Framtíðin - 01.04.1908, Blaðsíða 8

24.
F R AM T 1 Ð 1 N.
hir'öulaus úm hagi þess. Hann verður að
hafa niannslund, en ekki þræls og kunna
að stilla skap sitt í hóf; treystir hann Jón-
asi, vini sínum, best til að fullnægja öllum
skilyrðum þessum. Drep jeg á þetta hér
til þess að benda á, hversu hann bar heill
íslands æ fyrir brjósti,—á námsskeiði, eins
og á manndómsárum.
Árið 1832 tók hanti embættispróf með
hesta vitnisburði; mundi margur hafa lát-
ið þar við lenda, krækt sér í stöðu og hald-
ið heim; en Tómasi bjó annað í brjósti;
þótt hann ætti heitmey heima, ættjörðu og
ástvini, þá réðst hann — þegar að loknu
námi — í langferð um aðal-menningarlönd
þcirrar tíðar ('Þýskaland, Austurríki, Ital-
íu, Frakkland og EnglandJ. Ferðalög
voru all-erfið og kostnaðrrsöm í þann
mund, því að eigi var járnbrautum enn til
að dreifa. Eigi lét Tómas það aftra sér;
ritar hann fööur sínum merkilega fallegt
bréf um fyrirætlan sína og heitir á hann
til liðveislu; fer hann mörgum fögrum orð-
um um þaö, hversu vel og drengilega hann
liafi styrkt sig til skólanámsins; nú sé því
lokiö farsællega; en sér þyki það eitt á
vanta, að hann þckki ekki siðu og háttu
helstu menningar-þjóðanna; langi sig til
að ferðast meðal þeirra, nema af þeim,
afla sér lífsreynslu og auka þekkingu sína
á veröldinni. Kveðst hann að því búnu
munu snúa heim til ættjarðar sinnar og
taka til starfa; bóka-heimurinn og mann-
heimurinn sé sitt hvað ; bókleg þekking og
lifsreynsla þurfi að fara saman til þess að
hæbt sé að leysa lífsstarfið vel af hendi;
úr skorti þessum vill hann nú bæta með
ferðalaginu. Hugðist hann með því móti
verða hæfari til þess að vinna ís-
landi gagn; það átti aö njóta góðs af því,
sem honum fénaðist í ferðinni.
Vorið 1832 lagði Tórnas upp frá Kaup-
mannahöfn í leiöangur sinn; fararefnin
voru lítil og erfiðleikarnir margir; cn slík-
um manni eru örðugleikarnir eggjan; líf
hans er ein sigurför; dauðinn einn getur
hindrað feröir hans; hann hlær að hættun-
um og hindrununum og kann ekki að hræð-
ast. Guð og giftan sleppa aldrei hendinni
af þeim manni. Sá, sem aldrei hopar á
hæli, deyr sigrandi, þótt örlögin verði hon-
um yfirsterkari; því að sá einn bíður ósig-
ur i lífsbaráttunni, sem lætur hugfallast,
gefst upp og gengur ofureflinu á hönd að
óreyndu.
Tómas hélt nú suður í lönd, eins og hann
hafði ætlað sér. Frá Neapel á ftalíu brá
hann sér á skemtiskipi austur til Grikk-
lands, Miklagarðs og Litlu-Asíu stranda;
kom í ferð þeirri á marga merka staði um-
hverfis Miðjarðarhafið og í því, t. d. eyj-
arnar Möltu og Sikiley. Var hann himin-
glaður yfir ferðalagi þessu, þótti það hið
skemtilegasta, sem von var; kendi hann sér
nú einskis meins og lék við hvern sinn
fingur.
Um ferðir sínar hefur hann skrifað
margt fróðlegt og skemtilegt, þótt fæst af
þvi sé almenningi kunnugt; einnig hefur
hann lýst þeim í bréfum til föður síns og
vina sinna
Frá ítalíu hélt liann til Parísarborgar í
Frakklandi; dvaldist hann þar vetrarlangt.
Hugði hann gott til þess að sjá hinn fræga
Signustað; en ánægja hans þar varð enda-
depp. Kendi hann, skönunu eftir að hann
kom þangað, sjúkdóms þess, er aldrei
skildi við hann upp frá því og dró hann
MÖrst til dauða. Lagðist hann þar rúm-
fastur og lá mikinn hluta vetrar þungt
haldinn af blóðspýtingi; þó hrestist hann
•”i ' etrar voraði og hlýna tók, að hann
gat haldið fram feröinni
Var nú að eins seinasti áfanginn eftir,
frá Parísarborg til Lundúna; en þaðan fór
hann svo til Kaupmannahafnar; hafði
hann þá verið tvö ár í ferðinni.
Þegar hann kom þangað, stóð svo á, að
Breiðabólstaður í Fljótshlíð var laus; sótti
hann þá þegar um brauðið og fékk það.
Fór lianu út til íslands um sumarið. Urn
haustið reið hann norður að Garði í Aðal-
dal að vitja heitkonu sinnar, Sigríðar, dótt-
ur T'óröar sýslumanns Bjarnarsonar; stóð
brúðkaup þeirra í Garði í byrjun vetrar;
dvaldist hann þar til vors. Strax, er ísa
leysti og heiöar voru færar, fór hann suð-
ur til vígslu. Þá fann hann gróðurreit
þann, er áður var ókunnur, uppi á öræfum :
ber hann nafn hans og heitir Tómasarhagi.