fyrr en allt
var búið. Hafði hann einnig nokkra menn
sér við hönd allan tímann til að rétta
hjálparhönd bæði með vatn og snjó. Ágúst
veitti einnig öllum mannskapnum gos-
drykki og öl nokkrum sinnum.
SCALt AT EOUATOR
0 ■ IOOO 2000 M00
NAUTICAL MlLES
MtHCATOF MOJECTION
Kort at' heiminum, sem sýnir, hvar herir striðSi-jouamia eru ScadcUr, en eins og menn sjá og vita,
hafa ýmsar breytingar orðið síðan kortið var gert. Doppóttu svæðin merkja lönd bandamanna,
en svörtu skellumar þau, sem öxulríkin hafa undir höndum. Amerísku flöggin sýna, hvar herir
Bandaríkjanna eru. Hvítu löndin eru þau, sem ekki taka þátt i stríðinu.
Undir fótaferð héldum við svo heimleið-
is all-lerkaðir og holdvotir. Ég hlakkaði til
að sjá þetta mikla snætröll í dagsbirtu
óskemmt. En það auðnaðist mér ekki, þvx
þegar ég kom aftur niður á Lækjartorg
eftir um 3 tíma svefn, var líkneskið orðið
stórskemmt og samansigið af hláku, sem
var að vísu byrjuð, þegar við hættum.
Myndin, sem hér birtist, var tekin
snemma um morguninn, en þá þegar hefir
líkneskið verið orðið ærið mikið skemmt.
Það voru því aðeins örfáir tnorgunhan-
ar, sem sáu óskemmdan þennan mesta
snjókarl, sem hér hefir verið gerður í
manna minnum.
Mér varð stórhverft við, þegar ég kom
á fætur um morguninn, að sjá karlinn
mörgum álnum lægri og allan aflagaðan
eftir 3—4 tíma og eftir því, sem leið á
daginn var þetta fyrirhafnarmikla verk
orðið hrúgald eitt. Fannst mér þetta
óhugnanlegt tákn um fallvaltleik lífsins.
Samt söfnuðust nærri þrjár þúsundir
króna við fótstall hins hrynjandi líkneskis
þennan dag.
Ef snjólíkan þetta hefði náð að frjósa í
sinni upprunalegu mynd, gat það verið
skemmtileg stundarprýði í bænum og hefði
sennilega rakað saman allmiklu fé.“
Ur ýmsum óttum.
Allt brást.
Flugmaður einn átti nú í fyrsta skipti
að kasta sér út í fallhlíf. „Þegar þú stekk-
ur út,“ sagði kennarinn, „teldu þá upp að
tíu og togaðu svo í þennan streng til þess
að opna fallhlífina. Ef hún opnast ekki,
teldu þá upp að tíu aftur og togaðu svo í
þennan hérna. Hann bregzt aldrei. Hvar
sem þú kannt að lenda mun verða bíll, sem
tekur þig og kemur með þig hingað aftur.“
Þegar upp kom, var honum ýtt út úr flug-
vélinni og hann togaði í fyrri strenginn,
en ekkert gekk. Hann taldi aftur upp að
tíii og togaði svo í hinn strenginn, en fall-
hlífin opnaðist ekki enn. Er flugmaðurinn
var búinn að hrapa önnur tvö þúsund fet,
stundi hann: „Ég þori að veðja, að bíll-
inn verður þarna ekki heldur!“
Orð á ská!
Herbert Bayard Swope hafði verið á
fundi einum og sat við hlið frú Pat Camp-
bell við miðdegisverðarborðið á eftir.
Swope hóf hinar venjulegu, löngu sam-
ræður sínar og við og við gaf frú Camp-
bell frá sér eitthvað hljóð. Er hún hafði
gert þetta þrisvar sinnum, hætti hann allt
í einu.
„Hvaða hljóð er þetta?“ spurði hann.
„Það er orð, sem er að reyna að skjóta
sér inn í á ská,“ svaraði frú Campbell.
Á liverju græddi hann?
Colman, sinnepsframleiðandinn frægi,
var vanur að segja, að hann auðgaðist ekki
af sinnepi því, sem fólkið borðaði, heldur
því, sem færi til spillis á diskum þess.