Heima er bezt - 01.12.1957, Síða 5
lönd, þangað, sem flest þurfti að sækja, hinar erfiðustu.
Um menn þá, sem unnu að byggingunni með Þor-
steini, hef ég aðeins heyrt einn nafngreindan, Jón
Mýrdal skáld, en hann var ágætur smiður og einkar list-
fengur.
Mjög reynist oft örðugt að finna vígsludag gamalla
kirkna, og svo er hér. í samtíðarblöðum er og ekkert,
;sem til þess bendir, að þessi kirkjusmíð hafi vakið veru-
lega athygli. Sjálft Akureyrarblaðið, „Norðanfari“, get-
ur hennar m. a. s. ekki. En þá var raunar fréttaþjónustan
ólík því, sem nú gerist.
Víst er samt, að kirkjan var ekki vígð fyrr en „seint
a slætti“ sumarið 1867. En löngu áður hefur hún verið
tekin í notkun. Þannig eru gefin saman í henni þrenn
hjón í októbermánuði 1866, og með fullri vissu fer
þar fram messugerð 23. júní 1867, en það hef ég eftir
mjög góðri heimild, dagbók Jóns Þorsteinssonar, síðar
bónda í Dagverðartungu.
Síra Daníel Halldórsson á Hrafnagili, áður í Glæsi-
bæ, en hann var þá héraðsprófastur, hefur vígt kirkj-
una. Og sóknarpresturinn var, eins og áður segir, síra
Þórður Þórðarson Jónassen. Þjónaði hann við kirkjuna
fyrstu fimm árin, fluttist síðan suður í Reykholt og
andaðist þar 14. jan. 1882. Kona hans var Margrét, dótt-
ir Ólafs læknis á Hofi, og lézt hún hér á bezta aldri
vorið 1870, og um svipað leyti bæði börn þeirra, stúlka
16 árá og piltur í Reykjavíkurskóla, 17 ára.
Síra Þórður var mikilsháttar klerkur og annálaður
barnafræðari. Um hann heyrði ég hér áður gamalt fólk,
er mundi hann vel, komast svo að orði, sem hann hefði
átt fáa sína líka að fyrirmennsku og snilld, og einkum
við brugðið kveðjuræðum hans til ungmenna á kirkju-
góifi.
__ Síra Þórður bjó fyrst á Ósi og síðan á Þrastarhóli.
Á Ósi lét hann reisa sér timburstofu mikla sumarið
1858, en hún var átta árum seinna flutt í Glæsibæ og
gerð þar af kirkja sú, er enn stendur. Hafði Þorsteinn
á Skipalóni forsögn um allt þetta, og má vera, að það
hafi tafið nokkuð kirkjusmíðina hér.
Haustið 1872 fékk síra Jörgen Kröyer á Helgastöð-
um í Reykjadal, áður á Mildagarði í Eyjafirði, Möðru-
velii, í skiptum við síra Þórð fyrir Reykholt. Síra Jörg-
en var þá kominn yfir sjötugt og farlama maður vegna
byltu, sem hann hafði hlotið á einni af ferðum sínum
eystra. Hann tók hér við vorið 1873, en embættaði
aðeins einu sinni eða tvisvar hér við kirkjuna og sleppti
hann þegar kallinu. Hann kemur því lítið hér við
sögu.
Síra Jörgen bjó í Stóru-Brekku og andaðist þar 26.
marz 1875. En þá fyrir tæpu ári var nýr prestur seztur
að í sókninni, síra Davíð Guðmundsson, er áður hélt
Fell í Sléttuhlíð, og þjónaði hann við Möðruvallakirkju
rúma þrjá áratugi. Hann fékk veitingu fyrir brauðinu
17. júní 1873 og lausn frá embætti 31. maí 1905.
Síra Davíð hafði fyrst þessa kirkju eina, svo sem
fyrirrennarar hans um aldaraðir, en tók við Glæsibæ að
auki haustið 1880, og hélzt sú skipan upp þaðan. Hann
var prófastur 1876—1897.
Síra Davíð verður ávallt talinn með merkisprestum
þessa lands, lærdómsmaður mikill og skyldurækinn, svo
að frá bar, um öll embættisstörf. Minning hans geymist
hér enn í hugum margra, sem nutu leiðsagnár hans og
fræðslu, og um fáa menn hef ég heyrt svo samdóma
lof sem hann. En skýringuna á því, hversu hann var
virtur og elskaður af söfnuðum sínum, má að líkindum
finna í þessum orðum eins vinar hans: „Menn vissu,
að það var honum heilög alvara, sem hann sagði. Og
þessi heilaga alvara var krafturinn í lífi hans.“ Og í
helgidómnum
„blessaði hann lýðinn og lyfti hans sál
og Ijós hinum blinda gaf.
Þar vakti hann og hlýjaði hjarta því,
sem í húminu kalda svaf.
Þar bað hann Drottin að miðla mönnum
miskunn sinni af.
Þar stríddi hann sem hetja, þar bað hann sem barn
og boðaði Guðsríki á jörð
og flutti lýðnum lifandi orð
og lífinu þakkargjörð.“
En svo kvað dóttursonur hans, Davíð skáld frá Fagra-
skógi, á unglingsárum sínum, til ömmu sinnar, frú Sig-
ríðar á Hofi.
Síra Davíð lézt 27. sept. 1905.
En það dróst til þess seint á sumri 1906, að skipaður
yrði hér prestur af nýju, og hann kom ekki hingað til
brauðs síns fyrr en vorið 1907. Það var síra Jón Þor-
steinsson, fyrri lengst prestur að Lundarbrekku, en
seinast aðstoðarprestur á Sauðanesi, hjá mági sínum,
síra Arnljóti Ólafssyni. Milli presta hafði hér auka-
þjónustu í tvö ár, 1905—1907, sóknarpresturinn á Akur-
eyri, síra Geir Scemundsson, síðar vígslubiskup.
Síra Geir naut sín hér vel og hafði mikla ást á þessu
húsi, en' fólkið unun af messuflutningi hans.
Síra Jón var nær sextugur að aldri, er hann kom að
þessu brauði, sem hann hélt á í rúm 20 ár, og því vart
þess að vænta, að hann svo roskinn maður, gerðist hér
mjög umsvifamikill í embætti. En þjónusta hans var
sjaldgæflega fáguð og listræn, og með ljúfmennsku sinni
og drenglyndi vann hann óskorað traust manna og hylli,
eins og þau hjón bæði, en kona hans var frú Helga
Kristjánsdóttir Möller.
Mér var síra Jón sem bezti faðir þann stutta spöl,
sem við urðum hér samferða, og er mér einkar kær
minning þessa hæverska, hýra og fallega prestaöldungs,
og mörgum stundum, sem ég átti með honum, mun
ég aldrei gleyma. Hann lézt 7. maí 1930.
Mér fannst skylt að geta hér með fáum orðum fyrir-
rennara minna við Möðruvallakirkju. Saga hennar og
þeirra fléttast saman um árafjöld.
Ég veit, að það er fleira, sem vert væri að minnast.
Annar snarasti þátturinn í því starfi, sem hér er unnið
innan veggja, fer fram uppi á söngpallinum, í amt-
Heima er bezt 389