Heima er bezt - 01.10.1958, Blaðsíða 28

samfara djúpri alvöru, speglast í hlýjum og drengileg-
um augum hans. Hann segir svo:
— Ég réð Ástu hingað, af því að ég treysti þér til
að reynast henni vel, mamma mín.
— Jæja, góði minn. Ég vil líka gjarna reynast henni
sæmileg húsmóðir, á meðan hún dvelur hér.
— Ég veit það. Þú bregst ekki trausti mínu, marnma
mín.
Samtalinu er lokið, og Valur stendur upp af legu-
bekknum. — Góða nótt, mamma mín, segir hann og
gengur fram úr stofunni.
— Góða nótt, vinur minn. — Dymar lokast að baki
Vals, en frú Hildur situr kyrr, og nýafstaðið samtal
þeirra mæðginanna streymir fram í huga hennar að
nýju. — Ég réð Ástu hingað, af því að ég treysti þér
til að reynast henni vel, mamma mín. — Þessi orð Vals
bergmála í vitund hennar, og hún má heldur aldrei
bregðast trausti sonar síns.
Nú veit hún hvernig í öllu liggur. Það er aðeins
drenglyndi og samúð Vals, sem stjórnar framkomu hans
við munaðarlausu stúlkuna, sem svo óvænt varð á vegi
hans, og hann langar til að hjálpa henni á einfaldan
og bróðurlegan hátt. Um annað samband þeirra á milli
gat heldur varla verið að ræða. Slíkt væri alger fjar-
stæða, og nú getur frú Hildur brosað að því, hversu
ímyndunarafl hennar hefur hlaupið með hana í gönur.
Frú Hildur hefur frá fyrsta upphafi ævi Vals vakað
yfir heill og hamingju sonar síns, og það vill hún ævin-
lega gera. Þessvegna hefir hún alltaf haft nánar gætur
á öllu, sem honum við kemur, og aldrei misst marks.
Stærstu vonir hennar og annarra mikilla ættmenna eru
tengdar framtíð Vals, og enginn skuggi má falla á
drenginn hennar. Frú Hildur rís á fætur og gengur
fram úr stofunni, létt í skapi og sátt við allt og alla.
Skrifstofa Þórðar sýslumanns liggur inn að dagstof-
unni, og aðeins þunnur veggur skilur þar á milli. Sýslu-
maðurinn situr enn á skrifstofu sinni, þótt liðið sé á
kvöldið, og vinnur að ritstörfum. Hið nýafstaðna sam-
tal konu hans og sonar hefir borizt honum til eyrna,
án þess að hann gerði minnstu tilraun til að hlusta eftir
því, og fallega björgunarsagan og afrek ungu stúlk-
unnar munaðarlausu á Sæeyri hefir snert hann djúpt.
Sýslumaðurinn leggur frá sér pennann og horfir hugs-
andi fram fyrir sig um hríð. Hann skilur son sinn mæta
vel og skynjar að fullu þær tilfinningar, sem lágu að
baki orða hans í kvöld. Drenglyndi Vals og samúð með
hinni ungu stúlku á annan og meiri tilgang í hjarta
hans, en það eitt að ráða hana hingað sem eldhússtúlku,
það finnur sýslumaðurinn skýrt af orðum sonar síns,
og ekki skal hann á neinn hátt leggja stein í götu þess-
arar fórnfúsu og hugprúðu stúlku í þeim málum, þótt
fátæk sé og umkomulaus. Hans vegna skal Valur vera
frjáls að velja og hafna.
Þórður sýslumaður minntist orða konu sinnar í kvöld,
og honum er það augljóst, að hún skildi Val ekki að
fullu í samtali þeirra. Hann þekkir vel viðhorf konu
sinnar í þessum málum, og veit að þrátt fyrir mikla
mannkosti hennar, er hún stórlynd og'metnaðargjörn.
Það hefir alltaf greint á milli þeirra hjónanna, og Þórð-
ur óttast að hún muni verða syni þeirra erfið í þessu
máli, að minnsta kosti til að byrja naeð. En hið góða
og sanna hlýtur alltaf að vinna sigur að lokum. Þá björtu
trú á sýslumaðurinn í hjarta sínu.
Hann festir ekki hugann við ritstörfin að nýju, og
raðar skjölum sínum og skriffærum á sinn stað. Svo
rís hann á fætur og gengur út úr skrifstofu sinni. Hljóm-
ar dagsins eru þagnaðir, og hljóð og friðsæl sumarnóttin
færist hægt yfir himinn og jörð....
XII.
Prestsfrúin í sveitinni kemur að Ártúni, og frú Hildur
ríður með henni á kvennfélagsfund út í sveit. Þetta er
í fyrsta skipti sem sýslumannsfrúin fer að heiman, síð-
an Ásta kom að Ártúni, og nú kemur það í hennar hlut
að gegna húsmóðurskyldunum í fjarveru frú Hildar.
Fjölþætt heimilisstörfin eru framkvæmd að föstum vana
í kyrrð og tilbreytingarleysi dagsins, en Ástu finnst
andrúmsloftið eitthvað óvanalega létt, og hún nýtur þess
ríkulega í hlutverld sínu.
Valur beitir hinum þörfu þjónum fyrir sláttuvélina
og slær grænan völlinn, og Sveinn og Elín raka og
þurrka angandi töðuna, og heyvinnan gengur eins og
í sögu. Þórður sýslumaður situr á skrifstofu sinni og
gegnir embættisskyldum sínum. Ásta framreiðir mat og
kaffi handa hinu starfandi fólkið, og dagurinn líður
fljótt.
Lognkyrrt, sólgullið sumarkvöldið er þrungið ferskri
gróðurangan og hljúpar sveitina purpurarauðri töfra-
skikkju. Valur stöðvar hestana og lítur a úrið sitt, vinnu-
tíminn er á enda, ungi húsbóndinn kallar til Sveins og
Elínar og boðar þeim hvíld frá störfum. Þau leggja frá
sér verkfæri og halda af stað heim á leið.
Valur losar hestana frá sláttuvélinni og flvtur þá í
haga. Á morgun eiga þeir að njota hvíldar og vera
frjálsir. í kvöld þarf Valur því að sækja aðra hesta fram
í Grænaengi til að beita fyrir slattuvelina næsta dag.
Reiðhestur hans og fleiri gæðingar eru á beit suður á
árbakkanum rétt við túnið, og Valur gengur þangað.
í kvöld er hann eitthvað svo óvanalega frjáls, og nú er
tækifærið komið, sem hann hefir lengi beðið eftir.
Hann beizlar reiðhestinn sinn, asamt öðrum gæðingi,
og teymir þá heim á hlað. Þar bindur hann þá og geng-
ur síðan rakleitt inn í eldhusið.
Ásta er þar ein og framleiðir kvöldkaffið. Valur
nemur staðar vð hlið hennar og segir formálalaust:
— Ertu upptekin í kvöld, Ásta?
— Er það upp á eitthvað sérstakt, sem þú spyrð að
því?
— Já, ég var einu sinni búinn að bjóða þér að koma
með mér á útreiðartúr, og í kvöld er tækifærið lagt
upp í hendurnar á okkur. Ég þarf að sækja hesta fram í
Grænaengi, — viltu koma þangað með mér?
Ásta snýr sér að Val og lítur næstum tortryggilega
á hann, en henni dylst það ekki, að honum er þetta
heilög alvara, og að hann bíður aðeins eftir svari hennar.
Framhald.
354 Heima er bezt