Menntamál - 01.12.1953, Síða 18

140
MENNTAMÁL
og mun skólastofan hafa verið í norðvesturhorni þess.
Má segja, að það hafi verið hin fyrsta skólastofa á Akur-
eyri og mundi ekki þykja vegleg nú.
Jóhannes Halldórsson, sem raunar var hér jafnan nefnd-
ur Halldórsen að dönskum hætti, því að bærinn mátti þá
teljast hálfdanskur, og danskra áhrifa gætti þá hér
mjög og lengi síðan, mun hafa haldið uppi einkaskóla
um hálfan annan ára tug, og einnig verið kennari ýmissa
barna í heimahúsum. Hann virðist því hafa verið einn
um alla kennslu á Akureyri þennan tíma, og mun starfs-
dagur hans hafa oft verið ærið langur, því að brátt bætt-
ust oddvitastörf í bæjarstjórn, um fjölda ára, ofan á þreyt-
andi kennslustarf.
Ekki verður nú séð, hvaða gjald hann tók fyrir kennsl-
una, en fráleitt hefur það verið hátt, og má þó víst telja,
að nemendur hans flestir hafi verið börn efnuðustu mann-
anna, því að ein af ástæðunum fyrir því, að rétt þótti
síðar að bærinn tæki að sér að sjá um barnafræðsluna,
var sú, að þá gætu börn hinna fátækari manna fremur
notið hennar.
Eins og kunnugt er, varð Akureyri sérstakt bæjarfélag
árið 1863, en þangað til hafði verzlunarstaðurinn verið
hluti úr Hrafnagilshreppi. En 2 árum síðar, árið 1865,
kom fram tillaga um, að bærinn stofnaði barnaskóla, og
var tillögumaðurinn danskur verzlunarstjóri hér, Bern-
hard Ágúst Steincke. Hann var hinn merkasti maður og
beitti sér hér fyrir ýmsum framfaramálum, og vann sér
traust manna og hylli. En þessi tillaga hans um stofnun
barnaskóla fekk ekki byr hjá ráðamönnum bæjarins, en
mun þó hafa verið talsvert rædd manna á milli. 0g næstu
5 árin bólar ekki á slíkri tillögu. Má það raunar merkilegt
heita, að því er bæjarstjórnina varðar, þar sem eini barna-
kennarinn í bænum, Jóhannes Halldórsson, var í bæjar-
stjórn frá byrjun og næstu árin oddviti hennar og helzti
ráðamaður, og hefði því verið líklegastur til að verða for-