Vikan - 02.09.1943, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 35, 1943
3
Harmleikur í hversdagslífi.
Framliald af forsíðu.
köst. Ekki gat læknirinn gert sér grein
fyrir, hvort eiturlyfið hefði valdið ein-
hverri röskun á heila drengsins, eða duld-
um skemmdum á öðrum líffærum. Hinir
færustu sérfræðingar, sepi völ var á, voru
til fengnir, að rannsaka drenginn, en kunn-
átta þeirra og snilli hrökk ekki til.
Þegar drengurinn fékk köstin, tók móðir
hans hann upp og hélt honum fast að sér,
þangað til krampinn var um garð geng-
inn. — Það var eina fróunuin, sem hægt
var að veita honum. Þessi raunalega nauð-
syn, tengdi þau mæðgin órjúfanlegum
kærleiksböndum. Það kom fyrir, ef móðir
drengsins hafði t. d. gesti hjá sér til mið-
degisverðar, að hjúkrunarkonan kom í
dyrnar; hún gerði þá ekki annað en að
kinka kolli, stóð þá konan upp þegjandi
og flýtti sér til drengsins, og hélt á hon-
um, þangað til honum létti. Þegar hún
kom svo aftur til gesta sinna, urðu ekki
á henni séð nein merki þeirrar angistar-
kvala og baráttu, sem hún og drengurinn
hennar höfðu átt við að stríða.
Móðir Rafns giftist aftur, geðstirðum
og sjálfselskum manni, sem elskaði hana
af taumlausum ástríðu-ofsa. Hann átti son,
sem Páll hét og var á reki við Rafn. Þau
höfðu látið sig dreyma um það, meðan
sætust var víma tilhugalífsins, að þessir
drengir yrðu sem sannbornir tvíburar. En
þetta fór á allt annan veg. Athafnaorka
Páls varð Rafni fyrst í stað hressing, þó
að kvalir fylgdu þar með, en smám-saman
dofnaði allur áhugi hrausta drengsins á
þessum nýja og vesæla stjúpbróður sínum,
og þegar lengra leið, duldi hann jafnvel
ekki fyrirlitningu sína á honum.
Stjúpinn varð brátt afbrýðissamur,
Geðjaðist honum ekki að því, hve mikið
ástríki hún sýndi drengnum sínum. Og þó
að hann reyndi að halda tilfinningum sín-
um í skefjum, tókst honum lítt að dyljast.
Einu sinni, þegar hann var að kenna
drengnum að kasta gúmmí-knetti, fór
Rafn að nötra. „Hættu þessum rykkjum!“
sagði maðurinn þá byrstur. Rafn litli hljóp
inn í húsið, hágrátandi. Eftir þetta var
honum ekki leyft að leika sér að knettin-
um sínum.
Hann hafði ekki þrek til að taka þátt
í kappleikjum, en stundum sá ég lítið, fölt
andlit hans í glugganum, er hann var að
horfa á leiki Páls og harðvítugra félaga
hans í garðinum, og var þá ærið auðlesið
af svip drengsins, hve sáran hann langaði
til að geta verið þar með. En þó var það
nú svo, að þótt hann væri aðeins barn
að aldri, sætti hann sig við það með still-
ingu, að mega ekki taka þátt í útileikj-
um drengjanna.
Ósjálfrátt skildi Rafn það, að fóstri hans
hafði á honum afbrýði-ógeð. Hann tók það
því upp hjá sjálfum sér, að flýta sér jafnan
inn í herbergið sitt, þegar hann fann á sér,
að krampakast var í aðsigi. Og í hvert
sinn, sem slík hviða var liðin hjá, — en
hann var þá jafnan illa á sig kominn á
eftir, og nötrandi — spurði hann fyrst að
því, hvort stjúpi sinn hefði orðið nokkurs
var um líðan sína.
Kvöld eitt er þau sátu fjögur að borð-
um, fór Rafn að nötra í sæti sínu. „Sittu
kyrr, drengur!“ skipaði fóstri hans. Rafn
réði auðvitað ekki við krampa-kippina í
líkamanum. Og fóstrinn gætti sín ekki,
seildist til hans og greiddi honum kinn-
hest. Drengnum varð hverft við þetta, en
varðist þó gráti, og móðir hans sagði við
hann, að hann mætti standa upp frá borð-
um. Þegar hann tók í hendina á fóstra sín-
um, og bauð honum góða nótt, horfði hann
andartak á hendina og sagði síðan með
hægð: „Ef ég hefði svona stóra hönd, og
þú værir lítill drengur, þá skyldi ég berja
þig!“
Æsandi atvik, svipuð þessu urðu orsök
þess, að lasleiki Rafns ágerðist svo mjög,
að læknirinn ráðlagði, að hann hefði al-
gjöra hvíld og væri að mestu einangraður.
Ákveðið var nú að móðir hans færi með
hann út í ey eina, í fljóti, þar sem lítið
gætti mannaferða, og væri þar í næði um
sinn. Og vissulega var ró og næði á þess-
ari eyju, því að aldrei fór nokkur maður
yfir brúna, sem tengdi hana við land.
Móðir Rafns sótti póstinn og vistir, sem
þeim voru sendar, á brúarsporðinn. Þau
skemmtu sér við að veiða í fljótinu, —
með beygðum títuprjónum, bundnum við
seglgarnsspotta, og móðir Rafns var að
vona, að töfrar hins sístreymandi fljóts
hefði læknandi áhrif á of-strengt tauga-
kerfi drengsins.
Þau lögðust bæði á eitt um að hafa gagn
af þessari einveru, en því miður var Rafn
litli ekki laginn á, að gera sér gott af
,,töfrunum“. Á kvöldin las mamma hans
fyrir hann sögur, þangað til hann sofnaði.
Og líklega hafa þessir mánuðir á eyjunni
verið ánægjulegasta tímabilið í æfi drengs-
ins.
Þó var enginn bati sýnilegur, og ekkert
var þá unnið við að dvelja þarna lengur.
Loks stungu sérfræðingarnir upp á því, að
drengurinn yrði sendur á frægt klaustur-
sjúkrahús, sem tók við flogaveikum börn-
um. Þetta var síðasta vonin.
Áður en hann fór á sjúkrahúsið bað
hann móður sína, að láta taka mynd af
þeim saman. Þau fóru til ljósmyndara, og
meðan á myndatökunni stóð, komst Rafn
í ofsalegt geðrót, af tilhugsuninni um það,
að verða nú að skilja við móður sína.
Hann tók viðbragð, vafði handleggjunum
utan um hálsinn á henni, og þrýsti henni
að sér. Og ljósmyndarinn notaði þetta
ágæta tækifæri. „Láttu gera hana stóra!“
varð Rafni að orði, þegar hann sá mynd-
ina. Og móð’ir hans hengdi stóru myndina
yfir höfðalagið á rúminu hans í sjúkra-
húsinu.
Nú neytti þessi litli vinur minn allrar
orku sinnar, til þess að gera síðustu til-
raunina til að sigrast á þessu böli, sem
var að ónýta líf hans. Hann skynjaði,
hversu beiskur var bikarinn, sem þrýst var
að vörum hans, og beit saman tönnunum
í þegjandi þráa. Hann virtist skilja það,
að með því að fara á sjúkrahúsið, var verið
að gera síðustu tilraun til þess að hann
næði heilsu, og varðist tárum þegar móðir
hans kyssti hann að skilnaði. „Ég skal
vera góður drengur, mamma,“ sagði hann.
„Og þegar ég er orðinn frískur, skulum
við fara aftur til eyjarinnar, saman."
Mikil blessun var það, að systir Victoría,
forstöðukona sjúkrahússins, átti svo
mikið „hjartarúm“ að hún gat hýst þar
sálir allra hinna ólánssömu barna, sem
henni höfðu verið falin til umsjár. Með
henni og Rafni litla urðu sérstaklega miklir
kærleikar, og dýpkaði sú kennd'að sama
skapi, sem sjúkdómur drengsins ágerðist.
Hann var nú orðinn ákaflega þunnur á
vangann. Köstin urðu tíðari og honum var
erfitt um svefn á nóttunni. Stundum kom
•systir Victoría þá að honum, standandi
uppi í rúminu, — var hann þá að strjúka
fingrunum um vanga móður sinnar og
hjala við hana ástúðlega. En systir
Victoría hafði sagt honum, að þegar hann
yrði andvaka, mætti hann koma til sinna
herbergja, ef hann færi hljóðlega. Gerði
hann þetta stundum og naut þar jafnan
ástúðar og umönnunar gömlu konunnar,
það sem eftir var nætur, í hvert sinn.
Smám saman dró af Rafni litla. Sjúk-
dómurinn herjaði á líkama hans og heimt-
aði yfirráð yfir honum, en gat hvergi kom-
ið nálægt stórlátri, ósigrandi sál hans.
Aldrei eitt æðruorð, aldrei neitt kjökur. Ef
til vill fáein tár og þá í einrúmi, — það
var allt og sumt sem Rafn lét í ljós um
það, að hamingjan hefði ekki verið honum
væn.
Móðir hans kom til hans á hverjum
degi. En svo kom að því, að þegar fram-
orðið var orðið, eitt koldimmt kvöld, sím-
aði systir Victoria henni og bað þau að
koma, hjónin. Þetta kom móður Rafns
litla ekki á óvart. Hún hafði séð það, und-
anfarið, að lífsþróttur hans var að fjara
út. Þegar Rafn sá þau í dyrunum, rétti
hann fram báðar hendur, sem nú voru
tálgaðar og tærðar, og þegar móðir hans
laut ofan að honum, strauk hann fingr-
unum um vanga hennar, lifandi andlitið,
sem hann unni — í hinsta sinn. „Segðu,
að ég hafi verið góður drengur, mamma,"
bað hann. „Já, elsku drengurinn minn,“
svaraði hún kjökrandi, og þrýsti litla
líkamanum að brjósti sér. Henni varð litið
upp, á myndina, sem hékk á veggnum,
yfir rúminu, og sá þar för éftir varir hans
og fingurgóma. Harmurinn altók hana, en
eins og til þess að hughreysta hana, þrýsti
Framhald á bls. 7.