Heima er bezt - 01.01.1966, Síða 24

GUÐMUNDUR J. EINARSSON:
blöh frá J~íawaii
FRAMHALD
Kawaiahon st.
Honolulu.
Heima í kofa mínum 2an janúar 1930.
.... Ég sendi eina mynd er var stækkuð af litlu mynd-
inni er þú sendir fyrir löngu síðan, hvort þú fékkst þá
mynd er mér óvíst, ef ég kemst til bæjarins og lifi til
þess, læt ég taka svosem 6 af þeim. Það er engum treyst-
andi í fjærveru að gjöra nokkuð fyrir mann. Það er að-
eins einn maður er hefir gjört það fyrir mig, en ég hefi
svo oft ónáðað hann á þessum 4 árum er ég hefi lifað
af og til frá bænum, að ég get ekki fengið mig til að
biðja hann um þetta, svo er hann vinnandi, og hefir lít-
inn tíma ásamt erfiðum kríngumstæðum. Dóttir hans
20 ára, dó í nóv. eftir langa legu. Ég hefi ekki treyst
mér til að fara neitt, síðan ég fékk þessa hjartabilun, er
ég hefi haft síðan í maí, af og til, ásamt öðrum elli kvill-
um, svo þetta er orsökin að ég hefi ekki getað látið
taka myndina, en ekki þeir fáu aurar er það mindi kosta.
Ég líklega reyni að færa mig til bæjarins, ég hefi ekkert
hald á þessum bletti eða kofa, svo eigandi getur hrakið
mig burt hvenær sem honum sýnist. — En svo er fyrir
öreiga, ekkert huggulegt að hýrast í fátækasta parti
borgarinnar, með allskyns íllþýði og drykkjusvínum,
en hér er kyrrt og enginn gerir mér neitt til miska, og
nógu rúmgott, þar fyrir ofan mig er allt óbyggt. Erfið-
ast er að fá inn nauðsynjar sínar híngað samt get ég enn
borið það upp, með því að hvíla mig við og við, svo
get ég fengið múlasna til að bera það ef ég verð verri.
Það er mest grænmeti er ég nota, en það fæ ég af litl-
um bletti við kofann minn. Svo hefi ég mörg baunatré
sem öll eru hlaðin baunum, þá aðeins 10 mánaða gömul,
þá er nú samt önnur bauna uppskéran á þeim. Ég læt
nábúana tína þær, því ég hefi engin alidýr.
Hér hefir verið erfið tíð allt sumarið, rigndi næstum
ló fet á 7 mánuðum, ásamt jarðskjálftum í 4 mánuði,
kippir af og til nótt og dag. Þó varð furðulega lítið
tjón, og engin misti líf eða limi. Grjótgirðíngar féllu
og hús skekktust meir og minna, og skriður féllu á veg-
inn þar brattast er. Margir flúðu héðan, fólk hélt að
einhver ósköp ættu eftir að koma n.l. hraunflóð, þó er
allt kyrrt nú og engin umbrot sýnileg á næsta eldfjalli
sem er réttar 12 mílur héðan. Samt fengu menn nú
meiri og betri uppskéru af landinu, til að jafna hlutina.
Héraðið gaf af sér 8 milljón pund af kaffi, og það mest
nr. 1 og 2. En prísinn var ei góður, n.l. 10 cent á pund-
ið upp og niður. Einokunarfélag ræður öllu hér eins
og var á Fróni í gamla daga. Flestir eru í skuld ár frá
ári alveg eins og var á Fróni, engin samvinna, eða vit
á að bæta úr ástandinu sýnileg. Margt er tvöfalt dýrara
í litlu búðunum hér, en í höfuðstaðnum. En svo er leiga
hér út á landinu, bæði á landi og húsum, langtum lægri.
Nábúi minn hefir þrjár ekrur lands með 1600 kaffi-
trjám fullvaxta með húskofanum er leigan fyrir þetta
75 dollarar á ári. Landlaus kofinn yrði hærri í höfuð-
staðnum, svo fólk kemst betur af hér, en víðast annar-
staðar á eyjum þessum. Því þó þeir safni 2 milljón dali
á ári fyrir ýms gustuka fyrirtæki í Honolulu, þá er það
sem dropi í hafið, að gera nokkuð til varanlegs gagns,
utan það fólk sem vanalega hefir úthlutun fjárins með
höndum. Vanalega kirkjukerlíngar, og það sem þykist
vera að hjálpa fátækum og bágstöddum sem fær sig til
að viðra sig upp við þetta fólk, fær einhverja úrlausn,
hinir ekkert — að kunnugra sögn.
Þetta er nú orðið langt, mér leiðist að skrifa nema
stutt bréf, og svo mun það vera sannleikur, að fæstir
kæri sig lítið um, nema það sem snertir þá sjálfa per-
sónulega. Ég er lánsamur meðan augun endast. Þau hafa
verið langt um betri en áður. Máské er það af því, að
ég hefi lítið til að lesa nema vikublað .... Jæja Jól og
nýár eru forbý, ég var sem fyrr einn í kofa mínum. Þó
hafði ég heimboð tvívegis frá eiganda, en ég var lasinn
og var heima. Ég hafði nóg af öllu vanalegu hátíða góð-
gæti, nábúarnir færðu mér ýmislegt, einnig brennivín
heimatilbúið, því að hér er algjört vínbann, sem fáir
hirða um að hlíða af eldra fólkinu. Sú heimskulega of-
stækis lagaskipun, er hér sem víðar í mesta ólagi. Vín-
andi er ódýrari hér en var meðan vínleyfi var .... Ég
heyri tvisvar á ári eða svo frá systir vorri, hún á mjög
erfitt með heilsulausan mann og mörg óuppkomin böm
á styrstlu koti. Það verður víst nokkuð um dýrðir hjá
ykkur á þúsund ára hátíðinni. Og margir vestur íslend-
íngar fara heim á tveimur skipum. Jæja, ég segi eins og
Helga Bárðardóttir, á Grænlandi: „Sæl væri ek nú ef
sjá mætti Hrygg og Hreggnasa og Háafell, brimnes
sker og boða. Lóndranga yzta hólma og Öndverðar-
nes.“
20 Heima er bezt