Verði ljós - 01.10.1896, Blaðsíða 13

157
Allt öðru máli er að gegna, þegar litið er til altarisgöngu-
skýrslanna. Og til þeirra lýtur yiirskrift greinar þessarar. Reynd-
ar tekur herra biskupinn það fram um þessar skýrslur, að þær
sjcu ekki seni fullkomnastar; en þótt skýrslur kunni að vanta úr
einstöku prestaköllum, má hjcr um bil ganga að því vísu, að það
hafi engiu veruleg áhrif á meðaltalið. En samkvæmt skýrslunum
heíir meðaltal altarisgesta á íslandi á árunum 1892—94 verið
þrjátíu af hverju hundraði fermdra manna. Þótt óneitanléga sje
talsvcrður munur á einstöku prófastsdæmum, hvað tölu altarisgesta
snertir, þá mun mcð sanni mega segja um tölurnar sem heild, að
það sjeu sorglegar tölur!
Þótt enginn maður hefði nokkru sinni hreyft því, að trúarlífi
íslendinga og kristilegum áhuga væri í nokkru ábótavant, þá liefðu
þessar skýrslur einar nægt til þess, að færa mönnum keim sanninn
um það. Skýrslur þessar bera sem sjc ekki aðeins áþreifanlegan
vott um, að altarisgöngur sjeu í sorglegri vanrækt á tslandi, keld-
ur sýna þær einnig, bornar saman við skýrslurnar frá 1889—91,
að þessi vanrækt sje óðum að fara í vöxt. Þá var meðaltalið af
öllu landinu 37,s en nú cr það ekki nema 30 af kundraði. Slíkt
er voðaleg hnignun á jafnskömmum tíma. Haldi þessari hnignun
áfram í sama klutfalli og liingað til, ættu altarisgöngur að vora
hjer um bil horfnar úr hinni íslenzku kirkju áður eu tvcir fyrstu
áratugir hinnar 20. aldar eru iiðnir! í einstöku prófastsdæmum
lítur helzt út fyrir, að þær sjeu þegar á förum, eins og t. a. m.
þar sem meðaltalið er komið niður í 11 af hundraði. Og heyrt
höfum vjer getið um prestakall, þar sem als engar altarisgöngur
fóru fram eitt árið fyrir skömmu og ekki einu sinni sjálfur sókn-
arpresturiun var til altaris. Yíirhöfuð að tala getur það ckki
annað en haft eyðileggjandi áhrif á söfnuðina, þegar þeir sjá sjálf-
an sóknarprestinn vanrækja guðs borð, en því miður munu þeir
prestar vcra til á meðal vor, sem árum saman koma ekki til alt-
aris; — en hver furðar sig á því, þótt söfnuðirnir verði áhuga-
litlir í þessum efnum, þegar forstöðumenn safnaðauna eru ckki
ögn betri sjáliir? En annars ætluðum vjer ekki að þossu' sinni
að fara orðum um orsakir þessarar sorglegu vauræktar og hnign-
unar.
En þegar vjer segjum, að hinar sorglegu tölur færi oss ckki
aðeius heim sanninn um það, að trúarlíf og trúarlegur áhugi með-
al íslendinga standi á fremur iágu stigi, heldur og um það, að
þetta kvorttveggja sje í stöðugri knignun, — þá er sú ályktun