Heimir - 01.01.1909, Blaðsíða 10

K E I M I R
»54
setit sitt til hverrar kynkvíslar. Og getur nokkur sag't, "i þessu
fáum vér yfirlit }'fir göfugustu- hugsjónir mannlcgs am'a". Getm
■'nokkur sagt, “með yfirliti því er ]>essi bók veitir mér sé eg al-
góðan og alvitran guö’’?
Einhver segir, “hún sýnir ekki þetta vfirlit". Eg veit vel, afi
hún sýnir ekki |>etta yfirlit frá kjöl og kápu, eu lestu,—IesíS. Mún
sýnir ekki þetta yfirlit í kenningu metöhaldara sinna, er ekki taka
anaS yfirlit af héiminum en þaö, sem meS hugviti fæst, þegar búiö
er að snúa 'hverri frásögu yfir í öæmiscgu, eöa líkingu, þegar húiö
er að lesa inn í þá Iíkingu nútíSarhrgsanir. En ]>aö er ekki kngur
biblian. Þaö er ekki biblían rituö á 900 ára tímabili fornaldar-
mnar.
Ef vér ættum aö taka a!t vort yfirlit þaöan, þá cr “I’rédikarans
bók" bókín. “Alt er hégómi, verið ekki vísir um of, ekki rétt-
látir um of, völd, met rö, fátækt eg auöur, sannleikur, réttlæti, e:
alt eitt, einn hluti mannlegrs lífs, fallvalt eins og ])aö, ]>ví heimurinn
’er grafreitur, þar sem alt er grafið,—nema slægöin, er stjórnar láni
og lífi manna”,
YTér förum fram fyrir rifninguna i voriv heims-yfirliti, vér
förum fram fyrir Krist, um leiö og vér sýnum honurn lotningu, þatf
er satt, honum ber ævarandi heiíttr, en ekki honum einum. Vér
förum frant fyrir alla hina trúarhöfundana, þeim ber öllum heiður
og lof, en þó ekki þeim eiuum. Vér förum til baka til þeirra, er
kendu oss aö plægja og sá, er kendu mönnum aö byggja hús,
smíöa skíp cig sighi um sjóiun, er kendu mönnum aö þekkja sina
cigin mynd frá dýrunum, og grey])tu mannlega fegurð í steiu eöa
leir eða tré. Vér þekkjum ekki nöftt neinna þessara manna.
ITvaö fyrsti plógsmiöurinn hét, hvaö fyrsti búsasmiðurinn hét,
livaö fyrsti skipasmiðurinn hét getur ekki eilífðin sagt oss. Eu
vér förttnt til þeirra, tökum þá inn í yfirlit vort yfir mannlegu
framsóknina, og erunt eins stoltir af aö hafa ])á með, telja ]>á eins
og alla hina. En í þeirra umhverfi langar oss ekkert aö lifa, reyn-
ttm vér ekki aö lifa og gctum ckki lifað. En vér þurfum þeirra
með i yfirliti vortt, til (icss aö fullkomna myndina, skýra fyrir oss
þann stóra, mikla og alvitra guð, er vér trúum á, þann volduga,