Heima er bezt - 01.05.1978, Page 10

er verið að byrja að setja og kemur væntanlega út á næstu
mánuðum. Nafnið á henni er enn ekki ákveðið en ég hef
sjálfur kallað hana „Stellu," eftir stúlku sem ég þekkti
einu sinni.
Síðustu árin hef ég einkum fengizt við náttúruverndar-
könnun, sem svo er kölluð, m.a. í Jökulsárgljúfri, Mý-
vatnssveit og við Blöndu.
//ver er tilgangur slíkrar könnunar?
Hann er sá að afla sem beztrar vitneskju um náttúrufar
viðkomandi landssvæðis, en þá er átt við landslag, gróður,
dýralíf og jafnvel sögulegar minjar og mannvirki. Reynt
er að skipta landinu í flokka eftir „náttúruverndargildi“
þess, samkvæmt þeim upplýsingum sem þannig fást, og
síðan eru gerð „verndarkort“ þar sem þetta er fært inn.
Þannig vonumst við til að geta forðast skemmdir á
merkilegum náttúruminjum eða sögustöðum, og geta
jafnframt bent á þá staði eða svæði, sem helzt má taka til
mannvirkjagerðar o.s.frv. Könnun af þessu tagi er nýjung
hér á landi, en margt hefur farið forgörðum hér, sem mikil
eftirsjá er að.
Einnig hef ég unnið að skrásetningu náttúruminja á
öllu Norðurlandi og er það verk komið vel áleiðis. Nátt-
úruverndarráð hefur styrkt þessi verkefni.
Hvað viltu segja mér um náttúruverndarfélögin og tilurð
þeirra?
Hin alþjóðlega náttúruverndarhreyfing barst heldur seint
hingað til lands. Árið 1967 var þó stofnuð sérstök nátt-
úruverndarnefnd innan hins íslenzka náttúrufræðifélags í
Reykjavík. Þessi nefnd gekkst fyrir því að fá hingað
brezka sýningu um náttúruvernd, og var hún sett upp
bæði í Reykjavík og á Akureyri vorið 1969. Þá fæddist sú
hugmynd að stofna almenningsfélag um þessi mál. Og
seint í júní þetta vor, var boðað til ráðstefnu á Laugum í
Reykjadal, fyrir forgöngu náttúrugripasafnsins. Það vildi
svo einkennilega til, að sama daginn héldu forsvarsmenn
Laxárvirkjunar og Orkustofnunar fund með bændum til
að kynna fyrirætlanir sínar um svonefnda „Gljúfurvers-
virkjun“ Laxár. Var sá fundur haldinn á Breiðumýri (að-
eins steinsnar frá Laugum) og hófst kl. 10 um morguninn,
en okkar fundur átti að byrja kl. 2 s.d. Þetta varð mjög
sögulegur fundur, og heitt í kolunum, og tókst ekki að slíta
honum fyrr en um kl. 3 s.d., en um sama leyti byrjaði
okkar fundur á Laugum, og komu margir fundarmanna
frá Breiðumýri þangað og spöruðu þá ekki stóru orðin.
Þetta hleypti miklum krafti í fundinn, sem varð líka furðu
fjölmennur.
Þar var svo samþykkt að stofna til samtaka um nátt-
úruvernd á Norðurlandi (SUNN), eins og þau hafa síðan
verið kölluð, en það voru fyrstu almenningssamtökin af
þessu tagi hérlendis. Síðar voru svo stofnuð samsvarandi
félög í öðrum landshlutum, og árið 1975 mynduðu þau
með sér Samband íslenzkra náttúruverndarfélaga (SÍN).
Nú eru um 1000 manns í öllum þessum félögum, en þau
eru sex að tölu.
Þá er aðeins eftir að minnast á Rannsóknastöðina á Vík-
urbakka og þátt þinn í henni.
Árið 1966 flutti ég með fjölskyldu minni út á Árskógs-
strönd, en þar höfðum við fest kaup á litlu húsi eða jarð-
arskika, sem heitir Víkurbakki. Það eru um 30 km frá
Akureyri. Tilgangurinn var fyrst og fremst sá að komast í
sveit með börnin, en við hjónin erum bæði sveitamenn, og
okkur langaði til að hafa þarna lítinn búskap, sem við líka
gerðum. Komumst lengst að eiga eina kú og nokkrar
geitur og hænsni. Rétt hjá Víkurbakka var annað eyðibýli,
Ytri-Vík, en þar var allstórt íbúðarhús. Sýndist mérað það
154 Heima er bezt
Víkurbakki
á A rskógsströnd.