Heima er bezt - 01.05.1978, Side 9

Helgi og Fordinn hans 1965.
ég gamlan Ford-vörubíl (1931) og ók á honum, m.a. út á
Flateyjardal. Sumarið 1966 fór ég langa söfnunarferð um
Austfirði og A.-Skaftafellssýslu, með Hjörleifi Guttorms-
syni, sem þá var að koma upp safni í Neskaupstað, og
safnaði þá miklu af steinum og bergtegundum.
Jafnframt reyndi ég að byggja safnið upp sem rann-
sóknastofnun, með því t.d. að sækja um styrki til tækja-
kaupa, og kaupa bækur og tímarit um náttúrufræðileg
efni.
Hefur safnið ekki staðið að tímaritaútgáfu?
Veturinn 1962-63 sló þeirri hugmynd niður í mig, að það
hlyti að vera möguleiki á útgáfu tímarits um grasafræðileg
efni. Ræddi ég þetta við Hörð Kristinsson grasafræðing,
sem þá var kennari við Menntaskólann, og leist honum
vel á hugmyndina. Síðan fengum við Steindór í lið með
okkur og stofnuðum við þremenningarnir svo tímaritið
Flóru, og kom fyrsta heftið út árið 1963 á aldarafmæli
Stefáns Stefánssonar grasafræðings. Þetta rit sendi ég svo
til ýmissa stofnana í skiptum fyrir þeirra rit, og þannig
eignaðist safnið brátt góðan vísi að fræðilegu bókasafni.
Bókaforlag Odds Björnssonar gaf tímaritið út árlega til
ársins 1968, en þá lagðist útgáfan niður vegna fjárskorts
o.fl.
Árið 1971 hóf það svo útgáfu á nýju riti, sem nefnt var
Tvli og fjallar um náttúrufræði almennt og náttúruvernd,
og er meira við alþýðu hæfi. en Menningarsjóður tók að
sér að gefa út hið eiginlega grasafræðitímarit. sem kom
aftur út árið 1972 undir nafninu Acta botanica islandica.
En Menningarsjóður gafst einnig upp á útgáfunni eftir
fáein ár, og nú gefur safnið þetta rit út sjálft á eigin
kostnað.
Á árunum 1968-70 var mikil vinna lögð í að koma upp
sérsýningum á safninu, sem stóðu nokkrar vikur eða
mánuði. m.a. sýningu um tunglið og tunglferðir. sem þá
voru mikið á döfinni, steinasýningu o.fl. Þetta jók fjöl-
breytnina og laðaði menn að safninu, en sýningar þessar
voru allt of vinnufrekar og lögðust því að mestu niður.
Hefur þú ekki stundað ýmis rannsóknastörf jafnframt?
Jú, dálítið hef ég gert af því. Það má segja, að þegar ég
loksins var laus við prófgrillurnar hafi ég tekið til við
ástundun grasafræðinnar, sem hefur verið mín fylgikona
frá barnæsku. Þar hafa rannsóknir á íslenzku sveppaflór-
unni jafnan setið í fyrirrúmi og um sveppi hefi ég ritað
margar greinar í ýmis tímarit.
Á síðari árum hafa þó aðrar rannsóknir þótt meira
aðkallandi eða „hagnýtari“ á einhvern hátt, en það eru
fyrst og fremst rannsóknir og könnun í þágu náttúru-
verndar. Á árunum 1969-73 vann ég við rannsóknir á
jarðvegslífi, sem þá voru alger nýjung hér á landi, í félagi
við Jóhannes Sigvaldason ráðunaut. Um þær rannsóknir
hafa birst fimm greinar í Ársriti Ræktunarfélags Norður-
lands.
Á sömu árum tók ég þátt í líffræðirannsóknum á Mý-
vatni og Laxá, og samdi skýrslu um þær, og einnig kann-
aði ég lífið í fleiri vötnum og ám á Norðurlandi, en um
það hefur enn litið birzt. Hins vegar varð þetta til þess að
ég kynntist hinum heillandi heimi vatnalífsins, og hef ekki
almennilega getað losnað undan þeim áhrifum síðan. Ég
skrifaði á sínum tíma nokkra þætti um vatnalífið í HEB,
en þeir urðu síðar uppistaðan í bók um sama efni, sem nú
Bláklukka, einkennisplanta Austurlands.
Heima er bezt 153