Muninn - 01.12.1949, Blaðsíða 10
18
MUNINN
hann eins og fellur saman og hjaðnar.
Hann starir út í geiminn, og þegjandi
og hljóðalaust hverfur lífið úr augun-
um, unz þau mæna brostin út í loftið
eins og til hins óþekkta.
Náliljóð, högg í klukku, þau berast
út yfir þorpið. Eitt — eitt — eitt. Það
er þoka, hún hangir niður. Ströndin,
hafið og grár himinninn renna sam-
an. Loftið er þungt og mollulegt, það
leggst að mönnum og gerir andardrátt-
inn erliðan. Gamall maður, garðvörð-
ur þorpsins, kemur út úr kirkjunni,
hann ber lítinn, hvítmálaðan kassa. A
eftir honum koma Togga, amma
hennar og presturinn.
Kirkjugarðurinn er spölkorn frá.
Þangað ber gamli maðurinn hvíta
kassann. Það fellur ísing úr þokunni,
gamli maðurinn lætur livíta kassann
niður í gröfina. Tómahljóð heyrist.
Presturinn kastar rekunum, eys ofur-
fitlu af blautri rnold með hvítum
spaða. Það bylur í lokinu.
Síðan tekur liann góðmannlega í
hönd stúlkunnar og fer. Asjóna Iians
Ijómar af sálarró og friði hins guð-
hrædda manns. Gamli maðurinn
mokar, moldin klessist saman, blaut
og þung.
Ofurlítill hraukur er eftir á yfir-
borðinu, einu sjáanlegu sporin í
þessari veröld eftir lítinn, bláeygðan
dreng, sem getinn var í svnd.
Togga mænir út í þokuna. Blaut,
lnáslagaleg ísingilr fellur í andlit
hennar, bleytir kápuna og vætir hárið.
Drengurinn er dáinn, þessi gamli
maður hefir mokað mold yfir hann.
Aldrei myndi liann gráta framar við
brjóst hennar í ráðþrota magnleysi.
Aldrei — aldrei.
Mold — myrkur — dauði.
Horfinn, hún skynjar það, en trú-
ir ekki.
Akafur grátur grípur hana. Herðar
hennar titra við átök hins krampa-
kennda ekka. Gamla konan tekur
undir hönd hennar og leiðir hana
burtu. Þær fara út úr garðinum og
ganga áleiðis heim. Togga starir rauð-
um augurn á blauta götuna. Hún reik-
ar í spori.
Fyrir húshorn kemur maður. Hann
er frakkaklæddur, þykkur, loðinn
frakkinn er hrímgrár af ísingunni.
Harður, svartur hattur situr virðulega
á niyndarlegu höfðinu. Þetta er Áskell
kaupmaður. Hann gengur rösklega,
það glymur í götunni við fótatak hans.
Þegar hann mætir Toggu, staðnæmist
hann snögglega. Hann dregur mjúkan
hanzkann af hvítri hendinni, réttir
stúlkunni hana. „Eg samhryggist yður
innilega, Þorgerður mín.“ Síðan fer
liann í brjóstvasa sinn, tekur þykkt
veski úr honum og dregur tvo tíu-
krónaseðla þaðan og fær henni. „Þigg-
ið þetta lítilræði, Þorgerður mín.“
Hann réttir þá að henni og þrýstir
þeim inn í hendi hennar. Hún starir
á þessa stílu pappírsnriða.
„Hvernig er það, gætuð þér ekki
tekið vakt í verksmiðjunni í kvöld?“
Togga starir fjarrænt út í þokuna.
„Jú,“ segir hún. „Þakka yður fyrir,
Þorgerður mín.“ Kaupmaðurinn rétt-
ir hendina aftur, kveður og fer. Togga
glápir á seðlana. Hún harðnar á svip-
Ég er að þrotum kominn. í nótt
skal ég. Þrjár langar, þjáningarfullar
nætur hefi ég barizt við löngun mína
eftir eikinni, en ekki þorað. Þessi
gamla eik dregur mig til sín með ó-
mótstæðilegu afli. Og í nótt verð ég
að fara.
Þegar tunglið sést yfir fjallsbrúnina
og varpar daufu skini sínu yfir hlíðina
og kjarrið vefst rökkrinu og eikin
varpar skugga sínum, þá, þá skal ég
fara og fela mig i skugga þessa gamla
trés.
Hver er að hvísla í rökkrinu?
Enginn. Nei. ímyndun aðeins. Ég
ei einn í þessu gamla luisi. Ef til vill
eikin. . . . Eða einhver, sem vill vara
mig við lienni?
Nei, það væri líka árangurslaust.
Eg er á valdi þessa gamla trés. Töfrar
þess hafa tekið mig tökum sínum. Ég
er fangi, fangi, sem enginn getur
bjargað.-----Án trésins væri heldur
ekkert, alls ekkert.
Ég vil finna hrjúfan og rakan börk-
inn við andlit mitt. Ég vil láta ilminn,
svalandi og vínsætan, fylla öll skiln-
ingarvit mín, og vitund mína öðlast
hlutdeild í leynd þessa trés.
inn, æðislegt bros fer um varir lienn-
ar. Hún þveitir þeim í poll á götunni,.
hún treður á þeim með báðum fót-
um. Gusur af mórauðu vatni sullast
yfir ristar hennar og spýtast út á göt-
una og mynda dökka díla í grátt
krapið.
Hún er rjóð af ákefð. Síðan dofnar
svipurinn, ltún finnur úrsvala ísing-
arinnar, augu hennar fyllast móðu,.
drættirnir slappast.
„Næturvakt," tautar hún.
Hún röltir áfram. Gamla konan
glápir á eftir henni.
ísingin fellur, og hálkan vex.
Hún reikar í spori, þar sem hún fer
eftir mannlausu strætinu í áttina til
verksmiðjunnar í eftirvinnuna hjá.
kaupmanninum.
ísingin fellur.
Ég vil heyra, hvernig vindurinn
þýtur milt í kjarrinu og sveigir það
eftir vild. En eikin mun standa kyrr.
Ég vil. . . . Já, í nótt, en fylling tímans
er ekki enn. Tunglið er ekki komið
yfir fjallið, og ég bíð í ofvæni. Hvaða
niður er í rökkrinu? Hví niðar svona
óendanlega þungt í kringum mann?
Hver er að hringja þessum litlu bjöll-
um? —
Þarna sést rönd mánans yfir fjallið.
Eikin er byrjuð að varpa skugganum.
Hún særir mig til sín. Nú er stundin.
Ég hleyp út úr herberginu, stekk yfir
limgerðið, sem skilur þorpið frá skóg-
inum, og hleyp. Ástríðuþrungið og
stjórnlaust lileyp ég inn undir laufþak
þessa seiðþrungna trés.---
Þessi dásamlega eik. Hvernig gat ég
stillt nrig í þrjár nætur?
Heimskingi, þú hefir glatað þrem
nóttum í lífi þínu....
Nú er ég kominn í skuggann. Nú
Iteyri ég aftur lagið dularfulla. Það
er leikið á flautu. Það kernur frá eik-
inni.
Nú angar sætur ilmurinn í rökkr-
inu. —
Senn er hrjúfur börkurinn við hör-
und mitt.
S H I R O I
í skugga trés