Heima er bezt - 01.03.1958, Qupperneq 14

manninn, sem fyrstur gekk og skýrði það helzt að vera
Aðalmundur Jónsson, sem þá var roskinn bóndi á Eld-
járnsstöðum á Langanesi, enda líklegast að mennirnir
hefðu þaðan komið, fyrst þeir voru á þessari leið. En
hinir tveir, sem aftar gengu, voru á annan veg búnir en
þá tíðkaðist þar um slóðir, og mér duttu í hug erlendir
menn, fuglafræðingar, sem væru á einhverju flangri og
Aðalmundur væri að fylgja, en vissi þessa þó enga von,
er vetur var genginn í garð. Skal nú, eftir föngum, leit-
azt við að lýsa því í útliti þessara manna, er ég gat
greint:
Sá maðurinn, sem fyrstur gekk, og ég taldi vera Að-
almund, var í hnésíðum frakka, sem mér sýndist líkjast
þvældum, dökkum þunnfrakka, en sú tegund var frem-
ur fágæt þá meðal sveitamanna, og gekk hann við lang-
an staf, broddstaf, sem þá var enn títt í vetrarferðum,
og með sokka utan yfir buxum til hnés en með sumar-
húfu með ensku lagi á höfði, og fannst mér það ekki
skjóllegt á vetrardag í lengra ferðalagi og þótti það þá
strax með ólíkindum af Aðalmundi, enda vissi ég að
hann átti betra höfuðfat til slíkra ferða.
Sá, sem næstur gekk, var í leggskóm, sem náðu nokk-
uð upp fyrir öklann, og sokka utan yfir buxum að hné,
í kakíbuxum og stórtreyju úr sama efni, sem náði allt
að miðjum lærum, með skothylkjabelti um mitti, og sá
ég greinilega á botna skothylkjanna. Hann var með
loðna kollhúfu á höfði, sem gekk niður yfir eyru. Byssu
hafði hann á baki, sem hékk í ól yfir hægri öxl, og litla
segltösku í bandi eða ól yfir vinstri öxl. Auk þess var
hann með rjúpnakippu á baki, sem svara mundi til að
vera 10—12 rjúpur, og voru þær bundnar saman á haus-
unum en ekki löppunum, sem þó var venjulegra.
Sá maðurinn, sem síðastur gekk, var að öllu eins bú-
inn og miðmaðurinn, með skothylkjabelti, tösku, byssu
og svipaða rjúpnakippu, og voru þær líka spyrtar sam-
an á hausunum, en sá var einn munurinn, að hann hélt á
byssunni í hægri hendi en rjúpnakippunni í þeirri vinstri.
Allir voru mennirnir með ullarbelgvettlinga á höndum.
Ég kunni ekki við að kalla til mannanna og biðja þá
að bíða mín, því að ég var ekki alveg viss um, að þetta
væri Aðalmundur, sem fyrir gekk, en flýtti mér sem
mest. Ég kom undir brekkuna, sem þeir gengu upp á,
og hurfu þeir mér þá í bili. Ég þreif skíðin sitt í hvora
hönd og hljóp upp brekkuna, sem ég mátti fyrir ófærð-
inni. Brekkan var stutt en knöpp.
Þegar ég kom upp á brekkuna, voru mennirnir komn-
ir fram hjá mér og voru að fara fram af Jónsbrúninni,
vestan við hornið, þar sem brúnin liggur frá austri til
vesturs, sem áður er lýst, og komu þar þvert á brekk-
una, þar eð þeir stefndu næstum í suður. Sá, sem fyrst
gekk, var horfinn að miðju fram af brúninni, og hinir
hurfu smátt og smátt, eftir því sem þeir þokuðust neðar
í brekkuna, og loks sá ég höfuðið á þeim síðasta hverfa.
Mér flaug í hug að hlaupa á eftir þeim fram á brekk-
una, en sem fyrr aftraði mér einhver hlédrægni. Ég
kunni ekki við þá framhleypni, þótt mér fyndist allt
háttalag mannanna og útlit mjög athyglisvert við þesSar
kringumstæður. Þeir stefndu beint niður í víkina vest-
anverða og mundu fara niður með Urðarfjalli austan-
verðu, en það fjall er vestan við víkina, fremur lágt, og
gengur næstum að sjó fram. Fyrir suðurenda þess ligg-
ur þjóðleiðin suður um Langanesströndina með bæja-
röðinni. Austan undir Urðarfjalli er bærinn Sóleyjar-
vellir, sem áður hét Urðarsel. Taldi ég víst, að þar yrði
vart við menn þessa eða þá á næstu bæjum, sunnar á
Ströndinni, og þá gæti ég síðar fengið að vita skil á
þessu, hverjir þarna hefðu verið á ferð.
Ég gekk því að slóðinni, þegar mennirnir voru horfn-
ir fram af brekkunni og athugaði hana. Hún lá, eins og
áður er sagt, eins og band í mjöllinni, alla leið ofan af
ásenda og fram á brúnina, sem mennirnir hurfu fram af.
Varla varð séð, að slóðin væri eftir nema einn mann,
svo vel höfðu mennimir fetað hver í annars fótspor.
Slóðin sannfærði mig um það, sem mér hafði sýnzt áð-
ur, að þeir, sem síðar gengu, hefðu verið á útlendri skó-
gerð, verkamannaskóm sem þá voru svo nefndir. Það
mótaði greinilega fyrir hælnum og skeifu, sem undir
honum hafði verið að aftan, og framsólanum, sem líka
hafði verið járnaður.
Ég stóð nokkra stund við slóðina og athugaði hana,
steig síðan á skíði mín og hélt norður Vatnadal til fjár-
gæzlunnar og síðan heim. Sagði ég strax frá þéssum
tíðindum úr ferðinni, sem svo mikla forvitni höfðu
vakið hjá mér og ég ætlaði að komast til botns í, þ. e.
fá að vita síðar, hverjir hefðu verið þarna á ferð.
Ég náði fljótlega vitneskju um það á bæjunum fyrir
norðan Ássel, á Miðnesinu, að engir menn hefðu lagt
upp þaðan þennan dag eða aðra daga um þessar mundir.
Aðalmundur Jónsson, sem mér sýndist sá maðurinn líkj-
ast, sem fyrstur gekk, hafði ekki farið út af heimili sínu
um þessar mundir, svo að þetta var útilokað. Þá spurð-
ist ég fyrir á Þórshöfn, sem þá var mjög mannfátt kaup-
tún. Þaðan hafði enginn farið um þessar mundir síðan
snjóinn gerði, hvorki á rjúpnaveiðar eða í önnur ferða-
lög, og engra aðkomumanna hafði orðið vart, sem ó-
kenndir voru, og lýsing mín gat átt við.
Loksins náði ég tali af fólkinu á SóleyjarvöIIum og
spurðist fyrir um mennina þrjá. Þar hafði enginn orðið
þeirra var og engra ferðamanna um þessar mundir, enda
þessi leið mjög fáfarin á þessum árstíma.
Ég hitti síðar, bæði fyrir jólin og eftir nýjárið, menn
af nálega öllum bæjum á Langanesströndinni suður að
Bakkafirði og spurði alla um þessa ferðamenn á fyrr-
nefndum tíma, en án árangurs. Engra ferðamanna hafði
orðið vart í desembermánuði, og engin ferðalög átt sér
stað af eða á Ströndinni, nema milli næstu bæja. Enginn
þar í sveit, og ekki á Langanesi heldur, utan Þórshafnar
og Skála, átti þá verkamannaskó og enginn, sem ég
þekkti til, hefði látið sér til hugar koma að nota þá til
ferðalaga í þeirri færð, sem þá var. íslenzku skinnskórn-
ir, sem þá voru enn almennt notaðir, höfðu við svona
aðstæður mikla yfirburði.
Þessir ferða- og veiðimenn virtust því greinilega hafa
gufað upp með allt sitt hafurtask, eftir að ég sá síðasta
höfuðið hverfa suður af Jónsbrúninni.
88 Heima er bezt