Heima er bezt - 01.01.1980, Síða 28

GLÚMUR HÓLMGEIRSSON,
VALLAKOTI:
Sumarvinna
árið 1911
Nú þegar ég er að mestu dottinn út úr
amstri hins daglega strits og hefi lítið
við að vera nema virða fyrir mér
framvindu nútímans og stefnur hans
til framfara eða tortímingar, þá verð-
ur mér líka oft á að horfa til baka, og
rifja upp sitthvað frá liðnum tíma. Nú
dettur mér í hug að rifja upp 67 ára
gamla ferðasögu sem tók nokkuð
langan tíma þótt ekki væri farið svo
ýkja langt, eftir nútíma skynjun á
vegalengdir, en þótti þá nokkuð langt.
Það var árið 1911 líklega í júlí, að
Jón Þorláksson, þáverandi vegamála-
stjóri kom á heimili mitt, og kvaðst
vilja fá mig með sér, hann væri að fara
vestur í Skagafjörð og Húnavatns-
sýslu og mæla fyrir vegum þar. Hann
væri að fara inn í Eyjafjörð, og ég
skyldi koma á eftir sér. Ég hafði verið
áður við mælingar fyrir veginum frá
Húsavík með honum og öðrum verk-
fræðingum.
En þarna varð ofurlítill misskiln-
ingur á milli okkar Jóns, svo ferðalag
mitt varð öðruvísi í byrjun en Jón
ætlaðist til. Ég tók það þannig að ég
ætti að mæta honum á Sauðárkróki,
og hagaði mér eftir því, en Jón ætlað-
ist til að ég hitti sig á Akureyri.
Ekkert man ég eftir ferðinni til Ak-
ureyrar, enda sjálfsagt ekkert um
hana að segja, mér hefur verið fylgt á
hestum. Samkvæmt ætlan minni að ég
ætti að mæta Jóni á Sauðárkróki,
spurði ég ekkert eftir honum á Akur-
eyri, en fór strax að leita eftir ferðum
til Sauðárkróks og frétti strax að Jör-
undur lítill flóabátur ætti að leggja af
stað vestur á hafnir, þá um kvöldið. Þá
var það fengið og ég hafði mig um
borð í bátinn. Ég hafði aldrei á sjó
komið og vissi ekkert hvernig ég þyldi
slíkt ferðalag, en hafði þó litlar
áhyggjur af því. Var nú lagt af stað,
og fyrsti viðkomustaður Dalvík. Sá ég
þar upp að bogadreginni sandströnd
með nokkrum húsum, og fjær upp í
Svarfaðardalinn. Þegar farið var frá
Dalvík fannst mér kominn háttatími,
og þó ég muni nú lítið hvernig Jör-
undur var, man ég þó að rúm fékk ég
og sofnaði strax og varð ekkert var við
viðkomu á Ólafsfirði og vaknaði ekki
fyrr en á Siglufirði þar sem Jörundur
lá við bryggju, í glampandi sólskini og
blíðviðri. Ekki fór ég neitt í land, því
Jörundur lagði fljótlega af stað, en
reyndi að renna augum um umhverf-
ið, og man nú best eftir Hvanneyrar-
skál og prestsetrinu Hvanneyri.
Stafalogn var og sólskin þegar siglt
var út Siglufjörð og beygt vestur til
Skagafjarðar, stóð ég þá uppi og
undraðist að sjá á annars sléttum haf-
fletinum, kpma sígandi á móti skipinu
eins og allvæna heiðarása með dölum
á milli. Jörundur lyfti sér mjúklega
upp þessa ása og seig svo niður í dal-
ina aftur án þess að menn yrðu þess
varir og sólin glampaði fagurlega á
þessi breiðu bök rólegrar úthafsöld-
unnar í góðviðrinu.
Og nú fór hinn breiði og fagri
faðmur Skagafjarðar að opnast.
Þórðarhöfði og Málmey til vinstri, til
hægri Skagatáin sem varla sást.
Drangey nokkuð inn með að vestan,
litlu innar rís Tindastóll og mænir yfir
fjöll vestan fjarðar, en að austan virtist
samfelldur garður stórfjalla og fyrir
miðju héraði rís Mælifellshnjúkur líkt
og altaristafla yfir miðju þessu mikla
héraði.
Nú sigldi Jörundur í rólegheitum
inn með austurlandinu, og átti að
koma á Grafarós og Hofsós, og komið
var að kvöldi þegar komið var á
Sauðárkrók og þessari fyrstu sjóferð
minni lokið, sem verið hafði hæg.
Þegar til Sauðárkróks kom varð
ljóst að enginn Jón Þorláksson var þar
kominn; var því sá kostur einn að
setjast þar að á Hótel Tindastóli og
bíða þess að Jón birtist, minnir mig að
ég biði þarna 2-3 daga. Þegar Jón kom
varð ljós misskilningur sá er verið
hafði með ferðalagið. Sauðárkrókur
var ekki stór í sniðum þá, ekki nema
nokkur hús undir brekkunni, þá voru
þar nokkrar verslanir, og það, sem
mér þótti merkilegast að þar var
skrautmunabúð, sem mér virtist ekk-
ert standa að baki samskonar búða á
Akureyri. Minnist ekki að hafa orðið
var við kaupfélagsstarfsemi þar, þó
var kaupfélag stofnað þar 1889. Ekki
bar mikið til tíðinda þessa daga, sem
ég beið á Tindastóli. Þó kom þar
ungur snaggaralegur Seyðfirðingur.
Virtist mér hann vita vel hver hann
væri, og mundi þurfa nokkuð til að
hann teldi viðmælenda sér jafnan. Þá
20 Heima er bezt