Verði ljós - 01.07.1901, Síða 10

106
um málum, aem þarf að hafa. Það starf verður að fela í'i hendur sér-
stökum manni eða mönnum með „pædagógiskri“ þekkingu, er ekki hafa
neinum öðrum störfum að gegna.
Því miður leyíir rúmið i voru litla blaði oss ekki að fara frekar út
í þetta alþýðumeutunarmál, en vér viljum óska þess, að þessu erindi um
alþýðumentun vora verði sá gaumur gefinn, sem það verðskuldar af öll-
um þeim, erkannast við, að þar sé um eitt af langmestu velferðarmálum
þjóðar vorrar að ræða, sem alþýðumentunarmálið er.
jjerkur fundur.
— Eftir E i r i k M a g n ú s s o n M. A. bókavðrð við háskólann i Cambridgo.
Arið 1894 keypti „Brezka safnið“ (British Museum) skrá, ritaða á
Egiptalandi á sefpappír (papyros) i almúga (demotik) stafrofi, sem lærður
Englendingur, E. Ll. Griffith, hefir lesið úr, og Clarendon Press í Oxford
lxefir nýlega birt á prenti, með þýðingu og skýringuin eftir hanu. Skrá
þessa má dagsetja svo, að allnærri fari; því að öðru megin á henni eru
laudskyldna-reikningar á grísku, dagsettir á sjöunda ríkis-ári Klaudius-
ar keisara, o: 46—47 e. K., en hiuu megin eru sögur í almúgamáli
Egipta, sem Griffitli telur að eigi verði árfærðar seinna en, í síðasta
lagi, til ársius 75—76, þá er Yespasian sat að völdum (69—79).
Sögur þessar eru brot úr miklum sagnabálki um Kha-m-uast, son
Rarneses anuars (sem Manetho segir hafa lifað á 12. öld f. K.). Egipt-
ar eignuðu houum fjölda rita um guðfræði og galdra. Haun var æðsti
prestur í Memphis við hof það, er helgað var guðinum Phtah, Völundi
Egipta, og var tignar-nafu haus „Setme af Setne“. Um þá tíma er
ríki Ptolemea og Kómverja stóð yfir Egiptalandi, var það mikill siður
söguþula í Memphis og Alexandríu að segja margt af göldrum Ivha-
m-uasts, og ófu þeir saman heilan bálk af þjóðsögum um hann; voru
sumar frá eun eldri tíð en þeirri, er haun lifði á, en fjölda margar
miklu yngri.
Það, sem einkum eiukennir sögurnar á hinni ný-bírtu skrá, er það,
að þó þær flokki sig um Kha-m-uast, höfuðprestinn, er þó ungur sonur
hans „Se-Osiris (Sonur Osiris) sá, sem mest ber á. Kona Setmes (Kha-
m-uasts) verður þunguð af því, að bergja melónu-fræi, ogkemur söguuni
þar saman við sögnina um það, hvernig Zaraþústra (Zoroaster) Persa
spekingur og trúboði varð til. Setme er sagt í draumi „að barnið
skuli heitið Se-Osiris, því að mörg eru þau uudur, er hann mun afreka
í Egiptalandi“, víkr draununaðr síðan máli að konunni og segir. „hún
mun son fæða, og skalt þú kalla nafu hans Jesús, því að það er hann,
er frelsa mun þjóð síua frá syndum hennar“. Sbr. Matt. I, 20. 22.
Þegar sveinninu er fæddur, segir sagan: — „Þar kom að, þegarbarnið