Verði ljós - 01.07.1901, Page 11
107
Se-Osiris var árs gamall, mættu menn hafa sagt, að hann væri tveggia
ára, og þegar hann var tveggja ára, að hann væri þriggja ára. Hann
var mikill og sterkur. Hann var settur til náms, og reyndist jafnsnjall
ritaranum, er þeir settu til að kenna honum. Þá tók baruið Se-Osiris,
að mæla galdra við ritarana af húsi Lífsins1 í Memphis, og allan heim
undraði á honum. Og þegar hann var tólf ára gamall varð sú reyndin
á, að enginn góður ritari nó lærður maður i Memphis var honum jafnsnjall
að lestri, né í því að rita (galdra-) veð“. Þá getur sagan þess, að hann
liafi sótt heim liina lærðu menn í hofinu (musterinu) og þar ,,bæði
Idýddi hann til þeirra og lagði fyrir þá spurningar, og alla, sem heyrðu
liann, undraði á skilningi hans og andsvörum11. Sbr. Lúk. II, 40. 42.
46—47.
Hér leynir það sér ekki hversu ná-svipuð þessi egipzka þjóðsaga
er þeim stöðum í guðspjöllunum, sem til er vitnað að ofan. Nú virðist
alt henda til þess, aðjþessi egipzka saga hafi þegið frá guðspjöllunum
þá kafla, sem til þeirra svipar. Einkum er það nafuið Jesús, sem gerir
þetta sennilegt; því að það er nafn, sem ekki þekkist í Egiptalandi, og
verður ekki leitt saman við neiun egipzkan orðstofn, er merki það, sem
Jesús merkir á hebresku: lausnari. ímyndað gætu menn sér, að dvöl
foreldranna og barnsius hefði orðið lengri á Egiptalandi en af guð-
spjöllunum er að ráða, og að þau hefðu liorfið aftur heim, þá er sveian-
inn var tólf ára gamall, og orðiun frægur fyrir gáfur og audlegau þroska,
svo að æskufrægðar sagan hefði orðið til á Egiptalandi, og fluzt með
foreldrum og barni til Gyðingalands. Rynnu þá báðar sögurnar úr
einni og sömu sagnarlind. En ekki virðist þetta eius líklegt eins og
hitt; en þó líklegra heldur en það, að guðspjölliu hafi þegið lán lijá
gamalli egipzkri þjóðsögu. Um Se-Osiris þekkja menn enga sögu
eldri, eun sem komið er, en þá, sem þessi skrá birtir; lifði þó sagna-
kappinn, faðir hans, 1300 árum áður. Virðist jiað undarlegt, að frægð-
arsaga hins unga sonar haus skyldi ekki hafa læðst inn í allau þanu
sagna-sæg, sem af honum fór, fyrri en 76 árum e. K., ef jiað orð fór
af syniuum tólf vetra göndum og yngri, sem þessi nýja skrá lýsir. Að
svo komnu máli verða inenn að ætla, að egipzka sagan hafi láuað hjá
guðspjöllunum þá kafia, sem hér skifta máli. Er það |>ví máli enn til
stoðar, að sá sem letrað hefir söguna, hefir lagfært lesmálið á ýinsum
stöðuin, svo að ætla mætti, að hauu hefði fyrst misgálega skrifað það
er annar las fyrir honum, en lagfært afbrigðin þá, er hann las upp
hið skráða og hinn beuti honum á það, hvar lionum hafði orðið á.
Um mörg ár áðr en Jiessi „demotiska11 saga var letruð hafði
Markús guðspjallamaður flutt íagnaðarerindi Krists í Alexandríu; dó liauu
Jiar, að -því er sögusögnin segir, árið 67 e. K., svo að saga þessi er
1) Partur af hofi Phtahs, eins konar háskóli fyrir ogipzk visindi,