Heima er bezt - 01.03.1985, Qupperneq 7
Ámesinga. Egill Thorarensen sást hvergi, en frá honum
fékk ég eftirfarandi bréf síðar, dagsett í Sigtúnum 17. júlí
1946:
P. Bryde Mejeribestyrer arbejdede hos os som Förste-
mejerist frá 1. okt. 1934, og som Mejeribestyrer frá 1. nov.
1936 til 1. mai 1942. Det er en Fornöjelse að give ham
bedste anbefalinger.
— Svo sestu að á lækjarbakkanum í Hafnarfirði?
— Þegar við komum til Hafnarfjarðar, þessi fjögur og
telpa á leiðinni, sem fæddist í ágúst, Inga Annalísa Bryde,
nú gift Sveini Halldórssyni húsgagnabólstrara, fengum við
inni í húsi hér upp með læknum sem Einar á Setbergi átti
og þar héldum við heimili fyrsta árið. Svo var innréttuð
sæmileg íbúð fyrir okkur í mjólkurbúinu.
Stjórnun á Mjólkurbúi Hafnarfjarðar var minna og
auðveldara starf, en við Mjólkurbúið á Selfossi. Það var í
reynd lítið annað en að taka á móti mjólkinni, gerilsneyða
og koma henni á markað. Við fengum ekki nóga mjólk af
okkar svæði, Hafnarfirði, Garða- og Bessastaðahreppum
og að sunnan með sjó. Seinna, 1944, fengum við mjólk frá
bændum ofan Hvalfjarðar, en sunnan Skarðsheiðar, sem
áður hafði verið flutt til Mjólkurstöðvarinnar í Reykjavík,
en við gerilsneyddum og seldum. Þá var lítillega unnið í
skyr og við þrír sem unnum á búinu. Vélar búsins voru
gamlar og heldur lélegar.
Árið 1948 fjölgar enn í fjölskyldunni og okkur fæðist
sonur, Axel Bryde, nú hjá Flugleiðum, svo við vorum orðin
sex, og í júní árið eftir var Mjólkurbú Hafnarfjarðar lagt
niður. Nú hefur það verið rifið og eftir stendur sökkullinn
af skorsteininum.
— Hvað var framundan?
— Þegar svo var komið fékk ég vinnu í Mjólkurstöðinni
í Reykjavík sem mjólkurfræðingur. Fyrst við niðursuðu á
mjólk er síðar var lagt niður. Þá vann ég við smjörgerð sem
yfirverkstjóri og við afleysingar. Svo var ísgerð sett á stofn
og ég fór inn í það, sem var tiltölulega nýtt hér í mjólkur-
iðnaði.
Samhliða rak ég um skeið þvottahús, í húsi Mjólkur-
stöðvar Hafnarfjarðar, sem við fengum á leigu, því við
vorum tveir um þvottahúsið. Hinn var Nílsen er einnig
vann í Mjólkurstöðinni. Það gekk svona sæmilega, en
ósköp lítið sem það skilaði í arð og gerði okkur ekki ríka.
Svo seldi ég Nílsen minn helming og hann rak þvottahúsið
einn um tíma. Það var svo lagt niður þegar hann missir
heilsuna.
— Hver var forstjóri Mjólkurstöðvarinnar?
— Það var Árni Benediktsson, þegar ég hóf þar störf.
Árni var stórfínn maður sem talaði við alla sem hjá honum
unnu og fylgdist vel með öllu. Stefán Björnsson tók við
forstjórastöðunni næst á eftir Árna, tekinn frá Mjólkurbúi
Flóamanna eins og Jörgensen. Stefán varð mjólkurbús-
stjóri þar á eftir mér, og mun ég hafa verið rekinn úr starfi
svo hann gæti fengið stöðuna. Mér líkaði vel við manninn,
en hann er nú lifandi ennþá svo ég vil helst ekkert um það
segja, ha, ha. Það var árekstralaust á milli okkar og allt í lagi
með það, já, já. Ég starfaði svo í Mjólkurstöðinni þar til ég
varð sjötugur og er nú með elstu mjólkurfræðingum hér á
landi og alltaf starfað í sömu iðn.
— Þú hefur verið heiðraður af starfsfélögum og stéttar-
félagi?
— Þegar ég átti þrjátíu ára starfsafmæli hjá Mjólkur-
stöðinni 1979 var mér haldið samsæti og fært málverk að
gjöf og Félag mjólkurfræðinga færði mér vandaða klukku
með áletruðum silfurskildi.
Nú, og Mjólkurbú Flóamanna, eða stjórn þess, bauð
okkur hjónum á tuttugu og fimm ára afmælishátíð Mjólk-
urbúsins, sem ég gat ekki þegið því ég var við jarðarför
erlendis. En þegar Mjólkurbúið var fimmtíu ára var mér
einnig boðið og það boð gat ég þegið. Sátu það um hundrað
manns og eingöngu karlar. Merki Mjólkurbúsins var lagt
hjá diski hvers manns, þar var enginn undanskilinn.
— Hvað eru þin síðustu orð í þessu spjalli?
— Hvað maður getur sagt? Mér þótti gaman að heilsa
upp á gamla meistarann minn í Danmörku í sumar og ég
vonast eftir að geta heimsótt hann næsta sumar, 1984, ef við
verðum lifandi þá.
Frú Bryde grípur fram í hjá manni sínum, leggur hönd
sína hlýlega á öxl hans og segir:
— Þessi maður á enga óvini.
— Þegar ég lít til baka, já. Jæja, nú þetta hefur bara
verið ágætt. Og nú þegar ég er hættur störfum í iðninni
skipti ég árinu á milli tveggja landa, Islands og Danmerkur,
föðurlanda okkar og barnanna og víst er það gaman.
HENDINGAR
Höskuldur Einarsson
bóndi á Vatnshorni, Skorradal, hafði Húnvetninga oft að
skotspæni í vísum sínum. Átti það rót sína að rekja til
æringjaskapar þeirra Sigurðar Jónssonar frá Brún [
Svartárdal, A-Hún, sem voru góðir vinir en glettust með
alls konar kerskni í bundnu máli. Tvö börn Höskuldar
festu ráð sitt í Húnaþingi, og þar á hann afkomendur. Hér
yrkir hann þó um aðra, þekkta ætt úr Húnavatnssýslum.
Tilefnið var útvarpserindi sem Halldór Pálsson búnaðar-
málastjóri flutti:
Óstöðvandi orðadyn
öslar á hundavaði
þetta fræga kjaftakyn,
kennt við Guðlaugsstaði.
Fyrri part vantar:
Svo virðist sem Höskuldur Einarsson hafi iðrast vísna
sinna um Húnvetninga. Lesendur geta kannski hjálpað
okkur að rifja upp fyrri part vísu eftir Höskuld, þar sem
seinni parturinn hljóðar svo:
en líklega hef ég logið mest
lasti á Húnvetninga.
Heima er bezt 83