Heima er bezt - 01.10.1958, Side 20

þegar hann sá, hvernig drengjunum leið. Taldi hann
sjálfsagt að lofa drengjunum með. Seinna myndu þeir
lofa okkur eldri mönnunum með, þegar við verðum
orðnir gamlir og liðléttir, en þeir upp á sitt bezta.
Pabbi þeirra féllst á þessi rök hins reynda bjarg-
manns, sagði drengjunum að flýta sér heim til mömmu,
fá nesti og búa sig vel, en þeir skvldu reyna að vera
fljótir, því að það yhði ekki beðið eftir þeim.
Drengirnir tóku fljótt til fótanna, og ekki létu þeir
bíða eftir sér. Veðrið var gott, logn og sléttur sjór, enda
verður það svo að vera, þegar farið er undir bjarg til
eggjatöku. Þá þarf víða að lenda, en landtakan er ekki
sem bezt. Allt var nú tilbúið. Vélin var komin í gang,
skjöktbáturinn hnýttur aftan í, og svo var sett á fulla
ferð.
Þegar formaður bátsins, Ásgeir Erlendsson, var
seztur við stýrið, tóku allir ofan höfuðföt sín og lásu
sjóferðabæn. Drengirnir rifu af sér sín höfuðföt. Þeir
ætluðu svo sem að láta sjá að þeir kynnu sig. En trúlega
hefur þó hugurinn verið bundinn við væntanlega eggja-
töku, sem kannske er von, því að slík för er mjög eftir-
sótt ævintýri fyrir unga drengi.
Allir voru í léttu skapi, en ánægjan ljómaði af andlit-
um drengjanna. Pabbi þeirra hafði gaman af. Honum
mun hafa orðið hugsað til þess, þegar hann var 10 ára,
þá neitaði pabbi hans honum um far í slíka för, en 11 ára
leikfélagi hans fékk að fara, og lenda í sögulegri ferð,
sem við lá að endaði illa.
Þegar báturinn var kominn fram á víkina, sást strax
að smá öldusig var, þótt þess yrði ekki vart við landið.
En menn hugguðu sig við það, að Veðurstofan spáði
stilltri norðan- og austan átt um allt land, en í norðan
átt er stilltast undir bjarginu.
Eins og allir vita, liggur Látrabjarg fyrir opnu hafi.
Stórsjóar úthafsins brotna við rætur þess, með miklum
gný og feikna afli. Afli, sem ekkert fær staðist, nema
klettabjörgin, sem virðast þó titra, þegar hamfarirnar
eru mestar. Og þar sem bjargið er linara fyrir, sverfur
brimrótið inn í það stóra skúta og skvompur, sem gefa
rótum þessum óhugnanlegan svip.
Stór hrun falla stundum úr bjarginu, helzt á vorin,
þegar klaka leysir. Hlaðast þau upp í fjöruna og mynda
Látrabjarg.
Það hvítnar stundum við ströndina vestra.
urðir. Smám saman sverfur svo brimið framan úr urð-
unum, þar til eftir verður stórgrýtið eitt, skorðað hvað
við annað.
Stundum er þó svo slétt undir bjarginu, að hvergi
sézt hvítna um stein. En svikult er hafið þar sem annars-
staðar, og fljótt að skipta um ham. Svo skjótt brimar
þar, að næsta ótrúlegt er. Hafa menn oft komizt illa
við á því, þegar þeir hafa verið þar við fugla- eða eggja-
tekju. Illt reynist þá að ná þeim, sem í landi eru, svo
að þeir sleppa stundum nauðuglega, með því þó að
yfirgefa aflafeng sinn. Komið hefur það fyrir, að taka
hefur orðið fugl og menn á vaðdrætti, sem svo er kallað.
Fer þá báturinn svo nærri lendingarstaðnum sem þor-
andi er, en víðast er þar aðdjúpt. Taug er kastað í land,
eða úr landi um borð í bátinn. Maður er bundinn í
vaðinn og þeir serta í bátnum eru, draga hann til sín,
en þeir sem í landi eru gefa eftir og draga svo vaðinn
til sín aftur, þegar maðurinn er kominn um borð í bát-
inn. Verst er fyrir þann, sem síðast fer, þvi að þa er
enginn til að halda við í landi. Þó hefur það kornið
fyrir, að svo skjótt hefur brimað, að þessi leið hefur
lokazt, eins og nú skal sagt fra í stuttu mali, þvi að það
sýnir, hve valt er að treysta ladeyðunni undir Latra-
bjargi.
Það var skömmu eftir að Látramenn höfðu eignast
fyrsta vélbát sinn, þriggja lesta bát, mikið og frítt far
að þá þótti, að þeir fóru á honum undir bjarg til fugla-
tekju og höfðu skjöktbat með.
Þeir voru 12 saman, að meðtöldum 11 ára dreng,
Ásgeiri Erlendssyni, sem lofað var með, en pabbi hans,
Erlendur Kristjánsson var formaður bátsins.
Ferðinni var heitið á Stórurð, og í bjargið þar fyrir
ofan og utan, en þar eru hillur þær, er Kvíarhillur heita.
Bera þær nafnið af því, að á þeim höfðu verið hlaðnar
kvíar, sem fuglinn verpti í. Þegar menn komu svo þar
í veiðihug, ruddist fuglinn inn í kvíarnar og lét þar líf
sitt fyrir hendi veiðimannsins í hundraða tali. Þetta var
kallað „innidráp“.
Það var sléttur sjór og lent var undir Stórurð í svo
kallaðri „Mölvík“, sem er yzt við urðina. Þar voru allir
fluttir í land, þeir er fugladráp áttu að annast, og byrj-
uðu sumir þegar að fást við álkuna á urðinni, en aðrir
gengu upp í bjargið á hillurnar. Þeir köstuðu sínum
fugli niður í fjöruna, en þeir, sem niðri voru, áttu að
tína hann saman og bera inn í Mölvíkina, en veiða álku
Heima er bezt 346