Nýjar kvöldvökur - 01.01.1942, Blaðsíða 9

N. Kv.
Sigurður Róbertsson:
Kennimaður.
— SAGA. —
(Niðurlag).
27.
— Um leið og ég segi þennan fund sett-
an, leyfi ég mér að bjóða ykkur öll vel-
komin, jafnt gesti sem félagsmenn.
Það var formaður ungmennafélagsins,
sem mælti þessi orð. Hann stóð við lítið
borð inni við stafn salsins; lágur, hvat-
legur maður og fann augsýnilega tölu-
vert til sín. Eftir að hafa mælt þessi inn-
gángsorð, stóð hann dálitla stund þegj-
andi og virti fyrir sér áheyrendahópinn.
Þarna var margt fólk saman komið, flest
ungt fólk. Hann naut þess að sjá það bíða
með eftirvæntingu eftir því, að hann segði
meira. Hann beygði sig niður iítið eitt,
tók upp pappírsblað, sem lá á borðinu fyr-
ir framan hann, leit á það sem snöggvast
og lagði það síðan frá sér; leit síðan upp
og horfði hvössum augum yfir áheyrenda-
hópinn, um leið og hann hélt áfram máli
sínu.
— Eins og ykkur mun flestum kunnugt,
liggja nokkuð óvenjulegar orsakir til þe&s,
að þessi fundur var boðaður, og ef til vill
kunna- einhverjir að líta svo á, að ung-'
mennafélagið sé hér að seilast inn á svið,
sem því sé óviðkomandi. Við, stjórnend-
ur félagsins, lítum samt öðrum augum á
það mál. Við höfum þá skoðun, að ekkert
það mál sé ungmennafélaginu óviðkom-
undi, sem á einhvern hátt snertir það,
beint eða óbeint. Þau mál, sem snerta
hvern einstakan félaga þess, snerta raun-
ar félágsskapinn um leið, því að félags-
skapur sem þessi stendur og fellur með
einstaklingunum, sem í því eru.
Ég ætla að leyfa mér að rekja fyrir
ykkur höfuðdrættina í máli því, sem ligg-
ur hér fyrir til umræðu, hélt ræðumaður
áfram eftir nokkra þögn. Til þess /verðum
við að bregða okkur tvö ár aftur í tímann,
því að þar liggja rætur þess grafnar.
Aftur tók hann sér stutta málhvíld.
Áheyrendurnir sátu hljóðir, til þess að
missa ekki af einu einasta orði. Ræðu-
manninum fannst hann vaxa við þessa
þöglu eftirvæntingu fólksins, sem hann
hafði fyrir framan sig. Hann hélt áfram,
og rödd hans endurspeglaði öryggistil-
finningu og sjálfstraust þess manns, sem
er sér vel meðvitandi um yfirburði sína
og málsstaðar síns.
— Fyrir tveimur árum fóru fram prest-
kosningar hér í Breiðdal. Þá áttum við
þess kost, að sýna manndóm okkar og
viðhorf við þeim málum, sem enginn
kemst hjá að taka afstöðu til. Þá áttum
við þess kost, að velja milli hins nýja
tíma, hins víðsýna, sannleiksleitandi anda,
sem þroskar og göfgar, og hins gamla
tíma, tíma hinnar gömlu, steinrunnu trú-
ar, sem réttir mönnunum steina í staðinn
fyrir brauð og sér ofsjónum yfir hverri
viðleitni til aukins þroska og menningar,
— hinnar gömlu, myrku miðaldatrúar,
sem batt hverri frjálsri og sjálfstæðri
hugsun blý við vængi.
En þetta próf á manngildi okkar og
þroska varð okkur síður en svo til hróss.
1*