Menntamál - 01.11.1944, Side 4

150
MENNTAMÁL
,,Þar var ekki um annað að ræða en farkennslu,“ svar-
ar Friðrik. „Ég kenndi á 5—6 bæjum yfir veturinn. Einn
veturinn kenndi ég á 9 bæjum. Venjulega kenndi ég hálf-
an mánuð á hverjum stað framan af vetri og kom svo
þangað aftur annan hálfan mánuð síðar um veturinn.
Auk þess kom ég á bæina þess á milli til þess að líta eftir
heimanámi barnanna. Ég er viss um, að þessi eftirlits-
kennsla hefur komið að talsverðum notum, enda virtist
mér fólk hafa fullan vilja á að láta börnin læra það heima,
sem þeim hafði verið sett fyrir. Yfirleitt mætti ég alls
staðar skilningi á starfi mínu og heimilin mátu það
mikils.“
,,Þú hefur líklega ekki haft sérstök skólahús til þess
að kenna í?“ segi ég.
,,Ég held nú síður,“ segir Friðrik. „Skólahús munu þá
óvíða eða hvergi hafa verið til í sveitunum austanfjalls,
þótt barnakennslu hefði verið haldið þar sums staðar
uppi um alllangt skeið, t. d. nærri tuttugu ár í Villinga-
holtshreppi. Á Eyrarbakka og Stokkseyri voru komin
skólahús. En ég kenndi í framhýsum eða stofum, sum-
um óþiljuðum. Og um kuldann skulum við ekki tala. Sums
staðar kenndi ég í þaðstofunni. Ég var þar oftast einn
með börnin á daginn, en á kvöldin sat heimafólkið þar
við vinnu sína. Ég skrifaði þá iðulega forskriftir handa
börnunum, því að þeim fannst hægara að skrifa eftir
þeim en eftir koparstunguforskriftunum, sem þá
tíðkuðust.“
,,Þú hefur haft nóg að gera?“ segi ég.
„Ég byrjaði venjulega kennsluna um 10-leytið á morgn-
ana,“ segir Friðrik, „og kenndi fram í myrkur. Stund-
um kenndi ég líka í rökkrinu, sagði börnunum frá ein-
hverju. Á kvöldin kenndi ég svo oft yngri börnum að
stafa, eða ég sagði fermdum unglingum til í reikningi
og dönsku. Lögðu sumir þeirra mikið kapp á námið og
komust furðu langt áleiðis á skömmum tíma.“