Heima er bezt - 01.05.1978, Síða 35
— Kis, kis, sagði Þóra og þá þaut kisi á eftir henni
niður, vissi að hún færi brátt í fjósið og þar fékk hann
mjólkursopa bæði kvölds og morgna.
Dísa var síðust niður. Þegar hún var að taka til fötin sín,
fann hún bréf innan í dagtreyjunni, sem hún ætlaði að
fara í. Á því var nafn fröken Valgerðar. Amma hefur látið
það þarna, hugsaði hún. Ég skila því svo lítið beri á.
í eldhúsinu var flest heimilisfólkið saman komið. Þetta
var stórt, tvískipt eldhús, nýlega betrumbætt og lagfært.
Fremra eldhúsið var kallað „Nýjahús“ og það gamla
aðeins „Húsið“, en það var bæði hlóðaeldhús og reykhús í
og með, og enn var eldað þar þegar mikils þurfti með, til
dæmis í sláturtíðinni og einnig voru þvegnir þar stór-
þvottar. Þar var og brennt kaffi og bakað rúgbrauð í
hlóðum, en aðallega var það notað sem reykhús fyrri
hluta vetrar.
Nýjahús var talið þægilegt á þeirra tíma mælikvarða.
Þar var stór, sérkennileg eldavél, sem þótti mjög full-
komin. Baka til á henni var fastur bakpottur og var þar
æfinlega heitt vatn, þegar kynt var í vélinni. Mjög gott var
að baka flatbrauð á svona vél og var það oft gert og var
talið að engin kona gæti búið góðu búi nema hún gæti
bakað gott flatbrauð.
Stórt tréborð var næst fremri gafli í Nýjahúsi og bekkir
við vegginn á bak við og til enda og allt í kring. Við það
var borðað nú orðið og var rúm fyrir tíu til fimmtán
manns. Stórar og litlar hillur voru um nær alla veggi og
stórt „diskarekki“ með hillu og skúffu undir fyrir bollapör
og hnífapör. Breiður eldhúsbekkur með neðri skápum var
við vegginn við hliðina á eldavélinni.
Allt var þetta traustlegt mjög, en þó ekki klunnalegt.
Mikið af innréttingunni var smíðað úr vel unnum stór-
viðartrjábolum, er rekið hafði á Hvammsfjörur. Reki var
þar til mikilla hlunninda á mörgum bæjum.
— Guð gefi ykkur góðan dag, sagði séra Halldór, sem
kom inn í þessu. Frú Herborg var að hita kaffi og Ranka
hjálpaði henni og kynnti sér jafnframt allar aðstæður í
eldhúsinu.
— Nú fáum við okkur góðan molasopa áður en við
byrjum á morgunverkunum og svo er morgunskatturinn
klukkan tíu, sagði frúin. — Þá verða allir búnir að fá góða
matarlyst.
Þóru var starsýnt á Dísu og var kannske ekki að undra.
— Guð hjálpi þér barn, sagði hún loks. — Hvernig ertu
eiginlega? Allir horfðu á Dísu eins og eitthvert viðundur.
— Ég hefði nú haldið það, sagði Þóra. — Þú ert eins og
heiðingi til fara. Svona gengur engin stúlka klædd.
— Nú ég er bara klædd eins og piltarnir hérna og ekki
eru karlmenn frekar heiðingjar þó þeir gangi öðruvísi til
fara en kvenfólk.
— Skrítið væri nú óneitanlega að sjá þá á peysufötum á
stórhátíðum, sagði Ranka og hló. — Líklega héldum við
þá að þeir væru eitthvað undarlegir í kollinum.
— Við systurnar heima göngum alltaf hversdagslega í
annað hvort hnébuxum eða síðbuxum. Þið ættuð bara að
vita, hvað það er miklu betra en að vera í þessum hálfsíðu
pilsum, sem alltaf þvælast fyrir, Þegar maður hleypur eða
er að flýta sér, sagði Dísa. — Þú ættir bara að reyna það,
Þóra. Það væri mun þægilegra við fjósverkin. Það var
kominn kynlegur glampi í augu Dísu.
— Hún er svolítið stríðin, hugsaði Ranka, — Þó hún
sé viðkvæm í aðra röndina. Gott hjá henni að lát-sig ekki
fyrr en í fulla hnefana.
— Ég? Nei, sagði Þóra fastmælt. — Mér finnst þetta
ókvenlegur klæðnaður og ég kann ekki við þig svona,
góða mín.
Frú Herborg virti Dísu fyrir sér. — En þú átt þó önnur
föt? sagði hún spyrjandi.
— Já, já, en ég er bara í þeim, þegar ég er ekki að vinna
og svo á ég líka falleg peysuföt, sem amma gaf mér fer-
mingarvorið mitt og þau eru enn mátuleg, því ég hef
ekkert stækkað síðan.
— Já, sagði frúin hugsandi. — Ég verð að segja, að mér
finnst þessi búningur fara þér óvenjuvel og mín vegna
máttu klæða þig eins og þér þykir best og hentugast.
þér þykir best og hentugast.
Þrúða hallaði undir flatt og athugaði Dísu frá öllum
hliðum. — Já, sagði hún loksins. — Mamma, má ég ekki
sauma mér svona buxur líka? Gott væri nú að hlaupa í
þeim kring um féð og vinna í þeim við heyskapinn.
— Ég held að það sé mjög þægilegt að vinna hvaða
verk sem er í þessum búningi, sagði Ranka ákveðin — og
svo er hann klæðilegur þrátt fyrir allt, en Dísa er nú svo
vel vaxin.
Frúin samþykkti að dóttir hennar mætti sauma sér
buxur, og Ranka kvaðst að minnsta kosti treysta sér til að
sníða þær svo vel færi.
Framh í næsta blaði.
Verkhyggin tófa
Grenjaskytta hefur sagt Lárusi í Grímstungu eftirfarandi
sögu af verkhyggni lágfótu. Hann kom þar að greni þar
sem hræ og skinnsneplar af lömbum voru. Þá sér hann
hvar annað dýrið kemur með álftaregg í kjaftinum. En af
því það gat ekki haft það uppí í kjaftinum, hafði dýrið
tekið á það ráð að vefja utan um það lambsskinnssnepli,
eins konar skjóðu, sem það lokaði með kjaftinum.
Grenjaskytta sagðist vita það fyrir víst að dýrið hefði farið
frá greninu með þennan skinnsnepil til að bera eggið í.
*
Spyr sá sem ekki veit?
Einhverntíma var það að Eðvald sonur Sæmundsen
kaupmanns á Blönduósi spyr Jósep á Hjallalandi að því,
hvern hann héldi mesta hrossakónginn í Húnavatnssýslu.
Eðvald þessi hafði mjög gaman af hrossum og átti talsvert
af þeim. Jósep svarar: „O, líttu í spegil.“ - Menn höfðu oft
gaman af tilsvörum Jóseps.
(Eftir frásögn Lárusar í Grímstungu).
Heima er bezt 179