Vikan - 27.05.1948, Síða 4

4
VIKAN, nr. 22, 1948
Hið ilmandi bréf
Smásaga
Jytte sat í djúpum, stórum stól og hand-
lék vandaðan vasaklút. Lís horfði á hana
og hló. Hún mælti: ,,Þú hefir aldrei orð-
ið fullorðin, J Jytte. Þú ert alltaf éins og
skólastelpa, og stundum ertu ósiðleg.“
„Ósiðleg!“ Jytte þaut á fætur. Það kom
gremjusvipur á hana. Hún var bláeyg og
fagureyg.
Lis hélt áfram: „Já, það er í raun og
sannleika ósiðlegt að njósna um einkalíf
fólks, einkum þó í ástamálum. Það er ó-
siðlegt að leita í vösum mannsins síns,
standa á hleri við hurðina og fleira þessu
líkt, sem þú ert sérfræðingur í.“
Jytte svaraði: „Það er ekki ósiðlegt.
Það er í hæsta lagi hægt að nefna það
óvana, skemmtilegan óvana. Heyrðu, Lis,
það vantar eitthvað í þig sem konu. Þú
leysir aldrei frá skjóðunni. Þú segir aldrei
frá skemmtilegum leyndarmálum.“
Lis mælti: „Það er hverju orði sann-
ara. Ég flyt ekki slúður. Ég er fyrir mig,
og aðrir fyrir sig. Það kemur ekki mál
við mig, hvað gerist hjá náunganum. Ipg
vil hafa góða samvizku.“
Jytte gekk fram með bókahillunum. Hún
svaraði: „ Að safna leyndarmálum er
skemmtilegasta tómstundastarf sem hægt
er að fá. Ég elska það.“
Þegar Lis leit upp frá handavinnu sinni,
sá hún að Jytte stóð bogin yfir skrif-
borðinu og handlék pappíra. Lis sagði í
kuldalegum tón: „Vertu ekki að hnýsast
i það, sem er í skrifborðinu, Jytte.“ .
Jytte hló. Hún hló gleðihlátri, og augu
hennar ljómuðu, er hún kom til Lis. „Bréf,“
hvíslaði hún ánægð mjög. „Bréf,“ endur-
tók hún og veifaði þvi. Hún hélt því upp
að nefinu á Lis og mælti: „Þefaðu. Ilm-
vatnslykt! Bréfið er frá kvenmanni. Hún
hló enn. „Fær maðurinn þinn bréf frá
dömum, frá ókunnugum konum?“
„Láttu bréfin hans Berts vera,“ sagði
Lis ákveðin. Hún varð þess vör, að hún
roðnaði og hún gat ekki horft í augu Jytte.
Lis hafði velt því fyrir sér nær því um
þriggja mánaða skeið, hvaðan Bert fengi
þessi bréf. Hún kannaðist við þennan ilm.
Hann var af ódýru ilmvatni. Bréfin höfðu
komið með þriggja og fjögurra daga milli-
bili. Hafði koma þeirra valdið Lis allmik-
illa heilbrota og forvitni, jafnvel ótta. En
hún hafði ekki viljað spyrja Bert. Hún
reiddi sig á hann og virti hann. Hún var
þess .einnig fullviss, að Bert mundi segja
henni frá því, ef hann væri farinn að leggja
hug á einhverja konu. Hann var svo hrein-
lyndur og drenglyndur.
„Lis! Hann hefur fram hjá þér.“
Lis rak upp hlátur. En hann var ótta-
blandinn. Ótti, sem hún fram til þessa
hafði bælt niður, magnaðist nú við um-
mæli Jytte.
Jytte hafði snúið umslaginu, til þess að
vita hvort þar stæði nafn sendanda. En
svo var ekki.
Hún mælti: „Hann hefir ekki opnað
bréfið ennþá.“ Það vissi Lis. Og hún hafði
oft orðið forviða á því, hve lengi bréfin
lágu hjá Bert óopnuð. Það hafði haft frið-
andi áhrif á Lis. Oft höfðu bréfin legið
allt kvöldið á skrifborðinu. Af þvi dró
Lis þá ályktun, að Bert væri ekki hugfang-
inn af konu þeirri, sem skrifaði honum
bréf þessi.
„Lis. Við skulum opna bréfið.“
„Nei, Jytte, aldrei! Ég opna ekki bréf
mannsins míns.“ Jytte hló. „Ég opna öll
bréf, sem Preben fær. Mér er ómögulegt
að stilla mig um að gera það.“
Lis svaraði: „Það er einkamál ykkar
Prebens. En þetta bréf er til Berts. Og
enginn annar en hann skal opna það. Ég
er ekki njósnari.“ Lis laut aftur niður að
handavinnunni. En hún fannj#hvernig reið-
in færðist í aukana hjá henni. Hún var
reið við Jytte vegna forvitni hennar og
ummæla í garcj Berts. Nú hafði Jytte feng-
ið efni í slúðursögu. Lis sá hana í anda
við útbreiðslustarfsemina. Hún heyrði, er
Jytte var að síma til vinstúlkna sinna.
Hún myndi segja: „Helga, hefirðu heyrt
nýjustu fréttir ? Bert heldur fram hjá ves-
ligs Lis. — Halló, Dorte, v$iztu, að Bert
er orðinn skotinn í annarri en Lis? Þau
skilja að líkindum innan skamms. Vesa-
lings litla Lis.“
Jytte tók sæti skyndilega. Hún kallaði:
I VEIZTU —?
1. Auk tíarma smokkfiskanna eru til átt- 1
arma smokkfiskar. Eru smokkfiskar =
borðaðir ? * I
»2. Hvað heitir höfuðborgin í Kina?
| 3. Hvað heitir myntin í Tékkóslóvakíu ? \
| 4. Hve há er íbúatala Argentinu?
| 5. Hvenær fékk Rabindranath Tagore No- :
belsverðlaunin ? :
= 6. Eftir hvem er ójíeran „La Boheme" ?
1 7. 1 hvaða byggingastíl er dómkirkjan i =
' Köhx?
\ 8. Hvenær er Attlee, forsætisráðheira =
Bretlands, fæddur?
= 9. Hvenær flaug Charles Lindbergh í ein- i
um áfanga frá New Ýork til Parísar? I
i 10 Hvar eru heim^ynni lamadýrsins ?
Sjá svör á bls. 14.
*4> íl,,*,»,*l,tM*|,**,**,,»**,»,»*|»”n**nnii»ininiiinimiiniimiiminiiniimiiinMin»'>
„Sjáðu, Lis! Umslagið er hálfopið. Þú. get-
ur opnað bréfifj og lokað því svo, án þess
að Bert fái hugmynd um það. Gerðu það,
Lis.“ '
Lis tók bréfið. Hendur hennar titruðu.
Já, Jytte hafði rétt að mæla. Það var hægt
að opna bréfið, lesa það og loka því, án
þess að Bert kæmist að því. En Lis vildi
ekki gera þetta. Það braut í bág við rétt-
lætistilfinningu hennar.
Átti hún að brjóta þessa reglu? Hún
vildi ekki láta Jytte sjá, að hún var ekki
grunlaus um að Bert kynni að þekkja ein-
hverja konu of vel.
Tortryggni? Nei, nei, nei. — Jú, jú, jú.
Lis sneri bréfinu og aðgætti það. Hún leit
á Jytte. Augnaráð hennar sagði: ,‘,Vesa-
lings Lis, maðurinn þinn tekur fram hjá
þér.“
Það var réttast að sýna Jytte að svo
»var ekki. Bezt að Jytte fengi að láta í
minni pokann. Hún þyrfti þá ekki að
hlaupa um allt með dylgjur þessu við-
vikjandi.
Lis opnaði umslagið með gætni, tók bréf-
ið og las. Jytte hoppaði upp í sófann bak
við hana og las bréfið samtímis. Það hljóð-
aði svo:
„Elskan mín! Ég er með óyndi. Þrái
að sjá þig, og þó eru aðeins tveir tímar
frá því þú fórst fr(á mér. Komdu á morg-
un, þegar þú hefir lokið störfum á skrif-
stofunni. Komdu þó að þú getir ekki dval-
ið hjá mér lengur en hálfa klukkustund.
Ég bíð þín, þrái þig. Þú verður að koma.
Á ég ekki eins mikið tilkall til þín eins
og konan, þar sem þú þrisvar hefir lofað
því að skilja við hana? Hvenær fellur hin
mikla hamingja mér í skaut? Aldrei? Eða
innan skamms? Komdu á morgpn, hvað
sem öðru líður. Ég vonast eftir þér, elsk-
an mín. Ég kyssi þig í anda. Ástúðar-
kveðjur. Karin.“
— Lis sat gjörsigruð. Hún heyrði, að
Bert var að tala í næstu stofu. Hann hló
glaðlega. Samvizka hans virtist vera góð.
Ekkert, sem hann hefði áhýggjur af! Hve
lengi skyldi hann hafa haft tvær konur
í takinu? hugsaði Lis. Það komu tár í augu
henni. Hún lét bréfið í umslagið og lokaði
því. Svo gekk hún eins og í svefni yfir gólf-
ið að skrifborðinu og lagði bréfið á það.
Sorgin gerði hana magnlausa. Henni varð
dimmt fyrir augum. Hún greindi þó ill-
kvittnislegt andlit Jytte í þessari þoku eða
myrkri. Hún vissi, að Jytte iðaði í skinn-
inu eftir því að geta komizt í síma, til þess
að breiða út þessa frétt og tala um málið.
Tala, tala.
Bert kom óvænt inn í herbergið. Lis sá
hann, þó að mikil þoka væri fyrir augum
hennar. Hann gekk að skrifborðinu og stóð
þar augnablik, eins og hann væri á tveim
áttum, eða óráðinn í því, hvað gera skildi.
Hann mælti: „Ég er að sækja teikning-
ar, sem ég ætla að sýna Preben.“ Svo rót-
aði hann í pappírum. Hann greip bréfið
og stakk því í vasann í flýti, og fór. Það
Framliald á bls. 14