Bjarmi - 15.02.1926, Page 7

B JARMI
43
Fyrir löngu eru nú bænhúsin aflögð,
en þó bera jarðirnar minjar þeirra
— þar sem þau stóðu — og hálf-
kirkjan i Holti mun hafa lagst niöur
á siðabótatímanum. Og nú veit eng-
inn hvar kirkjan hefir staðið i Pjetursey.
Sólheimakirkja og Dyrhólakirkja
fengu að standa og byggjast upp á
sínum stað, öld eftir öld, alt fram að
árinu 1900, þá voru þær lagðar niður,
og þessi kirkja bygð hjer í staðinn
fyrir þær báðar.
Iíröfur þessarar sveilar til kirkn-
anna hafa þannig altaf færsl saman.
Og það hefir gengið svo víðar um
landið. Kirkjur hafa þótt óþarfar,
kostnaðarsamar og kröfufrekar og
þær hafa verið lagðar niður við
höggstokkinn.
»Skal hjer nú staðar numið, minn
herra?« Þannig varð Ara biskupssyni
til orðs, er hann var leiddur að
höggstokknum í Skálholti. Ekki
ávarpaði hann þanuig sigurvegarana,
heldur Guð sinn í hæðunum uppi.
Og fól honum síðan anda sinn, með
andlátsorðum frelsarans. Mikið finst
oss liörmulegt, að þannig var farið
með mikilmenni vorrar þjóðar. En
margl mættu nútímans menn af þessu
læra. Og í annan máta mörg eru
dæinin þessu lík um menn og mál-
efni. — Skal hjer nú staðar nema? —
Skal hjer nú staðar numið, herra
minn! Skal nú vera kominn timi sá,
er hætt veiði að leggja húsin þín á
höggstokkinn? Eða á þessi kynslóð
fyrir höndum, að sljetta enn yfir þau
og þær helgu minjar, sem við þau
eru bundnar?
Pað horfir undarlega viö sitthvað
í kirkjulífi voru, þó eigi síst það,
þegar inargra a!da gamlar kirkjur
eru rifnar niður og fluttar úr álthög-
um sinum, eða aflagðar með öllu,
þaðan, sem allar hugnæmustu minn-
ingar sóknarmanna 'voru stað-
bundnar ár frá ári og mann fram af
manni. Paðan, sem jarðneskar leifar
fornra og ungra vina hvíldu hrönnum
saman. Paðan, sem hvert spor var
helgað tilfinningum og tárum — for-
feðranna og legsteinar þeirra stóðu.
En þetta gera hyggindin; þau vinna
einatl á rnóti tilfinningunum.
Petta er gert af »praktiskum« ástæð-
um.
Og svo var það víst fyrir 25 árum.
Pá unnu menn að því, að sljetta
út rústir Sólheima- og Dyrhólakirkju
og leiðin i gömlu kirkjugörðunum
þar, og brátt hverfa þessir staðir í
gleymskudjúpið, eins og Pjeturseyjar-
kirkja.
En iyrir 25 árum, var þessi stað-
ur, sem við nú stöndum á, — eng-
um, að neinu leyti mætari en hver
annar grasi gróinn blettur í bygðar-
laginu, en hafði það lil sins ágætis,
að vera vel í sveit komin og hentugur
samkomustaður. Hyggilegast hefir því
þótt að byggja eina kirkju bjer í staðinn
fyrir tvær, er ver voru i sveil settar.
Samt greindi menn á um sam-
steypu-málið, töldu ýmsir það aftur-
för — andlega skoðað. — En þeir
urðu í miklum minni hlula. Voru,
ef til vill eins margir þeir, er vildu
byggja nýju kirkjuna þannig að hana
mætti brúka fyrir fundarhús og barna-
skóla. En þegar litið er til þáverandi
aðstöðu manna hjer i sókninni, til
kirknanna; svo og til byltinga þeirra
í trúarlífi manna, er þá hvað mest
brutust fram, er vel skiljanlegt að
kröfur til kirkju yrðu eigi meiri en
svo, að ein kirkja nægði í stað tveggja.
Eins og einn prestur var þá talinn
nægja fyrir allann Mýrdalinn fyrir
þá tvo er áður voru. Hjelst þannig í
hendur prestafækkun og kirkjufækkun.
Skeiöflatarkirkja er því bygð á
timabiliuu, þegar skynsemisstefnan
svo nefnda, ruddisl mest um í trú-