Heima er bezt - 01.08.1959, Síða 28

sem betur fer á hún ekkert erindi inn til hans að sinni.
Ekkert rýfur djúpa kyrrð vetrarkvöldsins nema hljóm-
ar fónsins innan úr herbergi kennarans.
Anna húsfreyja kemur inn í baðstofuna til dóttur
sinnar. Hún tekur prjóna sína á borðinu, sezt á rúmið
gegnt Lilju og fer að prjóna. Fjörugt danslag hljómar
fram í baðstofuna frá herbergi Ármanns. Anna lítur
til Lilju og segir forviða: — Hvaðan koma þessi
skemmtilegu lög?
— Það er víst kennarinn, sem leikur þau á fóninn
sinn.
— Jæja, svo hann er þá með grammófón með sér. Það
verður gaman að fá að hlusta á svona skemmtileg lög
öðru hvoru í vetur. — Lilja svarar móður sinni engu,
því Ármann opnar í þessu hurðina á herbergi sínu og
kemur fram í dyrnar. Anna lítur brosandi á kennarann
og segir:
— Þau eru ekki af verri endanum lögin sem þú leik-
ur. Það er orðið langt síðan að ég hef hlustað á svona
fjörug danslög.
Ármann brosir. — Já, þau eru fín. Það ætti að vera
hægt að halda hérna dansleiki öðru hvoru.
— Já, einhvern tíma hefði manni líkað að stíga spor-
ið eftir annarri eins hljómlist. Eg held að þið unga fólk-
ið ættuð að dansa.
— Má ég tefja dóttur þína frá handaviununni?
— Já, ég held það nú, ég fer víst ekki að banna henni
að dansa við þig, Ármann kennari.
Ármann gengur til Lilju og hneigir sig brosandi fyr-
ir henni. En hún endurgeldur ekki bros hans og situr
grafkyrr. — Ég kann ekki að dansa.
— Jú, það kanntu einmitt, komdu nú, við skulum
dansa, Lilja. Augu kennarans hvíla brosmild og seið-
mögnuð á Lilju, en það hefur aðeins neikvæð áhrif á
hana, og hún sýnir þess engin merki, að hún ætli að
láta að beiðni hans. Anna horfir undrandi á dóttur sína
og segir:
— Blessuð Lilja, láttu mig ekki sjá, að kennarinn
þurfi að ganga á eftir þér, dansaðu nú við hann.
— Ég kann ekki að dansa.
Hljómplatan er á enda inni í herbergi Ármanns, og
hann hraðar sér inn til að stöðva fóninn, en Anna hvess-
ir augun á Lilju.
— Hvað á þessi þrái að þýða?
— Ég er líklega sjálfráð, hvort ég dansa eða ekki.
— Þú varst ekki svona stöð í dansinum á réttardag-
inn í haust, ef ég man svo langt.
— En þá meinaðir þú mér að dansa, og það er sjálf-
sagt ekki betra, að ég geri það nú.
— Þá var ég að bjarga heiðri þínum.
— Svo-o, en hafir þú verið að bjarga heiðri mínum
þá, ætla ég sjálf að bjarga honum núna! Lilja leggur
frá sér handavinnuna og gengur fram úr baðstofunni
án þess að gefa móður sinni færi á að lengja samtalið.
Hún ætlar ekki að ræða frekar um réttarferðina síðast-
liðið haust í návist Ármanns kennara, það er mál, sem
honum kemur ekkert við.
Svipur Önnu þyngist að mun, og prjónarnir ganga
hraðar en áður í óstyrkum höndum hennar. Ármann
kemur aftur fram í baðstofuna og lítur á hið auða rúm
heimasætunnar. — Hvað? — Er Lilja farin?
Anna brosir afsakandi til kennarans. — Já, hún þaut
fram, hún læzt víst vera feimin að dansa við þig, af
því að hún finnur vankunnáttu sína í þeirri grein, —
en það lagast.
— Ég er óvanur því, að stúlkurnar neiti mér um
dans.
— Því trúi ég, Ármann kennari, og Lilja gerir það
varla, þegar þið kynnizt betur. Þetta er bara feimni til
að byrja með.
— Þú þarft að venja hana af feimninni, Anna. Ár-
mann brosir til Önnu, en það bros er tvíeggjað. Svo
gengur hann aftur inn.í herbergi sitt og stöðvar fón-
inn að nýju. Þessi tilraun hans til að ná valdi yfir Lilju
ætlar ekki að bera neinn árangur að sinni, en mótþrói
hennar gerir hann enn þá ákveðnari en fyrr í þeim
ásetningi sínum að vinna sigur yfir ást hennar og sak-
leysi, og hann skal sigra hana að lokum.
Heiðskír desemberdagur situr að völdum. Frost er
allmikið og glitrandi hjarn. Jón í Austurhlíð rís
snemma úr rekkju. Hann tygjar vagnhest sinn og
spennir hann fyrir stóran dráttarsleða, en að því loknu
ekur hann úr hlaði. Nú er för hans heitið í verzlunar-
stað sveitarbúa til innkaupa á jólavarningi fyrir heimili
sitt.
Lilja hefur tekið að sér fjárgæzluna í fjarveru föður
síns. Hún býr sig að karlmanna hætti og gengur til
fjárhúsanna. Glæsilegur fjárhópur bóndans í Austur-
hlíð bíður þess með óþreyju að sleppa út úr húsunum
og á beit. Lilja helypir út fénu og rekur það upp í hlíð-
ina, þótt beitin sé þar fremur lítil sökum hjarnbreið-
unnar, sem þekur sveitina alla, eins langt og augað eyg-
ir, en faðir hennar er vanur að nota beitina, þótt lítil
sé, handa fénaði sínum.
Tíminn líður. Ármann kennari segir síðustu kennslu-
stund dagsins lokið, og börnin halda af stað heimleiðis.
En kennarinn sezt að í herbergi sínu og snæðir mið-
degisverð. Nú er það Anna, sem framreiðir matinn
handa honum, því Lilja er enn úti við fjárgæzluna.
Þegar Ármann hefur lokið snæðingi, gengur hann út
að glugganum í herbergi sínu, en hann snýr suður að
fjárhúsunum. Brátt sér kennarinn stóran fjárhóp renna
niður hlíðina í skipulegri röð, og á eftir honum geng-
ur léttstíg stúlka í karlmannsfötum. Ármann fylgist
með ferðum hennar heim að fjárhúsunum, og þar
hverfur hún ásamt fjárhópi sínum.
Ný hugsun flýgur sem elding fram í vitund kennar-
ans. Hann klæðist í skyndi þykkum vetrarfrakka og
setur loðhúfu á höfuð sér. Anna kemur inn í herbergið
til að sækja matarílátin frá miðdegisverðinum. Hún
lítur á kennarann ferðbúinn og segir dálítið undrandi:
— Ertu að fara eitthvað að heiman, Ármann kennari?
— Nei, en ég ætlaði að bjóða aðstoð mína við utan-
284 Heima er bezt