Vikan


Vikan - 16.12.1948, Qupperneq 16

Vikan - 16.12.1948, Qupperneq 16
16 eldhúsinu! Steik og býtingur handa öllum — svo er líka starfið vel launað. En þegar maður er búinn að sigla með erlendum skipum í tuttugu og tvö ár, vill maður fara að hvíla sig.“ „Það hlýtur að vera skemmtilegt, að sigla með erlendum skipum," sagði ég. „Ekki veit ég nú, hvort það er skemmtilegt," sagði brytinn. _,En maður lærir mikið á því. Og fyrir þá, sem langar til að kynnast erlendum þjóðum, er það nærri því nauðsynlegt. Ég tala, til dæmis, ellefu tungumál. Síðastliðið ár talaði ég mest Portúgölsku." Meðan hann var að skeggræða þetta, hafði hann smurt hveitihræru á bökunarskúffu, sem hann hengdi svo upp undir loft í eldhúsinu. „Þetta á að lyfta sér svo sem hálftíma, og svo í ofninn með það.“ Kettlingamir höfðu nú komizt upp á eldhús- borðið og iéku þar sinar eftirlætis listir. Brytinn virtist þó vera orðinn svo vanur þessum katta- fimleikasýningum, að hann gaf þeim lítinn gaum. „Skrældu betur, drengur, skrældu betur, — ekki svona mörg horn og hrufur. Skræld kart- afla á að vera eins og slétt og egg.“ Hann þreif af mér hnífinn og hver kartaflan af annarri kom slétt og hefluð úr höndum hans, með óskilj- anlegum hraða. Ailt í einu heyrðist eymdarlegt mjálm. Okkur varð báðum bylt við og litum upp frá starfi okkar. Annar kettlingurinn var í hnipri uppi á hillu yfir borðinu, uppi undir lofti. Hinn sást hvergi.Mjálmið heyrðist aftur. Það var ekki lengi nein óvissa um hvaðan mjálmið kom. Hinn ógurlegi grunur varð að fullri vissu, því brytinn þreif á næsta augnabliki bökunarskúffuna niður af krókum þeim, er hún hékk á. Ég vissi ekki, hvort ég átti að hlæja eða gráta, yfir þeirri sjón, sem nú bar fyrir augun. Kisa stóð upp undir kvið í miðri hveitihrærunni og var að gera aumkunarlegar tilraunir, með því að lyfta upp löppunum á vixl og hrista þaer, til að losa sig úr þessari leðju, sem hélt henni fastri og virtist ætla að gleypa hana. Brytinn stóð augnablik agndofa yfir þessari viðurstyggð eyðileggingarinnar — en það var aðeins augnablik. Á næsta augnabliki fannst mér sem fellibylur skylli á eldhúsinu. Ég vissi aldrei á hverri af hinu ellefu tungum brytinn bölvaði mest, því eldhúsið var svo þröngt, að ég áleit öruggast að hypja mig út sem fyrst. Ekki veit ég, hvort kettlingamir hafa verið sama sinnis, en nokkuð er það, að þeir þutu á næsta augna- bliki fram hjá mér með ofsahraða, annar með sínum venjulega gráa lit, en hinn alhvítur, og hurfu undir stafnþilfarið. „Hvað gengur á?“ sagði stýrimaðurinn um leið og hann rak inn höfuðið, dálítið seinna. Hann var á vakt og hefur sjálfsagt heyrt gaura- ganginn. Brytinn hefur líklega ekki verið í skapi til að gefa neinar skýringar, því að stýrimaðurinn fór strax aftur. „Gamli Grautar-Halli!“ heyrði ég hann tauta við sjálfan sig um leið og hann yppti öxlum — og hélt’ leiðar sinnar. Um kvöldið, þegar ég var að bera inn eldi- við til brytans, tók ég eftir því, að rúsínukassinn var horfinn og ályktaði, að upp frá þessu mundi eldhúsið kettlingunum lokuð paradís. Hinir fyrri skjólstæðingar brytans héldu nú mest til niðri í keðjukassanum og sáust aldrei um daga. Á nóttunni, þegar gott var veður, léku þeir sér stundum á þilfarinu, en ef einhver ætlaði að nálgast þá, hurfu þeir eins og örskot niður í hinn dimma felustað sinn. Eina nótt tókst mér þó að ná öðrum þeirra, og til að treysta vináttuböndin, gaf ég honum dálítið af kaldri súpu, sem ég hafði geymt mér frá mið- degisverðinum og ætlaði að borða seinna. Kisa litla varð alveg óhrædd, og bráðlega voru báðir kettlingarnir farnir að lepja súpuna með ágætri lyst. Þeir voru svo matlystugir, að þeir skeyttu því engu, þótt ég stryki þeim. Voru þeir nú meir en hálfvaxnir og nærri því eins, svo að ó- mögulegt var að þekkja þá sundur. Upp frá þessu virtust kettlingarnir skoða mig sem gamlan kunningja. Ég færði þeim á hverju kvöldi fulla undirskál af súpu frá miðdegisverð- inum og lét hana á afvikinn stað á þilfarið. Á morgnana var hún svo þurrsleikt, að sjaldnast þurfti að þvo hana frekar. Pæða kettlinganna var þannig hin sama eins og skipshöfnin fékk. Maturinn á „Esmeröldu" var nú sjaldnast íburð- armikill, en það var að minnsta kosti einn kostur við hann, — hann varð gómtamur, þó hann væri sjaldan gómsætur. Og það var þó alltaf nokkuð. Ferðin gekk hægt — mjög hægt og við kom- umst ekki suður í Ermasund fyrr en á aðfanga- dag jóla. Það var byrleysa og loftið rakt og drungalegt. Það var óskemmtilegt að halda jól undir þessum kringumstæðum. Síðdegis þennan dag komu fiskimenn til okkar og buðu skipti á fiski fyrir tóbak og áfengi. Þetta gerði dálitla tilbreytni í mataræði okkar, sem tekið var fegin- samlega. Þeir, sem bezt þykjast vita, segja, að þefskynjun katta sé mjög lítið þroskuð. Hvað sem þessu líður, þá voru kettlingarnir okkar fljótir að finna fiskþefinn alla leið niður í skúma- skot sitt, langt fram í barka. Þeir gleymdu mannfælni sinni, komu fljótt á vettvang, fylgdust vel með öllum undirbúningi og möluðu af á- nægju, þegar þeim var gefinn skammtur af fisk- inum. Allri skipshöfninni var skammtaður fiskur. Ég aðstoðaði brytann við undirbúning máltiðarinnar og var feginn þessu tækifæri til að sýna honum, að ég kynni þó eitthvað. En hvað kettlingarnir mínir hafa stækkað!" sagði annar stýrimaður, um leið og hann gekk fram hjá þeim, þar sem þeir voru í óða ónn að háma í sig fiskinn. „Þeir fara bráðum að fækka rottunum." Litlu síðar kom hann aftur í fylgd með skip- stjóranum. „Já," sagði skipstjórinn, „veljið þann fallegri." Og hann gekk aftur upp í lyftinguna. „Ég sé engan mun á þeim,“ sagði stýrimað- urinn um leið og hann tók upp þann, sem nær var, og bar þann aftur í klefa skipstjórans. Þetta jólakvöld fékk skipstjórakisa niðurso \ia mjólk og steiktan fisk og var látin sofa i búr- horninu á mjúkri dulu. En kisa skipshainar- Enska leikkonan Margaret Lockwood sem Ann Markham í kvikmyndinni „Look before you love.“ Margaret Lockwood hefur verið ein fremsta kvikmyndaleik- kona Englands í þrjú ár. Pyrsta hlutverk, sem hún hafði í kvikmynd var í „Lorna Doone“ 1934 og var hún þá aðeins sextán ára. (Myndin er frá J. Arthur Rank kvik- myndafélaginu í London). JÓLABLAÐ VIKUNNAR 1948 innar fékk bara ruður og varð að hýrast á poka- druslum í sinu fyrra skúmaskoti. Kettir, eins og menn, venjast fljótt bættum skilyrðum. Skipstjóra-kisa vandist brátt við að skoða hann sem húsbónda sinn og lyftinguna sem sitt sjálfsagða heimili. Hún fór næstum því aldrei á burt þaðan og kæmi það fyrir, að hún skryppi niður á þilfarið, var hún strax sótt. Þegar dag- arnir urðu hlýrri, var hún vön að liggja tímun- um saman uppi á þakinu á skipstjóraklefanum og sleikja sólskinið. Mér virtist hún verða fallegri með degi hverjum. Hún hafði líka fengið fallegt, rautt hálsbindi. Hamingjan hafði sannarlega verið henni hliðholl. En vesalings frammí-kisa, kisa skipshafnar- innar, missti alveg gleði sína. Stundum var hún á ferli á þilfarinu alla nóttina, mjálmandi og leitandi, og oft var undirskálin ósnert á morgn- ana. • Einstaka sinnum kom þó fyrir, helzt á tungl- skinsnóttum, að kettlingarnir hittust.Og þá var nú gleði og gaman og ekki hugsað um neinn stéttamun. Og gömlu listirnar, sem ég kannaðist svo vel við frá eldhúsveru þeirra, voru nú leiknar af sama fjöri og fimi eins og áður. Morgun einn eftir slíka tunglskinsnótt, varð uppi fótur og fit í klefa yfirmannanna. Skips- hafnar-kisa hafði stolizt inn í búrið, drukkið alla mjólk skipstjóra-kisu og meira að segja farið inn í svefnklefa skipstjórans; það var jafnvel sagt, að hún hefði verið svo óskammfeilin, að stökkva upp í rekkjuna til hans! Þetta mátti heita alveg ódæma frekja, — og auðvitað var hún elt og rekin fram i skúmaskot sitt. „Gerið svo vel, að sjá um, að kattarskrattinn ykkar haldi sig frammí," sagði skipstjórinn, og ekki í neinum bænarrómi. En það versta við þetta allt saman var þó það, að skipstjóra-kisa fannst hvergi. „Þessi kattarfjandi hefur náttúrlega bitið aumingja kisu mína, og svo hefur hún kannske skriðið í eitthvert skúmask. t til að deyja," sagði skipstjórinn raunamæddur. „Ég skal gefa hverj- um þeim vindil, sem finnur hana,“ bætti hann við og andvarpaði. Vindil! Það var þá til nokkurs að vinna. Allir fóru að ieita. Einn af s;ómönnunum var svo heppinn að finna hana. Hún var þá, eftir allt saman lifandi og ómeidd og með rauða háls- bandið sitt í sínum fyrri heimkynnum niðri í keðjukassanum. „Ég gæt: bezt trúað, að þú hafir látið hana þarna sjálfur," sagði skipstjórinn. „Ég kannast við brellurnar ykkar!" Og sjómaðurinn fékk engin fundarlaun. „Aumingja kisa mín,“ sagði hann svo, „en hvað þú ert óhrein og úfin. Við verðum undir eins að baða þig.“ Hann skipaði að koma með heitt vatn og sápu, og svo tók hann og annar stýrimaður kisu litlu og þvoðu hana hátt og lágt, en hún varð bara úfnari við baðið, eins og allir vita, sem reynslu hafa í böðun katta. Góð máltíð réð þó skjótt bót á þessu, og allt komst brátt í sinar venjulegu skorður á skipinu. Hálfsmánaðar tími leið svo, að frammí-kisa lét lítt á sér bæra, en svo var hún morgun einn komin inn í híbýli yfirmanna. Brytinn færði skip- stjóranum kaffið þenna morgun sem oftar. Áður en hann fór úr búrinu, hafði hann látið mjólk í undirskál handa skipstjóra-kisu, og var skamma stund burtu. En þegar hann kom aftur, voru báðir kettlingarnir að^gæða sér á mjólkinni. I þetta sinn var málið ekki látið enda með bannfæringu einni. Litla kisa var tekin og lú- barin, og þegar hún loks slapp úr þeim vítis- kvölum, þaut hún eins og örskot fram í skotið sitt. Þetta skeði einn góðviðrismorgun í Mið- jarðarhafinu. Allar dyr á híbýlum yfirmannanna voru opnar upp á gátt og ég einmitt við stýrið og heyrði þetta allt og sá. Ég aumkaði veslings kisu okkar frammimanna, því mér þótti eins vænt um hana eins og ég ætti hana einn. , Framhald á bls. 33. l »

x

Vikan

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.