Æskan - 01.01.1950, Side 10

ÆSKAN
# Ævintýri eftir Leo Tolstoj: #
Þaá, sem gefur mönnum lífið.
„Ég dvaldi lijá ykkur lieilt ár. Þá kar hér að
raanninn, sera panlaði skóna, þessa skó, sem áttu
að endast árlangt án þess að skekkjast eða ganga
af saumura. Mér varð litið á liann, og allt í einu
sá ég yfir öxl lians, að félagi minn, engill dauð-
ans, stóð á bak við hann. Ekki sáu hann aðrir en
ég, og ég vissi, að fyrir sólsetur mundi sál rika
mannsins verða heimtuð af honum. Og mér kom i
hug, að mennirnir búa sig undir ókomin ár og vila
ckki, að þeir eru liraðfeigir. Og þá minntist ég
orða drottins: Þú munt skilja, hvað mönnum er
ekki veitt.
Mér liafði þegar gefizt skilningur á því, hvað
með mönnum býr. Nú vissi ég, hvað þeim er ekki
veitt. Þeim er ekki gefið að skilja, hverjar eru
þarfir þeirra til lífsins. Þá brosti ég öðru sinni. Ég
var glaður af því, að ég hafði séð engilinn, félaga
minn, og af því að guð hafði birt mér, hvað orð
hans þýddu.
En fjarri fór, að ég skildi enn öll orð lians. Enn
var mér ekki Ijóst, hvað gefur mönnum lífið.
Og ég dvaldi enn hjá ykkur og beið þess, að guð
gæfi mér einnig skiining á þessu. Fimm ár liðu.
Þá kom konan með litlu telpunum tveim. Ég þekkti
þær aftur og sá, að þeim liafði auðnazt líf. Og nú
rann þetta upp fyrir mér: Móðirin bað sér lífs
vegna barnanna. Ég trúði henni og hélt, að börnin
gætu ekki lifað bæði föðurlaus og móðurlaus. En
nú hefur vandalaus lcona fætt þau og klætt og alið
þau upp. Og þegar konan felldi tár af ást og um-
liyggju vegna vandalausra barna, þá birtist mér í
henni liinn lifanda guð og skildi, hvað gefur mönn-
um lífið. Mér varð Ijóst, að guð hafði veitt mér
skilning á þriðju orðum sínum og fyrirgefið mér,
og þá brosti ég í þriðja sinni.“
Og nú hrundu lötrarnir af líkama engilsins, og
liann stóð þarna vafinn svo skæru ljósi, að mann-
leg augu þoldu ekki að horfa gegn þvi. Og nú
ómaði rödd engilsins svo voldug, að það var eins
og hún ldjómaði ofan úr víðáltum himnanna, og
liann sagði:
„Ég skildi, að það er kærleikurinn, sem gefur
mönnum lífið, en ekki umhyggjan fyrir sjálfum
sér. Móðurinni var ekki gefið að skilja, hvers
börnin hennar þurftu til þess að geta lifað. Rika
manninum var ekki gefið að skilja, hvers liann
Jjarfnaðist. Manni er eklci gefið að skilja, livort
hann þarf skó til langrar lifsgöngu eða aðeins ná-
skó, sem hann verður grafinn með áður en dagur
er af lofti.
Ég fékk borgið líkamslífi mínu, ekki fyrir eigin
umönnun, heldur vegna þess, að vegfarandi átti
kærleika í hjarta sínu, og kona hans auðsýndi mér
ástúð og meðaumkun. Munaðarlevsingjunum
auðnaðist að lifa, vegna þess að vandalaus kona
bjó yfir kærleiksþeh, en ekki vegna þess að nábú-
arnir vildu ráðstafa þeim. Og allir menn lifa fyrir
það, að neisti kærleikans lifir í hjörtum þeirra, en
ekki viðleitni þeirra að bjarga sjálfum sér.
Ég skildi það, að guð hefur gefið mönnunum
lifið, og hann vill að þeir lifi. Og ég skildi enn
meira.
Ég skildi, að guð vill ekki, að mennirnir lifi hver
fvrir sjálfan sig, en þess vegna gaf hann þeim ekki
skilning á því, livers liver þarfnast sjálfs sín
vegna. Hann vill, að mennirnir lifi í bræðarlagi,
og þess vegna gaf hann þeim skilning á því, livers
þeir þarfnast allir saman og liver fyrir annan.
Enn skildi ég það, að mennirnir aðeins lialda, að
þeir lifi á því að hugsa um sjálfa sig, en þeir lifa
á kærleikanum einum. Sá, sem lifir í kærleika,
lifir í guði og guð í honum, því að guð er kær-
leikur.
Og nú tók engillinn að syngja guði lof, og húsið
nötraði fyrir rödd lians. Þakið laukst upp, og eld-
leg súla reis af jörðu til himins. Semyon og kona
hans og börn þeirra féllu á kné, en vængir breidd-
ust út yfir herðum engilsins, og hann sveif upp til
himins.
Þegar Semyon kom til sjálfs sín aftur, var kofi
lians eins og fyrr, og enginn var þar nema hann
og kona hans og börn.
8