Heima er bezt - 01.02.1955, Blaðsíða 29
Nr. 2
Heima er bezt
61
Vandamál uppeldisins
(Framh. af bls. 46)
aldri, hafa orðið að horfa á föð-
ur og móðir á fjórum fótum í
grafgötum niðurlægingarinnar.
Það væri að gera mjög óverð-
skuldaðar kröfur til kraftaverka,
í uppeldismálum.
Því skal þó sízt neitað að æsk-
an þarf að fá óbeit á skömminni
og aðdáun á mannkostum og
manngöfgi, en það er ofraun
flestum unglingum að fá óbeit
á foreldrum sínum, bæði föður
og móður. —
Að lokum skal farið um efnið
fáum orðum:
Ef börnin eru að versna og
hvað sem því veldur, þá verður
skóli og kirkja að legggjast á
eitt um að koma æskunni til
þess þroska að hún af sjálfs-
dáðum sœkist eftir því sem gott
er, fagurt og gagnlegt henni
sjálfri og öðrum og forðist það
og fái óbeit á því, sem er illt,
ljótt og skaðlegt öllum. Þetta er
svo að segja eina ráðið sem við
getum byggt vonir og traust á
um að börnin megi verða góðar
manneskjur síðar — eina ráðið.
Geri þessar stofnanir sér allt
far um þetta, þá eiga þær víst
fylgi og vísk aðstoð foreldranna.
Gerið þetta á meðan að móður-
ástin er söm við sig. Hún gæti
síðar brugðist vonum, undir
langvarandi áhrifum öls og víns,
því að í því er andvaraleysi.
Allra sizt megum við við því
að missa aðstoð móðurinnar. Að
síðustu. Ekki má gleyma forustu-
mönnum allra okkar mála, lög-
gjöf og landstjórn. Þeir mega
ekkert tómlæti sýna, ekki bíða
eftir því að „sviðaþef leggi af
bríni“. Hér er allt á hættu.
Þjóðin á svo að segja ekkert til
annað en vonirnar um framtíð
æskulýðsins. Ef þær bregðast þá
erum við öllum heillum horfin.
Harrastaða Skjóni
(Framh. af bls. 47)
Þessa síðari frásögn hef ég
eftir Sigríði Helgadóttur, nú til
heimilis að Ásvallagötu 57, Rvík.
Hún er greind kona og minnug.
Hún var til heimilis að Kvenna-
brekku í Miðdölum og víðar þar,
á þeim árum sem Skjóni var
uppi.
Þessa frásögu segir hún að
Hildiþór hafi sagt sér sjálfur.
Einnig hafi hann sagt sér einn
gálla á Skjóna. Og hann var sá,
að hann kunni ekki að synda.
Alltaf hefði Hildiþór farið vel
með Skjóna í gjöf, alið hann á
hverjum vetri, enda hefði klár-
inn aldrei úr holdum gengið.
Hann mun hafa verið felldur
árið 1916—17 og þá kominn eitt-
hvað yfir tvítugt. Þá var erfi
hans drukkið, eins og þar hefði
horfið náinn ættingi eða ást-
vinur.
Ég var unglingur þegar ég
kom fyrst að Harrastöðum. Þá
sá ég Hildiþór í fyrsta sinni og
man ég það alltaf síðan, að eitt-
hvað fannst mér hann hafa við
sig, sem mér fannst geðfellt.
Að endingu set ég hér eina
vísu, eftir Gest Magnússon, sem
þá bjó á Ormstöðum á Fells-
strönd. Hún lýsir bæði manni og
hesti, að nokkru. Og grunur minn
er sá, að Miðdælingar minnist
beggja vel, og þeir muni báða
lengst á svipaðan hátt og vís-
an greinir:
Undra hraður, ber vel bein
burt frá laðar tjóni.
Oft með glaðan heldur heim
Harrastaða-Skjóni.
Jóh. Ásgeirsson.
Het judáðir:
Framh. af bls. 50.
sézt bezt af eftirfarandi frásögn,
sem er höfð eftir dýrafræðingi
einum, sem fékk tækifæri til þess
að vera áhorfandi að því, hvern-
ig fjallageitur björguðu sér úr
dauðans hættu.
Geiturnar höfðu klifrað upp
eftir nærri því lóðréttum hamra-
vegg eftir sprungu, sem mynd-
aði eins og örmjóan stíg. Nokkr-
ar ójöfnur hér og hvar gerðu dýr-
unum unnt að fá fótfestu. Allt í
einu námu þau snögglega stað-
ar rúmum metra fyrir neðan
brúnina. Sprungan í klettinum
náði ekki lengra. Þarna stóðu sjö
geitur í halarófu og þrýstu sér
dauðskelfdar inn að berginu, án
nokkurs möguleika til að kom-
ast niður aftur sömu leið, því að
ekki var unnt að snúa við á hin-
um örmjóa stíg.
Dýrafræðingurinn athugaði nú
athafnir forystuhafursins í kíki
sínum. Og nú sá hann hetju að
starfi! Ofur hægt og gætilega
krafsaði hafurinn í bergið með
framfótunum. Hann teygði sig
hærra og hærra og stóð á aftur-
fótunum á meðan, en hélt áfram
að krafsa með framfótunum eft-
ir fótfestu undir mosanum á
berginu. Loks fann hann örmjóa
sillu. Hann setti framfæturna
upp á silluna, tók síðan undir sig
stökk og virtist svo sem hann
hoppaði beint upp í loftið. Nú
gat hann tyllt afturfótunum þar
sem framfæturnir höfðu áður
verið, og á sama andartaki tók
dýrið undir sig annað stökk og
hoppaði beint upp í loftið. Hann
náði upp á brúnina fyrir ofan sig.
Gamli geithafurinn hafði
framkvæmt hið ómögulega. Þá er
hann var kominn upp á brúnina,
sneri hann strax að félögum sín-
um fyrir neðan sig, og hoppaði
og dansaði af kæti og til upp-
örvunar fyrir hin dýrin. Það lá
við að maður gæti hugsað sér hin
dýrin segja sem svo: Úr því að
hann gat það, þá get ég líka. En
hvað um það, hin dýrin fylgdu
öll dæmi forystuhafursins og
heppnaðist að hoppa heilu og
höldnu upp á fjallsbrúnina.
Hér að framan eru skráðar
tvær smásögur um vitsmuni dýr-
anna. Hér á landi eru sjálfsagt
mörg dæmi um hugdirfsku og út-
sjónarsemi húsdýranna okkar.
Allir þekkja vitsmuni hundsins
og hestanna. Væri gaman að fá
skemmtilegar frásagnir um þessi
efni, helzt ef þær væru að ein-
hverju leyti sérstæðar og óvenju-
legar.
Mikilvæg augnablik skapa
hvorki hetjur né heigla — en þá
kemur í ljós, hvort í manni býr
hetja eða heigull.
— Cannon Westcott.
—o—
Ung húsmóðir við garðyrkju-
mann, sem var að vinna í garði
hennar: „Hve miklu á ég að
bæta við kaupið yðar til þess að
þér leyfið drengjunum mínum að
hjálpa svolítið til?“