Verði ljós - 01.04.1896, Blaðsíða 15
63
ir andlegrar stjettar nienn cins prófastsdæmis koma saman á ákveðn-
um stað og stundu, ásamt trúuðum leikmönnum, körlum og konum,
sem koma vilja, til þess sameiginlega að ræða ýms kirkjuleg at-
riði, sem áður kefir verið kunngjört að ræða ætti; en það or ein-
mitt eitt höfuðskilyrði fyrir því, að menn fáist til að sækja slíka
fundi, að þeir viti fyrirfrain, hvaða mál á að ræða, og hverjir hafi
sjcrstaklega lofað að íiytja þar ræður. Slíkar hjeraðssamkomur
ættu að gota verið haldnar að minsta kosti einu sinni á ári, á
þeim tíma, sem menn kelzt geta verið frá heimilum sínurn sjer að
bagalausu.
Sem þriðja stigið má nefna fjórðungasamltomur o: samkomur
fyrir fieiri prófastsdæmi eða lieila landsfjórðunga. Slíkar samkom-
ur virðast vera því nauðsynlegri hjer á landi, sem segja má, að
hin lögboðna prestastefna sje hjer um bil eingöngu fyrir Sunnlcnd-
ingafjórðung. Pótt ekki væri af öðrum ástæðum, ætti nauðsyn kirkju-
legra fjórðungasamkoma að liggja í augum uppi. En hvort sem
er, hlytu þær að verða til ómetanlegs gagns. Vjer viljum aðeins
nefna Norðlendingafjórðung, þaðan sem flestar raddir, lcirkju og
kristindómi óvinveittar, berast út yfir landið; ætli kirkjunnar hag
væri þar ekki betur komið, ef hinir kjörnu starfsmenn kirkj-
unnar ásamt trúðum leikmönnum hefðu haldizt í hendur og stutt
hver annan með ráðum og dáð, til að verja hinn kelga kirkjulega
arf, sem vjer höfum tekið eptir fcður vora? Hjer virðist sannar-
lega þörf á því, að prestarnir einangrist ekki hvcr á sinni þúfu;
hjer þarf cinbeitta samvinnu. Og frjálsar kirkjulegar fjórðunga-
samkomur ættu því fremur að eiga sjer stað hjer, sem samkomu-
staðurinn virðist sjálfgefinn, þar sem Hólar í Hjaltadal eru, þessi
í kirkjusögu íslands fornfrægi staður. Hjer ættu andlegrar stjett-
ar menn og kirkjulega sinnaðir leikmenn úr öllum prófastsdæmum
Norðléndingafjórðungs að geta komið saman, þó ekki væri nema
annaðhvort ár, til að íhuga þau kristindóms og kirkjumál, sem tím-
inn heimtar, að ekki sje látin liggja í þagnargildi. Hið sania er
auðvitað að segja um hina fjórðunga landsins, þótt vjer sjerstak-
lega nefnuin þenna eina, þörfin er hin sama i þeim öllum, og eng-
inn efi á að kentugir samkomustaðir yrðu fundnir þar engu síður
on í Norðlcndingafjórðungi.
Síðasta stigið ætti að vera kirkjulcgar sanihomur fyrir land alt,
en þótt slíkar samkomur geti þrifizt orlendis, t. a. m. í Danmörku
Noregi og Svíþjóð, þá er karla óhugsandi, að nokkuð gæti orðið úr
slíltu hjer á landi, eins og til hagar hjá oss, hve góður vilji sem