Bjarmi - 01.05.1909, Side 6

70
B J A R M I
in ræður þar lögum og lofum, þá
kemsl lygin jafnhátt í virðingum, því
það er alkunna, að hægt er að ljúga
með snild. Yfir öllum bókmentum
dalbúa stendur þessi yfirskrift með
gullnu letri:
»Það varðar engu, hvað sagt er,
heldur huernig það er sagt«.
Börn Snildarinnar eru í miklu af-
haldi hjá þjóð vorri nú orðið, Hún
reytir sig inn að skyrtunni, til þess
að þau geti rækt snildina og virðist
helzt óska, að allir verði snillingar,
að hróður hennar herist heimskaut-
anna milli. Snillingarnir eru að verða
átrúnaðargoðin hennar,og að því skapi
hættir hún að trúa á guð almátlugan,
því að sú trú er ekki með snildar-
hrag.
Pá kemur (Jndungadalurinn. Eng-
inn veit, hvað hann er langur og svo
er hann hreiður, að hvergi sér til
fjalla. Útsvnið er því takmarkálaust
og kallað »breiðablik« á máli dal-
búa, og »víðsýnir« þeir, sem þess
njóta. Framþróunarmenn og Snill-
ingar eru með annan fótinn í þessum
dal, enda liggja allir þessir þrír dalir
saman að lokum, Sumir þeirra taka
sér þar fasta bólfestu. Aðrir sjá þar
að sönnu margt »undursamlegt«, en
svo »óar« þá við sumu og verða svo
þar af leiðandi á háðum átlum. Þeir
menn laka sér hólfestu á daiamótun-
um; þar þykir þeim gotl og wfrjáls-
legt« að vera. Dalgolurnar leika þar
um þá á vixl og þær þykja andlega
hressandi, sérstaldega þær sem blása
inn um opinn wausturglugga sálar-
innar«, eins og það er kallað á máli
Öndunga.
Eins og auðvitað er, þá er þetta
æði stuttorð lýsing í þessum nafntog-
uðu sæludölum samtíðar vorrar, en
þó ætlum vér að hún sé svo skýr,
að kunnugir geti áttað sig á henni.
Því er nú ótæpt haldið fram í ræðum
og ritum, að hver sannur íslending-
ur eigi að taka sér bólfestu í þessum
dölum og þá helzt snúa bakinu al-'
veg við sönnum kristindómi. Ef
Kristur er hafður með, þá er það eins:
til að gera hann að fyrirmynd i allri
þessari hjátrú.
Ef þetta verður gert, þá lofa þessi
sólsæknu börn þjóðarinnar því, að
Framþróunin, Snildin og Andatrúin
skuli slcapa þá þjóðræðis-gullöld, sem
aldrei fölnar, sólheiða sælu og eilífa
æsku.
»Þá verður vorl feðrafrón
farsælasl af öllum löndum«I
Fögur eru fyrirheiti drotlins, en
livað þykja þau í samanburði við
þessi fyrirlieiti hins.mikla mannsanda*,
sem all þykir megna nú orðið; hann
getur séð um efndirnar; hve nær hefir
honum orðið skotaskuld úr því að
efna Ioforð sín?
wAldarinnar menn eru aldarinnar
guðir«.
Hvernig geta nú þessi hjátrúarlullu
börn þjóðar vorrar fengið færi á að
sjá og þreifa á því, að öll þessi hjá-
trú þeirra er whégóminn einber« og
lagt af þessar wbarnalegu hugmyndir«?
Ekki með neinu öðru móti en því að
beygja aftur kné sín fyrir Iíristi, sem
drotni sínum og frelsara, höfundi og
fullkomnara trúarinnar. Þá opnast
augu þeirra, og þeir sjá, að lijátrú
þeirra er hégóminn einber og wmeta
hana ekki meira en sorp«.
Það er vílji guðs, að svo megi verða,
og — þá efnir liann blessnnarloforð
sin.
Nú geta menn valið um.